Cái đói thì muôn hình vạn trạng, mỗi người có những cảm nhận khác nhau: Đói cồn cào, đói quay quắt, đói rũ rượi, đói run tay run chân, đói đến làm thinh mà nằm xoay bên này cũng thấy đói, trở người bên kia cơn đói cũng không mất đi. Đói khốc liệt. Đói tàn nhẫn. Cơn đói trôi vào trong giấc ngủ giả vờ quên lãng. Nhiều người chạy trốn cơn đói bằng một ly cối nước, người này giả bộ vui tươi để quên đói; người khác lại ráng bò dậy, vật vờ làm cái gì đó mà vẫn không xong, trong cơn đói triền miên ngày ấy!

Nhiều người né không chịu xét nghiệm diện rộng chỉ vì sợ “tai bay vạ gió”, phải đi vào khu cách ly rồi chẳng may chết. Ngay cả tro cốt đi hỏa thiêu giao lại gia đình, cũng không biết có giao nhầm không. Báo chí, và cả người trong khu cách ly kể chuyện, quay video, đưa tin ra, cho thấy mọi thứ đã quá tải. Nhiều người già, ngày thường được gia đình chăm sóc cẩn thận, khi vào cách ly thiếu thốn điều kiện, lặng lẽ đi lúc nào không hay. Có video gửi ra từ một nơi nào đó, thấy có một người mất, phía nhân viên trực cách ly lật thi thể qua lại, quấn lại bằng băng nhựa bọc thức ăn. Một cái chết lặng lẽ và lạnh lẽo.

Bất chấp các hệ thống tuyên truyền vẫn nói chắc nịch về chuyện đại chiến covid, nhưng hiện thực thì khác: Các bệnh viện ở Thành Hồ đã quá tải. Đến Chủ tịch quận 7 còn phải nhắn tin riêng, kêu cứu với Chủ tịch thành phố Nguyễn Thành Phong rằng có người quen bị F0, hấp hối, mà không nơi nào chịu nhận. Ông Phong phải điện cho Giám đốc Sở Y tế thì mới có được một bệnh viện nhận. Nghe không stress sao được – vì đâu phải ai cũng quen được đến chủ tịch thành phố. Đặc biệt stress hơn như nghe Chủ tịch Hà Nội Chu Ngọc Anh hướng dẫn là dân “phải biết bịt kín, không cho covid chui qua”, hoặc tới ông Thứ trưởng Y tế Nguyễn Trường Sơn, thì “covid lây nhiễm nhanh do chúng ta chống dịch đi đúng hướng”. Giữa cái sống và chết, đày đọa và vô vọng, nghe những kiểu tuyên bố của lãnh đạo như vậy, không stress, thì ắt dân Sài Gòn đã được trui rèn qua luyện ngục.

Sài Gòn nhiều người đang đói. Và có vẻ cái đói không muốn ở yên Sài Gòn. Hai hôm trước (ngày 17 Tháng Bảy), người ta đã quyết định siết chặt 19 tỉnh thành phía Nam bằng “Chỉ thị 16” . Vậy là cùng với dịch bệnh, với đủ loại chỉ thị, chỉ đạo, nghị quyết…, cái đói sẽ bủa vây nhiều phận người trong những ngày sắp tới. Cái đói của hôm nay khác nhiều so với cái đói của thập niên 1980 mà nhạc sĩ Trần Tiến nhắc đến. Hôm nay, cái đói bị bỏ quên, bị ai đó cố tình tẩy xóa bằng đủ thứ ngôn ngữ, hình ảnh phô trương trên mặt báo, trên loa phát thanh, trên truyền hình khắp cả nước. Nhưng nó vẫn hiện diện trên đường phố, khắp các ngõ nghách, trong những căn nhà trọ lụp xụp tồi tàn của thành phố một thời hoa lệ.

Sau 30/4, miền Nam có câu nói rất phổ biến là “nếu cái cột đèn biết đi nó sẽ chạy qua Mỹ”. Sau thành công đợt chống dịch năm trước ông Thủ Tướng “cờ lờ mờ vờ”, nói lại, là “nếu cái cột đèn ở Mỹ biết đi nó sẽ chạy về Việt Nam” với vẻ tự hào rất “đỉnh cao trí tuệ”. Còn bây giờ? “Nếu cái cột đèn biết đi…” nó sẽ chạy đi đâu? Không còn nơi nào để chạy cả, vì bọn tư bản giới hạn cửa không phận, nên loại con ông cháu cha quen thói ăn trên ngồi trốc mới quay ra khoe mẽ đẳng cấp kiểu khác. Chụp hình khoe việc được chen hàng chích vaccine Pfizer xịn, nhờ có “ông ngoại” làm lớn! Câu hỏi là có bao nhiêu bọn chen hàng chích vaccine xịn chưa bị lộ?

Trong không khí vui vẻ, nhà văn Xuân Thiều giãi bày: Thưa bác, tôi là Xuân Thiều, đại tá, nhà văn quân đội. Tôi đang viết tiểu thuyết về Huế trong tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân 1968. Tôi thấy Tết Mậu Thân sáu tám ở Huế chết chóc nhiều quá, mất mát đau thương lớn quá. Bộ đội chết không còn người để chôn nhau. Dân chết cũng nhiều… Mới nghe có thế, tổng bí thư đã đứng bật dậy, đỏ mặt quát: Ngu! Ngu! Đại tá mà ngu!… rồi ông đùng đùng bước nhanh ra cửa như chạy trốn. Thực chất của Tết Mậu Thân 1968 là vậy. Đến người chủ mưu khởi xướng ra chiến cuộc Xuân Mậu Thân 1968 cũng co cẳng chạy trốn khi nghe nhắc đến Mậu Thân 1968 thì hằng năm có nên tưng bừng kỷ niệm chiến thắng Xuân Mậu Thân 1968 không nhỉ?

Ông ta ngu đến mức không biết mình ngu, ác, khốn nạn, tự quay clip hành hạ dân rồi post lên mạng. Hành vi này cho thấy tột cùng của sự hợm hĩnh, tự phụ, khinh dân, coi thường tất cả, chỉ cốt thể hiện oai quyền kiểu xã hội đen của mình để hăm dọa dân. Hành vi này chẳng khác gì hành động bản năng vô ý thức của một đứa trẻ thiểu năng trí tuệ, vô giáo dục. 4. Cả một tổ công tác cùng u mê tăm tối? Tổ công tác khoảng 4-5 người, nhưng tất cả đều hành động răm rắp như robot theo lệnh phó chủ tịch Thọ, không một ai “có ý kiến khác”, không ai tỏ chút thương cảm người dân! “Sự u minh tập thể”, cái ác tập thể thật đáng sợ. Khi những nhân viên dưới quyền một kẻ ngu, ác thì tất cả dường như biến thành công cụ cho kẻ ngu ác cầm đầu.

Nhà của Hà nhìn ra một cánh đồng khá rộng. Những ruộng lúa xanh rì. Đến mùa lúa chín, là cả một cánh đồng vàng. Nhưng khi mùa đông mưa giầm, gió bấc, rét mướt về, cảnh vật thật thê lương. Cánh đồng ngập nước mênh mông trắng xoá, người Huế gọi nước lụt ấy là nước bạc, lội xuống lạnh thấu xương. Tôi nhớ trong một truyện ngắn của Hà có hình ảnh cánh đồng mùa lụt ở Huế. Thêm vào đấy, ngày đêm vang đi rất xa tiếng ểnh ương đều đều, và buồn “thúi ruột”. Từ cổng nhà Hà nhìn xéo sẽ gặp một ngôi chùa nhỏ, không biết mang tên gì, thường được gọi là chùa Áo Vàng, vì các vị sư mặc áo vàng.