Năm 1909, giặc Pháp ra sức đàn áp Phong Trào, nhiều người bị tù đày, bị chém hoặc phải tự sát. Ông Đặng Thái Thân, một đồng đội thân thiết của Bà ở Nghệ An vừa mới tuẫn tiết, khiến bà Lê Thị Đàn vô cùng đau xót và căm phẫn bọn giặc. Căm gan, không dằn lòng được, bà Lê Thị Đàn ngang nhiên chửi rủa bọn giặc. Bà bị chúng bắt giam vào tháng 3 năm 1910. Tên Thượng thư Bộ Hình triều Nguyễn, đời vua Duy Tân, tay sai đắc lực của giặc Pháp là Trương Như Cương, được giao việc xét hỏi. Hắn dụ dỗ, cực hình tra tấn... Bà vẫn kiên quyết không khai báo chi cả...

Thương thay, Quý Anh, 81 chiến sĩ Nhảy Dù Có khúc quành lịch sử Vô cùng não nùng bi hùng và u oán ... Ngùi nghe heo may thở than... Ngùi trông rừng điểm lá vàng rưng rưng...!! Vào cuối năm 1965, Một vận tải cơ C-123 của Hoa Kỳ bị rơi Thuộc vùng trời Tuy Hoà Tử nạn gồm: - 4 người Mỹ trong phi hành đoàn - 81 quân nhân Nhảy Dù Việt Nam Phải cho đến năm 1974 Toán truy tìm tai nạn mới tới được nơi máy bay lâm nạn và gom nhặt một số hài cốt Những hài cốt tử sĩ Mỹ được định danh tại Thái Lan và chôn cất chu đáo hoàn thành Phần còn lại Những hài cốt tử sĩ VNCH Không thể lên danh sách xác nhận vì không đủ quyền hạn... Nên chuyển về căn cứ quân sự Hoa Kỳ POW/MIA lab tại Hawaii...!! Thảm thay, Từ đó Quý Anh đã nằm im lìm cam chịu: lạnh lẽo, quạnh quẽ, hắt hiu... Buồn như vệt nắng hiên chiều như dòng sông cạn...!! Tứ cố vô thân Ngày trở về vô tận...!! Do, - Tình hình N

Ảo ảo tuyệt vời những nét cong Lung linh sóng nước ánh cầu vòng Hài hòa hoa cảnh bên bờ suối Tiên nữ ngậm mình trong nước trong Chim hót trên cành đứng lặng thinh Say men ngơ ngẩn đắm tia nhìn Thanh tân tuyệt phẩm trong nghệ phẩm Thánh thiện nhu hòa tỏa đẹp xinh Hai bờ cây cối cũng lặng trang Thưởng thức phẩm tiên của đại ngàn Giọng nói thanh tao dường Khướu hót Tiếng cười trong trẻo nắng Xuân sang Khăn Piêu tươi hồng dệt áng mây Cho môi thêm thắm má thêm hây Lung linh Mák Pém* hai hàng cúc Xanh lụa quanh eo phớt mũi hài

Đất mẹ lúa vàng phơ phất gió Đốt đồng lửa rạ khói quê hương Đêm đêm thơ thẩn ngời trăng tỏ Tiếng sóng Sông Sau vỗ... gọi hồn Cánh hạc bay qua đôi cánh bạc Nào ai kéo lại những mùa xuân?! Thanh gươm rạn rỉ thương dào dạt... Mài kiếm Đặng Dung nguyệt gác đêm!! Tổ Quốc tiền đồ... mờ viễn ảnh Quang Trung lẫm liệt vẫn chưa về Vườn cau cao vút nghiêng nghiêng nhánh Đau đáu trông chờ chuyện cổ sơ... Lồng lộng chân mây vang tiếng gọi... Biển Đông ngư phủ khổ trăm chiều Máu hồng loang sóng ngùi... biên cõi Ai oán oan hồn... thổn thức kêu...!!

Thuở nhỏ học sử, xem hình ông Mạc Đăng Dung cởi trần trùng trục, ngực nở nang, mang dây nhợ tự trói lòng thòng..., đi chân đất... Thấy ngại ngùng, nhục nhã cho nhà vua...Thân phận một quân vương. Song nghĩ lại, có thể, vì gốc là dân chài thường xuyên ở trần, nên đối với ông ở trần là chuyện thường. Tiện đây xin có mấy lời phụ bàn... Nhà Trần cũng giết vua và soán ngôi. Nhưng hậu thế chưa hề có lời nào chê trách Nhà Trần, trừ Trần Thủ Độ. Vì Nhà Trần 3 lần đánh thắng giặc Nguyên Mông, giữ yên bờ cõi, đem an bình thịnh vượng cho toàn dân. Ngược lại, Nhà Mạc không cảm phục được quần thần nhà Hậu Lê, không thu phục được lòng quốc dân, không khả năng chống chọi giặc Bắc.

Ngày 8 tháng 11 năm 1949, Nhượng Tống bị tên công an mật Việt Minh là Nguyễn Văn Kịch ám sát tại Hà Nội. Ông bị hắn bắn xuyên qua gáy...!! Qua tiểu sử của NT, chúng ta thấy: hầu như cả đời Ông luôn ôm mộng giải phóng nước nhà khỏi ách thống trị của thực dân Pháp. Với bài thơ " Cảm Đề Lịch Sử ", Ông đã tỏ rõ nỗi lòng ưu tư thế sự và tương lai dân tộc, núi sông. Ông lo VN, không khéo rồi đây sẽ giống như Chân Lạp. Và Chiêm Thành với Hận Đồ Bàn ngậm ngùi muôn thuở khôn ngui...!! Không chỉ bằng thơ, bằng lời nói, mà chính bằng hành động, ngôn hành hợp nhứt. Ông đã gia nhập nhóm Nam Đồng thư xã. Đồng thời Ông cũng là yếu nhân trong công cuộc thành lập VN Quốc Dân đảng cùng với Ông Nguyễn Thái Học...

Ngay sau đó, Lê Lai khoác hoàng bào giả làm Lê Lợi và vâng mệnh mang 2 thớt voi với 500 quân xông ra khêu chiến. Giặc Minh liền xua quân giao chiến. Lê Lai thúc ngựa xông thẳng vào trận và la lớn: -Ta là chúa Lam Sơn đây! Ngỡ là Bình Định Vương Lê Lợi, giặc Minh xúm lại bao vây và kịch chiến. Lê Lai tả xông hữu đột giết giặc một hồi rồi kiệt sức, bị giặc Minh bắt và hành hình cực hình. Hôm ấy ngày 29 tháng 4 âm lịch năm 1418 ( có chỗ chép 1919 ).

Chiếc Bóng Bên Chồng khổ hơn tù Cải Tạo Cái cò gánh gạo nuôi con, nuôi chồng dặt dìu, hiu hắt, chắt chiu... Có người bị địa phương khó dễ đẩy đi cái gọi là " vùng Kinh Tế Mới " khỉ ho cò gáy... Mật đắng, ớt cay... kiên tâm đợi ngày... Chim hót trên cành... Bây giờ, Ngưỡng cửa hoàng hôn Chiếc Bóng Bên Chồng Phu Thê nghĩa trọng... " Đá mòn nhưng dạ chẳng mòn Tào Khê nước chảy hãy còn trơ trơ "

Do đó, nguời đời sau cho rằng "Tố Như" đích thị là để chỉ chính t/g ND. Nhưng,có người cho rằng chữ "tố như " không phải dùng chỉ ND, mà để chỉ chính nàng Tiểu Thanh. Vì "t n"còn có nghĩa là "người phụ nữ đẹp". Theo HÁN VIỆT TỰ ĐIỂN của t/g Đào Duy Anh thì: Tố: lụa trắng, sắc trắng..., Như:cùng - dống - ví như... Ta gom hai chữ "tố như":giống lụa trắng, hàm ý chỉ người phụ nữ đẹp mà cụ ND đã dùng chăng? Khổ nỗi, lối viết của Chữ Nho không viết "hoa"danh từ riêng, cho nên gây khó khăn cho đôc giả, cho kẻ hậu học. Như trong bài PHONG KIỀU DẠ BẠC của Trương Kế, có người cũng cho rằng "ô đề" là tên núi "Ô ĐỀ", chứ không phải nghĩa "qụa kêu"trong câu " nguyệt lạc ô đề sương mãn thiên".

Sáng hôm nay, ta giã từ Tổ Quốc Để ra đi biền biệt... chuyện quay về Nghe thấm thía tận cùng trong tim óc Nỗi ngậm ngùi... của kẻ sắp xa quê !! Mẹ già quá , ai nào có biết Trái chín muồi lắt lẻo... gió đòng đưa...!! Ly biệt trước, phụ thân đà vĩnh quyết !! Bịêt ly nầy, rồi cũng vắng khi mưa...!! Dằn nước mắt, dong cánh buồm chuyển hướng Tìm Tự - Do thâm thẩm... tận trời xa ... Quá nửa đời, cánh đại bằng vấp vướng !! Nay lại nhìn trời rộng cảnh bao la ...