Hiện có hai thông tin về cái chết của nhà văn Ngô Tất Tố: Một của con gái nhà văn Ngô Tất Tố bà Ngô Thị Thanh Lịch, qua FB của nhà văn Phan Thúy Hà, một theo lời kể của hoạ sỹ Nguyễn Thị Hiền con gái nhà văn Kim Lân.
Cả hai đều là nhân chứng sống. Chúng ta biết tin vào lời kể nào?
Rất nhiều bạn tin vào lời kể của bà Ngô Thị Thanh Lịch. Họ tin bà là chứng nhân sống bên cạnh người đã mất, bà lại là con gái của chính nhà văn Ngô Tất Tố. Một số khác tin vào lời kể của hoạ sỹ Nguyễn Thị Hiền (con gái nhà văn Kim Lân).
Tôi không có lý do gì để bác lời kể của hoạ sỹ Nguyễn Thị Hiền.
Tôi cũng không có đủ niềm tin để tin rằng lời kể của bà Ngô Thị Thanh Lich về cha mình là đúng.
Vì lịch sử đã dạy cho chúng ta, nhiều khi chính những người thân vì lý do a,b,c …sẽ phải nói khác đi về cái chết của cha mẹ mình. Không cần nói đâu xa, tôi khẳng định hầu hết các nhân vật trong ĐOẠN ĐỜI NIÊN THIẾU của nhà văn Phan Thuý Hà đều đã có một câu chuyện rất khác về cái chết của chính cha, mẹ, ông bà của họ trong khoảng 30-40 năm cho đến khi họ kể thật với nhà văn Phan Thuý Hà gần đây.
Nếu chúng ta tìm được các bản lý lịch tự khai của họ về gia đình, những bản tự kiểm điểm của họ trước đoàn thể: họ đều viết rất khác với câu chuyện họ đã kể với nhà văn Phan Thuý Hà ở thời điểm này. Và đó là sự thật họ đã phải che giấu.
Nếu họ khai thật lý lịch họ vào những năm 1954-1980, họ không bao giờ có cơ hội để trở thành các giáo sư, tiến sỹ, nhà này, nhà nọ… như họ đã trở thành.
Cái chết của nhà văn Nga Alexander Alexandrovich Fadeev (1901 – 1956) là một minh chứng rõ ràng về điều này: rất nhiều năm chúng ta chỉ biết qua tin đồn Fadeev nát rượu và đã tự sát trong một cơn say cho đến khi lá thư tuyệt mệnh của ông được công khai:
“Cuộc sống của tôi với tư cách là một nhà văn đã mất hết ý nghĩa, nên tôi rời bỏ cuộc đời này với niềm vui vô bờ bến như sự giải thoát khỏi sự tồn tại ô nhục, nơi mà chỉ có sự dối trá, hèn mạt và vu khống đổ xuống đầu tôi.
Hy vọng cuối cùng của tôi chỉ là bộc lộ những điều này cho những người đang điều hành quốc gia, nhưng suốt ba năm trời, dù tôi đã thỉnh cầu, họ thậm chí không thèm tiếp tôi.
Tôi mong được chôn cất bên cạnh mẹ tôi. Alexander Fadeev.”
Đặng Chương Ngạn
