Nhiều người cứ nghĩ rằng nhạc sĩ Tuấn Hải viết theo cảm xúc, chứ không là người có đạo. Thế nhưng thật ra, người vợ đầu của ông là Công giáo, do đó, ông theo đạo để thành hôn. Viết những bài Giáng sinh cũng là cách ông chìu người vợ hiền của mình, muốn làm bà vui nên viết trên tình cảm người tân tòng. Không ngờ, cả ba bài ấy là những tác phẩm đem lại sự thành công bất ngờ cho đời sáng tác của ông.
Đôi lòng cầu nguyện, bài hát được biết đến giọng hát Khánh Ly, và cũng là bài duy nhất viết ở cung thứ, mang nhiều nỗi buồn, được nhạc sĩ Tuấn Hải cho ra mắt năm 1969, trong đĩa nhạc Ngày Xanh. Bài hát này, là lúc ông gặp và yêu người sẽ là vợ mình, nên trong đó, có những mong ước được thổ lộ ngập ngừng của một người thanh niên đang sống giữa thời chiến tranh, mang nhiều hy vọng không để vuột mất tâm tình của mình.
Và riêng tôi tình đã nở hoa
Cùng với người yêu, quỳ tạ ơn Chúa
Lời cuối của bài Đôi Lòng Cầu Nguyện mô tả tâm trạng phập phồng của người thanh niên đang trong ngày tháng bất định. Chuyện những thanh niên đột ngột phải ra mặt trận để chống giữ tiền tuyến, có khi quay về rồi cũng không dám gặp lại người yêu vì thân thể đã mang vết tích cuộc chiến, là điều rất thường thấy lúc đó. Nên bên cạnh lời cám ơn vì nhận được tình yêu, nhạc sĩ Tuấn Hải còn gửi thêm vào đó lời cầu nguyện một ngày Hòa Bình.
Cầu xin phép màu
Ngài mang ơn phước cho Mẹ Việt Nam.
Nhạc sĩ Tuấn Hải nói ông là quân nhân kỹ thuật của Bộ Quốc Phòng, thường sẽ không nằm trong việc phải ra trận, thế nhưng nếu chiến cuộc lên cao, việc tổng động viên khó có thể lường trước được. Bài hát lúc đó được phát trên Đài phát thanh Sài Gòn, được yêu cầu và được Khánh Ly chọn để trình bày trong album Giáng Sinh năm 1969 – một năm sau cuộc chiến bội ước Mậu Thân – như nói lên được tâm sự của bao thanh niên ngày ấy, nên rất được yêu chuộng.
Với hai ca khúc Lời Con Xin Chúa và Nửa Đêm Khấn Hứa, nhạc sĩ Tuấn Hải viết với màu sắc trong sáng và nhẹ nhàng hơn tuy vẫn luôn mang nỗi buồn man mác. Miền Nam năm 1972 tuy chiến cuộc vẫn gay gắt, nhưng đó là năm mà mọi sinh hoạt văn học nghệ thuật bùng phát, đầy sức sống và hy vọng cho một tương lai hòa bình giữa hai miền.
Bài Nửa đêm Khấn Hứa là câu chuyện thương nhớ của đôi trai gái xa cách. Người tiền phương, người hậu phương. Chàng trai mang sức trai bảo vệ miền đất của mình, lâu đến mức không còn nhớ nữa Giáng Sinh đến lúc nào. Giáng Sinh trong Nửa Đêm Khấn Hứa tưởng chừng như mơ ước, hai con người yêu nhau được cùng đi lễ, cùng đón thời khắc Chúa ra đời… thế nhưng, ngày ấy, là ngày mà cô gái phải tiễn chàng trai lên đường vì ngoài kia lại rộ lên tiếng súng.
Người lính cuộc đời dâng non sông
Dù yêu em lắm phận người trai chưa xong
Nước non điêu tàn vì chiến cuộc còn
Lòng này yêu anh hứa xin chờ mong
Nhạc sĩ Tuấn Hải kể khi ông đưa bản Nửa Đêm Khấn Hứa cho nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông xem qua, để xếp vào album Sơn Ca 3, cho chủ đề Giáng Sinh năm 1972. Vừa xem xong, ngâm nga một chút, nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông lập tức nói ông còn bài nào đưa thêm vô (sau đó là bài Lời Con Xin Chúa). Nhờ bài hát này mà nhạc sĩ Tuấn Hải được nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông tin cậy, giao toàn quyền việc tổ chức tuyển chọn bài hát và thực hiện ghi âm, do lúc đó ông Đông phải chạy quá nhiều việc, cũng như quản lý nhiều chương trình ghi âm.
Hãng Continental lúc đó ăn nên làm ra, một tháng ra gần 10 chương trình (cả băng cassette lẫn dĩa nhựa), bao gồm cải lương, tân nhạc, album đặt hàng riêng của các ca sĩ… Nhạc sĩ Tuấn Hải được coi là cánh tay phải của ông Đông tại trung tâm, về sau chỉ trình lên danh sách bài lên cho nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông coi, ký giấy làm, chứ không còn phải hỏi ý kiến từng bài như trước.
Ở tuổi 83, khi được hỏi ông ưng ý với tiếng hát nào cùng Nửa Đêm Khấn Hứa, nhạc sĩ Tuấn Hải nói ông thích giọng nữ ca sĩ Phương Anh, vì cô cất tiếng, bài hát được chuyển tải dịu dàng và vừa phải để mọi người có thể hiểu được tâm tình của người con gái xao xuyến trông về phía lửa đạn.
Với bài Lời Con Xin Chúa được nhạc sĩ Tuấn Hải viết vào mùa Giáng Sinh 1972, thời điểm cuộc chiến đang diễn ra cao trào và khốc liệt, trong khi toàn quân dân miền Nam đang ao ước một nền hòa bình trọn vẹn để đón mừng Chúa Giáng Sinh. Nhạc sĩ Tuấn Hải nói năm đó, chiến tranh khốc liệt, dội về từng dòng tin trên báo chí miền Nam, một trong những nơi đó là ở cổ thành Quảng Trị. Tuy chiến thắng, nhưng lúc đó người dân và quân nhân chỉ mong sau mọi thứ sớm dừng lại. Con người lại dựng xây và yêu thương, đi qua máu lửa.
Bài Lời Con Xin Chúa là khúc hát phổ thông, gây xúc động của nhạc sĩ Tuấn Hải. Gần như mọi lời dẫn vào các phiên khúc là tiếng kêu chất chứa nỗi niềm của người yêu cuộc sống và hòa bình.
Cầu xin ơn Chúa xót thương
Thương nhà Việt Nam chinh chiến thê lương
Lòng con sao mãi vấn vương
Ngày đêm trông ngóng người yêu vắng xa.
Bao mùa Giáng sinh vẫn một mối tình
Cầu xin ơn Chúa chứng cho lòng con
Ban xuống cho con phước lành
Hòa bình thay chiến tranh nhanh
Tình yêu mãi thắm màu xanh.
Nhạc sĩ Tuấn Hải kể, mùa Giáng Sinh năm 1990, ông lặng lẽ đón nghe tiếng hát ca khúc của mình vang lên ở một vùng đất mới. Ông kể rằng một mình ông ngồi im lặng và nhớ từng chi tiết của ngày tháng cũ. Nhớ Sài Gòn và những con đường quen thuộc của thời tuổi trẻ. Ông nhớ tiếng cười nói của phòng thu, nhớ những âm thanh quen thuộc của thành đô trong quá khứ. “Mỗi lần nhớ vậy, tim mình như thắt lại”, nhạc sĩ Tuấn Hải nói.
Nhạc sĩ Tuấn Hải nói ông không muốn quay lại, dù thương nhớ quê hương ghê lắm. Vì ông nói sợ nhìn thấy mọi thứ đã đổi thay, và ông lạc lõng ở nơi đầy mới mẻ như vậy. Cuộc đời của ông như hàng triệu người Việt ly hương khác, đã cột chặt đời mình vào ký ức và quyết sẽ như vậy. Vì vậy, đôi khi nghe lại tiếng nhạc ngày xưa, nhớ là mình đã từng thực hiện album này, ông mỉm cười như gặp lại người quen cũ, và lại mộng mơ như thuở tuổi hai mươi.
Tuấn Khanh
Blog Tuấn Khanh
