Đọc bài trả lời phỏng vấn của ông trên PL TP HCM (4.11.2012) mà tôi không tin vào mắt mình: Một người mang danh TS, làm ngay ở Quỹ Biển Đông mà nói năng rặt cái giọng tuyệt đối “không để cho Biển Đông ảnh hưởng đến quan hệ Việt – Trung”, thì rõ ràng là thiển cận và u mê hết chịu nổi! Vì không có điều kiện, tôi tranh luận ngắn với TS LVTr 3 vấn đề.
Thứ nhất, ông cho rằng “Khi có đầy đủ kiến thức, ý chí và ý thức về quan hệ Việt Nam - TQ không chỉ từ xưa mà cả thời cận đại từ 1954 đến nay, người Việt sẽ không còn ở hai thái cực – một là quá sợ và hai là quá căm giận người TQ mà mất khôn, dẫn đến ứng xử theo tinh thần dân tộc cực đoan” – có nghĩa là ông ám chỉ tất cả những ai không tán đồng quan điểm tệ hại của ông là ngu dốt, thậm chí là điên dại (đúng nghĩa đen của từ mất khôn). Là TS (không hiểu giấy hay bìa), chắc ông có đọc qua Lê Nin, chắc ông phải biết Lê Nin nói rằng nếu có lợi cho cách mạng thì dù có phải thỏa hiệp với kẻ cướp, chúng ta cũng thỏa hiệp; nhưng, Lê Nin cũng nhấn mạnh rằng mọi sự thỏa hiệp đều phải có tính nguyên tắc: Không được đánh mất lợi ích sống còn của một dân tộc. Vậy, theo ông, việc TQ ngang nhiên coi 95% Biển Đông là của nó (với các nước trong khu vực là 80%, với VN là 95%), chiếm HS, TS có phải là lợi ích sống còn không? Tương tự, nếu có kẻ nào cướp đất, cướp vợ ông, giết con ông, phá hoại tài sản của ông thì liệu ông có chờ cho đủ “ý chí, ý thức về quan hệ” không, thưa ông?
Thứ hai, ông cho rằng chúng ta “phải ôn hòa, ứng xử tương xứng với phẩm giá”; có nghĩa là TQ muốn đè đầu cưỡi cổ thế nào cũng mặc, chỉ tuyên bố và thu thập chứng cứ thôi sao?
Tôi kể cho ông câu chuyện “nhỏ”: Năm 1983, một sinh viên của tôi ra trường và xung phong đi bảo vệ Tổ quốc ở biên giới. SV đó được huấn luyện trong... 20 ngày(!) rồi chở ra mặt trận ngay. Đơn vị trinh sát của anh ấy chết gần 90%. Người SV đó hiện nay là đồng nghiệp của tôi, có chức vụ khá cao. Tôi không bao giờ muốn dân tộc này, đất nước này cứ “ôn hòa” hay “khôn” tàn “khôn” hại theo kiểu làm trương phềnh hàng ngàn trai trẻ vô tội bởi sự thiển cận không chịu hiểu rằng hoặc phải cúi đầu nghe lệnh, hoặc phải chết tức tưởi. Nếu sẵn sàng chiến đấu ngay từ đầu thì không thể có chuyện huấn luyện 20 ngày như thế. Hay ông cảm thấy sẽ không sao nếu khi chiến tranh xẩy ra, thêm vài vạn người 20 ngày nữa? Xin nhắc ông rằng, phải sẵn sàng với tư thế cao nhất và, phải hiểu rằng mối quan hệ hàng trăm tỷ USD như Nhật Bản mà TQ vẫn sẵn sàng vất bỏ vì sự tham lam bành trướng thì không lý gì nó lại coi trọng cái gọi là tình hữu nghị Trung – Việt, trừ phi chịu mất đất, mất biển, mất rừng...
Thứ ba, ông là người có học vị cao nhưng lập luận thiếu logic. Ông cho rằng “Việc nhẫn nhịn TQ đã diễn ra từ ngàn xưa”, để biện minh cho thái độ cần phải chịu nhục nhã ngày nay(!). Thưa ông, ông cha ta không phải như nay đâu bởi vì chưa bao giờ để mất một tấc đất nào, chưa bao giờ chịu nhục dù bất kỳ với lý do nào. Mặt khác, thời xưa không có bất kỳ sự lựa chọn nào còn ngày nay chúng ta có vô số lựa chọn – chỉ có điều, sợ mất quyền lực, bổng lộc nên không dám lựa chọn mà thôi.
Ông nói “Chính họ đã phản lại “văn hóa hài hòa”, “cầu đồng tồn dị” do chính họ đưa ra trước đây không lâu”; nhưng ông lại XUI người dân VN chấp nhận cái sự phản phé ác độc ấy là cớ làm sao? Ông càng phản phé hơn nữa khi DẠY cho mọi người rằng phải biết phân biệt thơ Đường và chuyện Biển Đông... Xin thưa với ông, tôi thuộc không ít thơ ca, trong đó có hàng trăm bài thơ Đường. Đừng nghĩ ai cũng thông minh như cũ theo cách của ông dù hàng chục năm đèn sách đã trôi qua...
Chức năng quan trọng nhất của trí thức là định hướng dư luận. Nói cách khác, nếu không có tiếng nói góp phần định hướng dư luận thì tầng lớp trí thức không xứng đáng với tên gọi của nó, giá trị xã hội của nó. Mỗi một người có học ít nhiều đều phải có bổn phận đóng góp phần bé nhỏ của mình cho sự mạnh mẽ và ý nghĩa của chức năng đó. Muốn định hướng đúng phải khoa học, khách quan, phải đứng trên lợi ích dân tộc chứ không thể bao biện cho bất kỳ quyền lực thao túng nào, a dua để mưu tìm bất kỳ mối lợi nào, theo đóm để lượm bất kỳ thứ tàn tro độc hại nào... Tôi đang phải giày vò về bệnh tật nên không thể viết dài, nhưng lại không thể im lặng vì cách “định hướng” của ông vô cùng nguy hiểm. Nếu cách nghĩ của ông trở thành “định hướng”, rất nhiều kẻ mưu toan bán nước sẽ hả hê, nhưng cả dân tộc này sẽ coi đó là tội ác, thưa ông!
Quảng Trị, 4.11.2012.
H.V.T.