Ngài, tên thật : Nguyễn Văn Lịch,con của ô. bà Nguyễn văn Phụng & Lê kim Hổng, người gốc tỉnh Bình Định. NTT chuyên sống bằng nghề chài lưới vùng hạ lưu sông Vàm Cỏ tỉnh Long An.Thuở nhỏ NTT có học võ nghệ, nên rất khoẻ mạnh, tính tình can đãm và mưu lược. Năm 1859 Ô. mộ quân đánh giặc dưới quyền của Lãnh binh Trương Công Định. Năm 1861,sau khi đốt tàu giặc L' ESPÉRANCE Ô. được trièu đình Huế phong "Quyền Sung Quản Đạo". Qua thời gian dài hoạt động chống giặc, đầu năm 1867 triều đình phong NTTchức "Hà Tiên Thành Thủ úy" để trấn giữ vùng đất Hà Tiên.Nhưng Ô.chưa kịp đến nơi nhậm chức thì đất Hà Tiên đã mất và tòa thành Ô. sẽ trấn nhậm đã lọt vào tay giặc!! NTT bèn đưa quân về lập mật khu ở Sân Chim và Hòn Chông.
Tuy giấu quân ở mật khu, NTT vẫn theo dõi nghiên cứu địch tình kỷ lưỡng, rồi đặt kế hoạch tấn công. Ngày 16 - 6 - 1868, Ô. điều quân đánh úp đồn Kiên Giang,giết 5 sĩ quan Pháp, 67 lính, tịch thu hàng trăm cây súng, và chiếm đồn 5 ngày liền. Giặc Pháp và các tên tay sai như Trần Bá Lộc, Tổng Đốc Phương đem quân phản công dữ dội. Thế yếu, NTT đành lui quân về Hòn Chông, rồi ra Phú Quốc và lập chiến khu ở Cửa Cạn, tính kế lâu dài.
Tháng 9 - 1868 giặc Pháp và bọn Huỳnh Công Tấn biết tin, đem quân tấn công chiến khu Cửa Cạn, đồng thời sai người tìm bắt Mẹ Ô. để làm áp lực. Ô.vì chữ hiếu, và cũng để bảo toàn lực lượng cùng thường dân trên đảo, NTT đã tự nạp mình !! ( Có chỗ cho rằng Mẹ của Ô. rất phiền lòng v/v NTT tự nạp mình cho giặc để cứu Mẹ, giống như Mẹ của Từ Thứ trong Tam Quốc chí )
Bắt đuợc NTT giặc Pháp rất mừng, bèn dụ hàng phong quan, nhưng Ô. nhứt quyết chối tử, chỉ y/c được chết sớm, và nói : "- Bao giờ Tây nhổ hết cỏ nước Nam, mới hết người Nam đánh Tây." Giặc rất nể phục và ca ngợi Ô., chúng nói "- NTT là người rất tự trọng có tư cách đáng quí và đầy nghị lực". Dụ hàng không được, giặc hành quyết NTT vào sáng sớm ngày 27 - 10 - 1968 tại chợ Rạch Giá. Rất nhiều người tới âm thầm chào vĩnh biệt Ô., và bô lão làng Tà Niên có đem một chiếc chiếu bông có chữ " thọ " chữ Nho màu đỏ tươi thật đẹp để NTT đứng giữa chiếu thọ hình. Trước khi thọ hình NTT y/c giặc mở trói và đừng bịt mắt để Ô. nhìn non sông đồng bào lần cuối.Và Ô.đã hiên ngang: ninh thọ tử bất ninh thọ nhục !! Tại đền thờ NTT, Rạch Giá, mỗi năm có tổ chức cúng giỗ Ngài vào những ngày 27, 28, 29 tháng 8 âm lịch rất long trọng.
Tương truyền, NTT đã để lại Tuyệt Mệnh Thi :
TUYỆT MỆNH THI
Thư kiếm tòng nhung tự thiếu niên
Yêu gian đảm khí hữu Long Tuyền
Anh hùng nhược ngộ vô dung địa
Bảo hận thâm cừu bất đái thiên
NGUYỄN TRUNG TRỰC
Thơ Tuyệt Mệnh
Theo việc binh nhưng thuở trẻ trai,
Phong trần hăng hái tuốt gươm mài.
Anh hùng gặp phải hồi không đất,
Thù hận chang chang chẳng đội trời.
Thi sĩ ĐÔNG HỒ dịch
Thơ TUYỆT MỆNH
Trai trẻ binh nhung đã học bàn
Long Tuyền kiếm báu quyết trừ gian
Anh hùng mạt lộ cam đành thác
Thề chẳng chung trời với sói lang
NGUYỄN MINH THANH cẩn dịch
Ngoài ra, Ô Huỳnh Mẫn Đạt, sĩ phu chống Pháp cùng thời,
có bài Thơ điếu Ô. N.T.T. như sau:
ĐIẾU NGUYỄN TRUNG TRỰC
Thắng phụ nhung trường bất túc luân
Đồi ba chỉ trụ ức ngư dân
Hoả hồng Nhựt Tảo oanh thiên địa*
Kiếm bạc Kiên Giang khấp quỷ thần**
Nhất đán phi thường tiêu tiết nghĩa
Lưỡng toàn vô úy báo quân thân
Anh hùng cường cảnh phương danh thọ
Tu sát đê đầu vị tử nhân !
Cử Nhân HUỲNH MẪN ĐẠT
*Năm 1861, Nghĩa binh NTT đã đốt cháy tàu chiến
( Espérance ) của giặc Pháp tại vàm sông Nhựt Tảo.
**Năm 1868, Nghĩa binh NTT đã đánh úp đồn Kiên Giang
của giặc Pháp và toàn thắng.
Thơ điếu NGUYỄN TRUNG TRỰC
Thắng bại chi bàn việc tướng quân
Người chài trụ đá khúc gian truân
Lửa bừng Nhựt Tảo rêm trời đất
Kiếm tuốt Kiên Giang rợn quỷ thần
Một sớm nhẹ mình nêu tiết nghĩa
Đôi đường trọn chữ báo quân thân
Anh hùng cứng cổ danh thơm mãi
Lũ sống khom lưng chết thẹn dần.
THÁI BẠCH dịch
Thơ điếu NGUYỄN TRUNG TRỰC
Súng gươm thắng bại chuyện thường tình
Ngư phủ cũng rành việc chiến chinh
Nhựt Tảo lửa hồng trời đất khiếp
Kiên Giang kiếm bạc quỷ thần kinh
Hai đường giữ vẹn lòng trung hiếu
Một sớm nêu cao tấm nghĩa tình
Cứng cổ anh hùng thơm mãi mãi
Cúi đầu siểm nịnh lũ hèn khinh !!
NGUYỄN MINH THANH cảm dịch
Được hung tin,vua Tự Đức sai người làm lễ truy điệu với bài thơ điếu do chính nhà vua viết:
Ký bi ngư nhân
Hùng tại quốc sĩ
Hỏa Nhựt Tảo thuyền
Đồ Kiên Giang lũy
Địch khái đồng cừu
Thân tiên tự thỉ
Hiệu khí cổ kim
Thử nhân nam tử
Xích huyết hoàng sa
Ô hô dĩ hỉ
Huyết thực thiên thu
Chương nhữ trung nghĩa.
Thái Bạch dịch:
Giỏi thay người chài
Mạnh thay quốc sĩ
Đốt thuyền Nhật Tảo,
Phá lũy Kiên Giang.
Thù nước chưa xong
Thân sao đã mất
Hiệu khí xưa nay
Người nam tử ấy
Máu đỏ, cát vàng
Hỡi ơi thôi vậy
Ngàn năm hương khói,
Trung nghĩa còn đây.
Và sau đây 2 bài thơ bi cảm liên hoàn của người biên soạn khi đến viếng đền thờ Ngài tại Rạch Giá năm 1991.
VIẾNG ĐỀN THỜ
Ô.NGUYỄN - TRUNG - TRỰC
( Kiên giang - Rạch Giá )
Hăm hở viếng đền trang dũng liệt
Dấu xưa tưởng niệm đấng anh hùng
Non sông nghiêng ngửa lòng thê thiết
Đất nước loạn ly chí vẫy vùng
Kiếm bạc Kiên Giang thần quỉ khóc
Lửa hồng Nhật Tảo đất trời rung *
Than ôi nguyện ước đường mây trắng
Khí phách hiên ngang sóng chập chùng..!!
Sóng chập chùng cao nỗi tiếc thương
Đền thiêng nghi ngút tỏa trầm hương
Người đi thuở trước hồn phơi phới
Kẻ viếng bây giờ dạ vấn vương
Trung hiếu lưỡng toàn kim cổ thiểu
Hiển linh nhất xứ địa thiên trường **
Cho hay thành bại anh hùng sự
Vẫn để muôn đời một sáng gương..!!
NGUYỄN - MINH - THANH
( RG, 3- 1991 )
*2 câu thơ chữ Nho của H M Đ
**Hiếu trung vẹn cả xưa nay hiếm
Linh hiển khắp nơi trời đất bền
Lời lạm bàn của người biên soạn:
Nước VN từ cổ chí kim, lúc nào cũng là mồi ngon của bọn đế quốc xâm lăng. Và chính những khi ấy mới sãn sinh những anh hùng xuất chúng với những câu nói bất hủ.
Lý Thường Kiệt phá quân Tống: Nam quốc sơn hà Nam đế cư
Tiệt nhiên định phận tại thiên thư
Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm
Nhữ đẵng hành khang thủ bại hư.
Trần Hưng Đạo đánh quân Nguyên: - Bệ hạ chém đầu tôi trước rồi hãy xin hàng
Trần Bình Trọng đánh quân Nguyên: - Ta thà làm quỉ nước Nam không làm vương đất Bắc
Quang Trung Nguyễn Huệ đánh giặc Mãn Thanh:
Đánh cho nó chích luân bất phản
Đánh cho nó phiến giáp bất hoàn
Đánh cho sử tri nam quốc anh hùng chi hữu chủ
Nguyễn Trung Trực đánh giặc Tây: - Bao giờ Tây nhổ hết cỏ nước Nam, mới hết người Nam đánh Tây .
Và còn nhiều..., nhiều anh hùng nữa với những danh ngôn bất hủ ...
Ngẫm, hiện trạng Việt Nam,Tổ Quốc đang lâm nguy, thậm chí nguy: biển khơi, hải đảo, biên cương, nội địa đang lọt dần vào tay Trung Cộng !! Văn hóa xã hội bị xâm thực nhiễm độc trầm trọng..!! Trong khi đó, Nguỵ Quyền VC chẳng những làm ngơ mà còn toa rập với kẻ thù phưong Bắc đàn áp những công dân yêu nước!! Vì vậy cho nên, toàn dân VN trong cũng như ngoài nưóc đang mong mỏi có lãnh tụ anh hùng để qui tâm bốn phương về một mối, tầm cỡ vua Quang Trung, hầu chống giặc dữ truyền kiếp; mới hòng thoát khỏi Đại Hoạ Diệt Vong !! Mong lắm thay..!!
NGUYỄN MINH THANH
GA 30 -12 - 2010
Nguồn:
TNĐT - DNTĐ, gs Trịnh Vân Thanh
Web Wiki NTT
Web Wiki HMĐ
Mékong Sóng Cuộn Phù Sa, Ng V Long Hồ
Web NTT Vietsciences, Bùi Thụy Đào Nguyên
.............
Gửi ý kiến của bạn
