Từng được mệnh danh là hòn ngọc Viễn Đông, những kiến trúc xưa cũ của Sài Gòn đã làm nên vẻ đẹp độc đáo một thời, đã để lại dấu ấn đậm nét trong lòng bao nhiêu người. Ngày nay, không ít công trình còn sót lại vẫn mang màu sắc, bóng dáng và hơi thở đã từng làm nên cái hồn của Sài Gòn thuở ấy. Có những vẻ đẹp mãi còn với năm tháng, nhưng cũng có những đổi thay đến ngỡ ngàng, xa lạ.
Sài Gòn có những con đường không chỉ cho xe chạy, có những góc phố không chỉ là nơi hò hẹn và có những công viên không chỉ là chỗ nghỉ chân, hóng mát. Công viên Thống Nhất, nay là công viên 30-4, cũng không ngoại lệ. Nó như một Sài Gòn thu nhỏ hội tụ đủ mọi nhịp sống. Những thảm cỏ xanh trải dọc lối đi cùng bầu không khí trong lành, tĩnh lặng, tất cả hoà quyện lại tạo nên một khoảng không gian xanh quý giá ngay giữa trung tâm thành phố.
Hiếm có công viên nào ở Sài Gòn gắn liền với những sự kiện lịch sử như công viên Thống Nhất. Mỗi góc phố, mỗi toà nhà đều mang đậm dấu ấn của thời gian. Một đầu công viên là nhà thờ Đức Bà trang nghiêm cổ kính được xây dựng từ thời Pháp thuộc. Đầu kia là Dinh Độc Lập (nay là dinh Thống Nhất) với kiến trúc bề thế và uy nghi nhưng vẫn mang vẻ tao nhã trong ánh nắng buổi sớm bình yên của Sài Gòn. Đại lộ Thống Nhất rộng lớn chạy giữa chia công viên ra làm hai với hai hàng cây xanh thẳng tắp đã dẫn đường cho xe tăng Trung Cộng đến đạp đổ cổng Dinh Độc Lập vào một ngày 30 tháng 4, đạp đổ luôn cả một chế độ tự do dân chủ mà quân dân miền Nam hết lòng xây dựng và gìn giữ.
Nằm ngay giữa lòng Sài Gòn, công viên 30-4 ngày nay không chỉ là chốn lui tới vui chơi mà còn là nơi hội tụ những phận đời, phận người với những ước mơ rất đơn giản, bình dị, bình thường.
Công viên sáng sớm đã có cà phê lề đường. Xa xa, mấy chị hàng rong cùng đôi gánh với đủ thứ bánh trái. Dưới tàn cây xanh, em bé đánh giày ngồi ngáp vặt đợi khách. Bên kia, đoàn du khách đang băng qua đường với sự trợ giúp của một hướng dẫn viên du lịch. Có cả những người thích bàn chuyện thời sự, say sưa bình luận ở một góc khác của công viên.
Từ sáng tinh mơ, lẫn trong số người đi dạo, tập thể dục, một hình ảnh quen thuộc của công viên là một ông lão luôn đến rất sớm, ngồi thù lù một góc trên ghế đá, bên cạnh chiếc xe lăn tồi tàn. Trên chiếc xe lăn tồi tàn ấy là đủ thứ lỉnh kỉnh: một cái bơm, vài chai xăng cùng những túi đựng ve chai. Tất cả những vật dụng đó ông lượm được từ các bãi rác. Ông làm đủ nghề, từ việc nhặt những lon nước ngọt, ly nhựa mủ người ta uống vứt vương vãi, đến việc gom những tờ giấy báo người ta lót đất ngồi đã nhăn nhúm. Có khi ông còn bơm, vá xe và kiêm luôn việc bán xăng di động.
Gọi là ông lão vì thật tình không ai rõ ông bao nhiêu tuổi. Ông tên Nguyễn Văn Biền, chỉ mới 62 tuổi, nhưng có khuôn mặt cằn cỗi, già nua, đậm nét gian truân do bao nhiêu năm gian nan đã qua.
Trước năm 75 ông là lính của VNCH, thuộc tiểu đoàn 7 nhảy dù. Ông bị thương vào một ngày tháng 12 năm 1974 tại đồi 1062 ở Thường Đức, tỉnh Quảng Nam, do trúng mìn của địch. Ông bị cụt chân phải, liệt chân trái, mù một mắt, mất 3 ngón tay trái, nhiều mảnh đạn vẫn còn ở trong ngực và đầu vẫn chưa được mổ lấy ra.
Sau khi bị thương, ông được tải thương về bịnh viện Duy Tân Đà Nẵng, rồi đưa đi bịnh viện dã chiến của sư đoàn Dù tại Non Nước. Tháng 2 năm 1975 ông được chuyển về Tổng Y Viện Cộng Hoà để điều trị. Trong lúc chờ ra Hội Đồng Y Khoa thì biến cố 30 tháng 4 xảy ra. Ông là một trong những thương binh nặng nhất của y viện trong những ngày cuối cùng của cuộc chiến. Vô đến Sài Gòn là nhà cầm quyền mới xua đuổi ngay thương binh VNCH ra khỏi y viện. Cùng những thương binh bạn, ông phải bỏ giường chống nạn với vết thương chưa lành rời khỏi quân y viện. Bằng mọi cách, ông mày mò về đến Vĩnh Long để ở nhờ nhà cha của ông cũng là một thương phế binh đang sống trong một căn nhà do chính phủ VNCH cấp trong làng thương phế binh. Sống không được bao lâu thì nhà nước mới đuổi toàn bộ thương phế binh ra khỏi làng. Thật khốn khổ! Cuộc sống sao quá khắc nghiệt và đày đoạ! Cha con ông lại dắt díu nhau đi tìm người quen để xin ăn nhờ ở đậu. Ở hết chỗ này đến chỗ khác, rày đây mai đó. Do cuộc sống quá nhọc nhằn và kham khổ, do chỗ ăn chỗ ở không ổn định, các vết thương cứ tái phát nên cha ông đau buồn mà sinh ra bịnh hoạn rồi qua đời. Không tiền bạc, ông phải vào nhà thờ xin đất chôn cất cho cha. Đấp mộ cho cha xong ông đau lòng rời bỏ Vĩnh Long để trở lại Sài Gòn tìm cách sinh tồn. Kể từ ngày đó, ngày ngày ông phải lặn lội khắp các thôn cùng ngõ hẹp để tìm sự sống, sống cuộc sống đói rách ngày qua ngày, không biết than thở cùng ai.
Hơn 30 năm nay ông chọn công viên làm chốn mưu sinh. Với ông, công viên còn thân thiết hơn cả căn nhà rách nát mà ông đang ở trong một xóm tồi tàn bên quận 4 vì phần lớn thời gian ông quanh quẩn ở công viên này để kiếm ngày hai bữa cơm và là nơi để ông tìm thấy chút niềm vui.
Ngày nào cũng vậy, mới 4 giờ sáng, trong lúc những người cỡ tuổi ông đi dạo mát, đi tập dưỡng sinh, chạy thể dục, thì cũng là lúc ông lọ mọ chuẩn bị cho chuỗi ngày kiếm sống cực nhọc của mình. Sáng tinh mơ ông đã lập cập lăn xe đi, lăn lóc qua biết bao con đường trong thành phố để đến công viên. Trên đường đi, ông còn tạt qua những đống rác bên đường lượm ve chai.
Ngày nào cũng vậy, không ai bắt buộc nhưng ông vẫn có mặt ở công viên từ sáng tinh mơ đến tối mịt, lặng lẽ giữa một góc công viên rộng lớn nhưng đôi mắt luôn quan sát xung quanh tìm cơ hội chắt chiu từng đồng đắp đổi bữa ăn qua ngày.
Trên đây là một mảnh đời khốn khổ của một thương phế binh bị bỏ quên ngoài đường phố. Cuộc sống của người dân miền Nam sau năm 1975 đổi đời đã gặp rất nhiều cơ cực, những thương phế binh VNCH lại càng nghiệt ngã hơn. 36 năm rồi, họ vẫn sống dù bèo bọt và cùng cực. Là người thương tật, không có khả năng lao động, không hề nhận được bất cứ một sự giúp đỡ nào, lại bị phân biệt đối xử, họ đã phải hết sức vất vả để mưu sinh và tồn tại được trong bao nhiêu năm qua.
36 năm đã đi qua, ngày qua ngày, công viên vô tình với hàng cây vẫn rợp bóng mát như muốn che bớt cái nắng chói chang của Sài Gòn. Thời gian vẫn âm thầm đổ bóng trên những con đường của phố phường Sài Gòn. Bóng ngắn vì thương tật của ông cũng âm thầm đổ bóng hàng ngày trên công viên nay mang tên 30-4, đánh dấu một biến cố làm thay đổi cả miền Nam và thay đổi hẳn đời ông.
Trần Việt Trình
12 tháng 10 năm 2011
Theo http://phanchautrinhdanang.com/
Sài Gòn có những con đường không chỉ cho xe chạy, có những góc phố không chỉ là nơi hò hẹn và có những công viên không chỉ là chỗ nghỉ chân, hóng mát. Công viên Thống Nhất, nay là công viên 30-4, cũng không ngoại lệ. Nó như một Sài Gòn thu nhỏ hội tụ đủ mọi nhịp sống. Những thảm cỏ xanh trải dọc lối đi cùng bầu không khí trong lành, tĩnh lặng, tất cả hoà quyện lại tạo nên một khoảng không gian xanh quý giá ngay giữa trung tâm thành phố.
Hiếm có công viên nào ở Sài Gòn gắn liền với những sự kiện lịch sử như công viên Thống Nhất. Mỗi góc phố, mỗi toà nhà đều mang đậm dấu ấn của thời gian. Một đầu công viên là nhà thờ Đức Bà trang nghiêm cổ kính được xây dựng từ thời Pháp thuộc. Đầu kia là Dinh Độc Lập (nay là dinh Thống Nhất) với kiến trúc bề thế và uy nghi nhưng vẫn mang vẻ tao nhã trong ánh nắng buổi sớm bình yên của Sài Gòn. Đại lộ Thống Nhất rộng lớn chạy giữa chia công viên ra làm hai với hai hàng cây xanh thẳng tắp đã dẫn đường cho xe tăng Trung Cộng đến đạp đổ cổng Dinh Độc Lập vào một ngày 30 tháng 4, đạp đổ luôn cả một chế độ tự do dân chủ mà quân dân miền Nam hết lòng xây dựng và gìn giữ.
Nằm ngay giữa lòng Sài Gòn, công viên 30-4 ngày nay không chỉ là chốn lui tới vui chơi mà còn là nơi hội tụ những phận đời, phận người với những ước mơ rất đơn giản, bình dị, bình thường.
Công viên sáng sớm đã có cà phê lề đường. Xa xa, mấy chị hàng rong cùng đôi gánh với đủ thứ bánh trái. Dưới tàn cây xanh, em bé đánh giày ngồi ngáp vặt đợi khách. Bên kia, đoàn du khách đang băng qua đường với sự trợ giúp của một hướng dẫn viên du lịch. Có cả những người thích bàn chuyện thời sự, say sưa bình luận ở một góc khác của công viên.
Từ sáng tinh mơ, lẫn trong số người đi dạo, tập thể dục, một hình ảnh quen thuộc của công viên là một ông lão luôn đến rất sớm, ngồi thù lù một góc trên ghế đá, bên cạnh chiếc xe lăn tồi tàn. Trên chiếc xe lăn tồi tàn ấy là đủ thứ lỉnh kỉnh: một cái bơm, vài chai xăng cùng những túi đựng ve chai. Tất cả những vật dụng đó ông lượm được từ các bãi rác. Ông làm đủ nghề, từ việc nhặt những lon nước ngọt, ly nhựa mủ người ta uống vứt vương vãi, đến việc gom những tờ giấy báo người ta lót đất ngồi đã nhăn nhúm. Có khi ông còn bơm, vá xe và kiêm luôn việc bán xăng di động.Gọi là ông lão vì thật tình không ai rõ ông bao nhiêu tuổi. Ông tên Nguyễn Văn Biền, chỉ mới 62 tuổi, nhưng có khuôn mặt cằn cỗi, già nua, đậm nét gian truân do bao nhiêu năm gian nan đã qua.
Trước năm 75 ông là lính của VNCH, thuộc tiểu đoàn 7 nhảy dù. Ông bị thương vào một ngày tháng 12 năm 1974 tại đồi 1062 ở Thường Đức, tỉnh Quảng Nam, do trúng mìn của địch. Ông bị cụt chân phải, liệt chân trái, mù một mắt, mất 3 ngón tay trái, nhiều mảnh đạn vẫn còn ở trong ngực và đầu vẫn chưa được mổ lấy ra.
Sau khi bị thương, ông được tải thương về bịnh viện Duy Tân Đà Nẵng, rồi đưa đi bịnh viện dã chiến của sư đoàn Dù tại Non Nước. Tháng 2 năm 1975 ông được chuyển về Tổng Y Viện Cộng Hoà để điều trị. Trong lúc chờ ra Hội Đồng Y Khoa thì biến cố 30 tháng 4 xảy ra. Ông là một trong những thương binh nặng nhất của y viện trong những ngày cuối cùng của cuộc chiến. Vô đến Sài Gòn là nhà cầm quyền mới xua đuổi ngay thương binh VNCH ra khỏi y viện. Cùng những thương binh bạn, ông phải bỏ giường chống nạn với vết thương chưa lành rời khỏi quân y viện. Bằng mọi cách, ông mày mò về đến Vĩnh Long để ở nhờ nhà cha của ông cũng là một thương phế binh đang sống trong một căn nhà do chính phủ VNCH cấp trong làng thương phế binh. Sống không được bao lâu thì nhà nước mới đuổi toàn bộ thương phế binh ra khỏi làng. Thật khốn khổ! Cuộc sống sao quá khắc nghiệt và đày đoạ! Cha con ông lại dắt díu nhau đi tìm người quen để xin ăn nhờ ở đậu. Ở hết chỗ này đến chỗ khác, rày đây mai đó. Do cuộc sống quá nhọc nhằn và kham khổ, do chỗ ăn chỗ ở không ổn định, các vết thương cứ tái phát nên cha ông đau buồn mà sinh ra bịnh hoạn rồi qua đời. Không tiền bạc, ông phải vào nhà thờ xin đất chôn cất cho cha. Đấp mộ cho cha xong ông đau lòng rời bỏ Vĩnh Long để trở lại Sài Gòn tìm cách sinh tồn. Kể từ ngày đó, ngày ngày ông phải lặn lội khắp các thôn cùng ngõ hẹp để tìm sự sống, sống cuộc sống đói rách ngày qua ngày, không biết than thở cùng ai.
Hơn 30 năm nay ông chọn công viên làm chốn mưu sinh. Với ông, công viên còn thân thiết hơn cả căn nhà rách nát mà ông đang ở trong một xóm tồi tàn bên quận 4 vì phần lớn thời gian ông quanh quẩn ở công viên này để kiếm ngày hai bữa cơm và là nơi để ông tìm thấy chút niềm vui.
Ngày nào cũng vậy, mới 4 giờ sáng, trong lúc những người cỡ tuổi ông đi dạo mát, đi tập dưỡng sinh, chạy thể dục, thì cũng là lúc ông lọ mọ chuẩn bị cho chuỗi ngày kiếm sống cực nhọc của mình. Sáng tinh mơ ông đã lập cập lăn xe đi, lăn lóc qua biết bao con đường trong thành phố để đến công viên. Trên đường đi, ông còn tạt qua những đống rác bên đường lượm ve chai.
Ngày nào cũng vậy, không ai bắt buộc nhưng ông vẫn có mặt ở công viên từ sáng tinh mơ đến tối mịt, lặng lẽ giữa một góc công viên rộng lớn nhưng đôi mắt luôn quan sát xung quanh tìm cơ hội chắt chiu từng đồng đắp đổi bữa ăn qua ngày.
Trên đây là một mảnh đời khốn khổ của một thương phế binh bị bỏ quên ngoài đường phố. Cuộc sống của người dân miền Nam sau năm 1975 đổi đời đã gặp rất nhiều cơ cực, những thương phế binh VNCH lại càng nghiệt ngã hơn. 36 năm rồi, họ vẫn sống dù bèo bọt và cùng cực. Là người thương tật, không có khả năng lao động, không hề nhận được bất cứ một sự giúp đỡ nào, lại bị phân biệt đối xử, họ đã phải hết sức vất vả để mưu sinh và tồn tại được trong bao nhiêu năm qua.
36 năm đã đi qua, ngày qua ngày, công viên vô tình với hàng cây vẫn rợp bóng mát như muốn che bớt cái nắng chói chang của Sài Gòn. Thời gian vẫn âm thầm đổ bóng trên những con đường của phố phường Sài Gòn. Bóng ngắn vì thương tật của ông cũng âm thầm đổ bóng hàng ngày trên công viên nay mang tên 30-4, đánh dấu một biến cố làm thay đổi cả miền Nam và thay đổi hẳn đời ông.
Trần Việt Trình
12 tháng 10 năm 2011
Theo http://phanchautrinhdanang.com/
Gửi ý kiến của bạn
