Nhắc đến Nguyên Ngọc, không thể không nhớ đến một câu chuyện do Huy Đức kể trên facebook của anh: “Một lần, bà cựu phó chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình hỏi Nguyên Ngọc, ‘Chúng ta bắt đầu sai từ bao giờ?’ Nguyên Ngọc nói, ‘Thưa chị, chúng ta bắt đầu sai từ Đại hội Tua’.” Đại hội ở Tours năm 1920 là nơi Nguyễn Ái Quốc chính thức trở thành đảng viên Cộng sản sau khi đọc bản “Sơ thảo lần thứ nhất những luận cương về vấn đề dân tộc và vấn đề thuộc địa” của Lenin.

Nếu so với trước đây, với cảnh hàng chục ngàn người bị giết chết trong các cuộc cải cách ruộng đất ở miền Bắc vào giữa thập niên 1950 cũng như hình thức trại cải tạo – nơi giam giữ hàng trăm ngàn người sau năm 1975, những sự khủng bố trong các trại tạm giam và tạm giữ hiện nay, tuy vẫn tàn bạo nhưng thành thực mà nói, thưa thớt và nhẹ nhàng hơn nhiều. Biểu hiện và mức độ khác nhau, nhưng bản chất của chế độ thì vẫn là một: Độc tài. Một thứ độc tài “mềm”.

Hầu như tất cả các trí thức tôi gặp đều có một thái độ rất giống nhau: Phải chấp nhận chứ không thể làm cách gì khác được. Theo họ, Trung Quốc bây giờ quá giàu và quá mạnh, Việt Nam không phải là đối thủ của họ. Chống họ, chỉ phí sức. Chắc chắn sẽ bị họ nghiền nát thôi. Nói xong, người ta thở dài. Coi như mọi chuyện đã xong. Định mệnh đã được an bài. Có lẽ trong lịch sử Việt Nam, chưa bao giờ người Việt Nam lại yếu đuối đến như vậy. Chưa bao giờ chủ nghĩa đầu hàng lại phát triển đến như vậy.

Năm 1996, sau 11 năm sống ở nước ngoài, lần đầu tiên tôi về Việt Nam. Ở Hà Nội, tôi gặp khá nhiều văn nghệ sĩ. Một trong những người tôi gặp nhiều nhất là Nguyễn Huy Thiệp. Có lần anh chở tôi đi thăm các chùa chiền chung quanh Hà Nội. Anh kể về cuộc đời của anh, về những chuyện đằng sau các sáng tác của anh. Anh cho xã hội Việt Nam là một xã hội độc tài và thối nát. Anh kể, lúc nào, rời khỏi nhà, anh cũng thủ sẵn một số tiền trong túi, để, khi cần, chẳng hạn, bị công an hoạnh hoẹ, thì “nhét vào mõm chúng”. Anh thở dài, nói tiếp: “Ở cái xứ khốn nạn này, phải như vậy mới tồn tại được, anh ạ.”

Làm sao dân chúng có thể tin là đảng nhắm đến lý tưởng cao cả là giải phóng con người trong khi hằng ngày đảng vẫn vùi dập mọi quyền tự do, ngay cả những quyền tự do căn bản nhất của con người? Làm sao dân chúng có thể tin là đảng yêu nước khi đảng cứ lải nhải nhắc đến những “4 tốt” và “16 chữ vàng” khi Trung Quốc càng ngày càng lấn lướt và những người yêu nước đều bị đảng trấn áp một cách hết sức tàn bạo?

Mới đây, vào đầu tháng 3, Uỷ ban Nhân dân thành phố Phan Rang ra lệnh giải tán chợ nông sản Tấn Tài; bắt mọi người phải dọn đến một khu chợ mới cách đó nửa cây số do tư nhân làm chủ. Hơn 500 tiểu thương trong chợ Tấn Tài phản đối quyết liệt. Họ xuống ...

Nạn tham nhũng hoành hành ở Việt Nam là điều hầu như ai cũng biết. Cả thế giới biết: Trong các bảng xếp hạng về chỉ số tham nhũng của các tổ chức quốc tế, Việt Nam bao giờ cũng là một trong những quốc gia đứng đầu trong danh sách các quốc gia tham nhũng ...

Nghĩ đến Việt Nam, chúng ta thường nghĩ ngay đến khía cạnh chính trị với những hiểm hoạ đến từ Trung Quốc, đặc biệt trên Biển Đông, cũng như hoạ độc tài toàn trị của đảng Cộng Sản. Tuy nhiên, ở Việt Nam còn nhiều vấn đề nghiêm trọng khác cần được chú ...

Nhân nói về phong trào tự ứng cử vào Quốc hội Việt Nam (trong bài trước), chúng ta thử bàn về mối quan hệ giữa bầu cử và dân chủ. Trước hết, cần khẳng định ngay, không có quốc gia dân chủ nào lại không có bầu cử. Có thể xem bầu cử là biểu hiện đầu tiên ...

Các hình ảnh chụp được từ vệ tinh của Mỹ và Đài Loan cho thấy mới đây Trung Quốc cho đặt hệ thống tên lửa đất đối không trên đảo Phú Lâm thuộc quần đảo Hoàng Sa mà Trung Quốc đã chiếm của Việt Nam. Người ta cũng nhận diện được đó là hệ thống phòng không ...