Tham nhũng, lũng đoạn và cát cứ quyền lực khiến cho ngân sách nhà nước kiệt quệ, quyền lực địa phương lấn áp quyền lực trung ương và quyền lực trung ương trở thành cái bóng mờ hình thức. Dâm loạn, bất chấp đạo đức làm cho hình ảnh và uy tín của đảng Cộng sản nhanh chóng lao dốc, chỉ cần vài đảng viên xấu cũng đủ làm cho mọi thứ cố gắng xây dựng đổ sông đổ bể, ở đây, có quá nhiều đảng viên dâm loạn, trước mặt thì thờ Bác Hồ nhưng sau lưng thì thờ thần dâm. Không có thứ gì làm mất uy tín và đẩy đảng Cộng sản vào chỗ bế tắc hơn là hành vi thú tính của các đảng viên. Và họ đã làm! Và đương nhiên, những kẻ dâm loạn, thú tính, cát cứ quyền lực và tham nhũng đều là những đảng viên bất minh, liên quan đến yếu tố ngoại bang.

Tôi từng chứng kiến một tỳ kheo chưa đầy ba mươi, gọi một Phật tử già 80 tuổi, bằng tuổi bà của anh ta trong lúc mời trà tôi một cách phách lối chưa từng thấy. “Tư…! Lên thầy bảo! Con pha cho thầy thêm một bình trà ngon!”. Bà cụ lật đật miệng dạ chân chạy để pha trà cho ‘thầy”. Lúc này tôi mới hiểu, cái người bị gọi “Tư…” nghe đầy gầm ghè của “thầy” là một bà cụ chân yếu tay run! Tôi cũng hết muốn uống trà với “thầy”. Kể ra một chuyện nhỏ như vậy để thấy rằng hầu như hiếm có, thậm chí là không có người tu nào có thể chạm đến Phật Pháp, bởi ngay từ đầu, người ta đã chấp thủ và tự đặt mình vào vị trí “thầy” của cuộc đời cho dù chỉ mới lóp ngóp bước lên vị trí tỳ kheo (đại đức) mà nguyên gốc của nó là kẻ đi theo chân thầy để phục vụ cuộc đời. Ở đây, không có kẻ đi theo chân thầy để phục vụ đời mà chỉ có kẻ ngồi phốc lên vị trí ấy để đời phục vụ.

Trạng thái ốp đồng, nếu bỏ qua những luận lý khoa học thì đâu đó trong sâu thẳm vùng hố đen mà khoa học chưa chạm tới hoặc chưa muốn chạm tới, nó có thật. Nó như một sự cưỡng bức sóng, một tần số, một linh hồn nào đó đóng vai trò tha lực xâm chiếm, cưỡng bức ngôi nhà thể xác của một tần số, linh hồn yếu đuối hơn. Và trên hết là sự tự nguyện lép vế của linh hồn chủ khi mời hoặc chấp nhận để linh hồn bên ngoài vào áp đảo thể xác của mình. Tình trạng ốp đồng thì có liên quan gì đến cái chết của ông Trần Đại Quang? Có đấy, từ chỗ bấm Kim Cang Ấn của ông Nguyễn Phú Trọng khi đứng trước bàn thờ vong Trần Đại Quang đã cho thấy tình trạng ốp đồng đã ăn sâu tận gốc rễ dân tộc này. Và đây là một hiểm họa khôn lường!

Một xã hội nhố nhăng với đủ màu xanh đỏ nhà cửa, xe cộ, áo quần và đen thùi lùi những trái tim đang di chuyển trên đường, ngồi trong nhà, buôn chuyện ngoài xóm. Một xã hội với tính người mất dần từ bên trong và không ít gia đình đang dần dà tan vỡ vì cái cốt lõi gắn kết không còn, với tình làng nghĩa xóm không hơn một lá cờ rũ… Thử hỏi đó có phải một quốc tang?! Một quốc tang dai dẵng lịch sử!

Những trận bão xảy ra sau khi bóng đá nam Việt Nam thắng hoặc thua một trận cầu nào đó, từ bão truyền thông với những bài báo, những video gia đình các cầu thủ từ dự bị đến chính thức, từ những cầu thủ có ‘pha chuyền kiến tạo’ đến cầu thủ ghi bàn, từ việc gia đình cầu thủ mổ trâu đãi khách đến làm gà mừng khi con về hoặc khóc cảm động khi con ghi bàn, ngay cả gu ăn mặc của một cầu thủ nào đó hoặc bạn gái cậu ta sexy ra sao… Không có gì những tờ báo Việt Nam không khai thác nếu được. Rồi đến bão cổ động viên, người ta ùn ùn đổ ra đường mang theo bình gas, nắp nồi, trống, cờ, xé áo, vẽ màu… mọi thứ gây được tiếng động và màu sắc, nẹt pô, giựt cờ, lập nhóm đua xe… chỉ cần hô theo câu thần chú ‘Việt Nam vô địch’ là mọi sự được hợp thức hóa.

Hình ảnh những chiếc xe công bị đốt trơ khung sắt, hình ảnh nhân dân nổi giận, đập phá không thương tiếc hay hình ảnh một Đoàn Văn Vươn cài bình gas thành bom tự chế để chống chọi với lực lượng 113, rồi nhân dân Dương Nội bắt cảnh sát cơ động… Cuối cùng thả họ ra, không mảy may làm tổn hại đến một cọng tóc của họ cho dù trước đó không lâu, chính họ dùng bình xịt hơi cay hay dùi cui mà hành động với nhân dân. Điều này cho thấy nhân dân mãi mãi là cha, là mẹ của bất kì thể chế chính trị nào, nhân dân luôn bao dung và dễ tha thứ. Mọi khuất tất hay nóng giận của nhân dân đều có nguyên nhân của nó và khi giải quyết ổn thỏa thì sự nóng giận sẽ chuyển sang cảm thông và tha thứ.

Bởi tôi nghi ngờ điều này khi họ khoác cho ông một chiếc áo dũng cảm, dám nói dám làm. Không, Trần Vàng Sao không phải là một người như họ mô tả đâu! Ông cũng sợ nhiều thứ, ông sợ ngay cả những bài thơ của ông và ông chịu mất tự do, ngay cả việc uống cà phê với bạn bè, ông cũng hạn chế uống và mỗi lần uống, ông tranh thủ hít thở như đang nuốt lấy nuốt để bầu tự do thoáng qua. Và những lúc như vậy, nói chuyện là một cực hình đối với ông.

Trong mâm thịt chó chỉ có rượu, lá mơ, củ sả, củ riềng, thịt chó, dồi chó, các món biến thể của chó nhưng tuyệt nhiên không có món thịt của bất kì con gì khác lọt vào mâm được. Và muốn ngồi chung chiếu chung mâm, người ta phải cùng tầng số ăn uống, cùng tầng số hưởng thụ. Điều này cũng thể hiện qua đẳng cấp mâm, nghĩa là người bình dân, kẻ tiện dân thì ngồi trong các quán bình dân, giá rẻ, chuyên bán chó đánh bả. Ngược lại, dân thịt chó hạng sang thì ngồi chiếu hoa, uống rượu ngon và mỗi phần thịt chó có giá tiền ít nhất là gấp đôi, gấp ba lần quán bình dân.

Hãy nhìn lại hành trình tâm hồn của người Việt sau gần nửa thế kỉ. Đó là chia lìa, mất mát, anh em, cha con, vợ chồng phải lênh đênh trên biển sau những năm tháng dài làm phận thuyền nhân, tứ tán. Những người ở lại thì cúi mặt mà sống qua ngày, ngay cả kẻ thắng cuộc, hãnh tiến cũng chẳng ngóc đầu lên nổi bởi thứ chủ nghĩa cào bằng, phân phát từng miếng ăn và cái đói, nỗi bất hạnh chính trị vì miếng ăn cứ như một tai họa luôn rập rình, treo trên đầu…

Liệu có khi nào giới cầm quyền suy nghĩ về những gì họ đã làm bấy lâu nay? Liệu có khi nào họ đặt mình vào nhân dân nghèo khổ để thấy sự vô lý và trơ tráo của họ? Và liệu có khi nào họ nghĩ đến một chân lý: Tượng đài xây được thì đập được, nghĩa trang xây được thì cào bằng được, cổng chào xây được thì hạ được… Bởi những thứ này không phải là sức mạnh, không phải là trường tồn. Bởi sức mạnh, sự trường tồn của một dân tộc nằm trong tay nhân dân.