Hội đồng Giám mục Việt Nam vào đầu tuần tới sẽ bắt đầu kỳ họp thường niên. Tin cho hay trong chương trình nghị sự của kỳ họp năm nay sẽ có bàn về trường hợp Linh mục Nguyễn Văn Lý hiện đang bị nhà nước giam tù do họat động đấu tranh đòi hỏi dân chủ, nhân quyền và tự do tôn giáo.Phát biểu chính thức của Hội đồng Giám mục Việt Nam trong vụ Cha Lý, cũng như trong việc giới tu sĩ tham gia chính trị là điều mà giáo dân Công giáo trong và ngoài nước chờ đợi bấy lâu naỵNhân dịp này, Gia Minh (đài RFA) hỏi chuyện linh mục Phan Văn Lợi, một trong rất ít Linh mục Công giáo trong nước công khai chính kiến và trực tiếp có những họat động đấu tranh với chính quyền Hà Nội. Trước hết Linh mục Phan Văn Lợi cho biết:
LM Phan Văn Lợi: Trong kỳ họp Hội Đồng Giám Mục sắp tới vào ngày 8 tháng 10 tới đây tại Hà Nội thì chúng tôi nghe biết rằng trong chương trình nghị sự sẽ nói đến Linh mục Nguyễn Văn Lý bị ở tù, và chúng tôi hy vọng rằng HDDGMVN sẽ đưa ra một phán quyết dứt điểm, rõ ràng, thẳng thắn về vụ LM Lý tranh đấu và vụ LM Lý bị ở tù. Vậy chúng ta hãy chờ xem.
Gia Minh: Theo Linh Mục, có thể dự kiến được gì chưa?
LM Phan Văn Lợi: Cho tới bây giờ thì chúng tôi vẫn chưa dự kiến được, bởi vì trước đây chúng tôi cũng chưa thấy dấu hiệu nào rõ rệt để cho mình nghĩ theo chiều hướng tích cực hay tiêu cực.
Gia Minh: Vấn đề này lâu nay người ta cũng đặt ra, đó là Giáo Hội nói là các tu sĩ, các linh mục không tham gia vào chính trị. Đối với Linh Mục, là người hiện nay đã công khai tham gia công cuộc đấu tranh thì điều này Linh Mục có được sự nhắc nhở gì từ phía Giáo Hội hay không? Hoặc là có những ý kiến gì từ phía Giáo Hội, thưa Linh Mục?
LM Phan Văn Lợi: Về việc nhận ý kiến từ giới lãnh đạo chính thức ở trong Giáo Hội thì là không. Ngay cả Cha Lý cũng vậy. Mà tôi không phải là làm chính trị theo nghĩa chính trị đảng phái. Chúng tôi không tranh đấu để giành một chức vụ nào đó trong xã hội trong tương laị Chúng tôi cũng không gia nhập một quân đội để đấu tranh vũ trang. Chúng tôi chỉ làm phận sự của một linh mục là nói lên tiếng nói của lẽ phải, bênh vực người bị áp bức, và đưa ra lập trường của Giáo Hội đứng về phía những kẻ nghèo hèn bị áp bức ở trong xã hội.
Chúng tôi tố cáo những tội ác của nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam. Chúng tôi phơi bày trước thế giới tất cả những nỗi khổ của dân tộc Việt Nam. Chúng tôi làm phận sự của một ngôn sứ, của một linh mục, chứ chúng tôi không bao giờ làm chính trị cả. Nếu có làm chính trị thì đấy không phải là chính trị đảng phái mà là chính trị công dân.Lương tâm của tôi là một người linh mục và là một người công dân bắt buộc chúng tôi phải lên tiếng. Chúng tôi không thể ngồi yên khi dân tộc của chúng tôi đang bị đoạ đày. Chúng tôi nhứt định không thể không lên tiếng khi đứng trước cảnh nhiễu nhương mà dân tộc chúng ta đang bị dưới chế độ cộng sản này. Tôi không làm chính trị.
Gia Minh: Có những ý kiến ra sao khi Linh Mục trình bày với các đấng bề trên của Linh Mục trong Giáo Hội?
LM Phan Văn Lợi: Riêng cá nhân của một vài vị mà chúng tôi đã gặp thì tán đồng công việc của chúng tôi. Nhưng về tiếng nói chính thức của HDDGMVN, với công việc tạm gọi là làm chính trị của LM Lý và của Nhóm LM Nguyễn Kim Điền, thì xin quý vị chờ đợi thêm vài ngày nữa, bởi vì trong chương trình nghị sự có đưa vấn đề đó rạ
Nhiều giáo dân khắp thế giới và trong nước đã có viết một thư xin các giám mục trong HDDGM lên tiếng về những chuyện là LM Nguyễn Văn Lý đấu tranh cùng với nhóm LM Nguyễn Kim Điền, và bên cạnh đó lên tiếng về việc các linh mục tham gia Hội Đồng Nhân Dân, tham gia Mặt Trận Tổ Quốc, Uỷ Ban Đoàn Kết, thì những vị đó có làm chính trị hay không?
Một bên là Cha Lý và chúng tôi đấu tranh phê phán chế độ này, trong lúc đó có những vị linh mục khác tham gia cộng tác với chế độ trong tư cách là đại biểu quốc hội hay hội đồng nhân dân.
Nhìn ra thế giới
Gia Minh: Thưa Linh Mục, Giáo Hội Công Giáo Việt Nam là một phần của giáo hội Công Giáo hoàn vũ. Trong giáo hội Công Giáo hoàn vũ thì theo Linh Mục thấy có những trường hợp nào mà các linh mục, các vị tu sĩ cũng có những hoạt động tương tự như bản thân Linh Mục cũng như những vị cùng chí hướng với Linh Mục; và điều đó có được sự đồng thuận và cổ suý không ạ?
LM Phan Văn Lợi: Chúng ta nhìn lại bên Đông Âu thời kỳ trước năm 1991, chúng ta nhận thấy rằng các lãnh đạo tinh thần của các giáo hội ở Đông Âu, từ các vị chức sắc cao cấp nhất như Đức Hồng Y của Hungary, Ba Lan, Đức, Tiệp Khắc, rồi Hồng Y Wojtyla sau này là Đức Giáo Hoàng John Paul II, thì tất cả những vị đó cùng với các linh mục trong các giáo hội đó, rất nhiều vị đã đứng lên đương đầu với chế độ cộng sản, không phải bằng vũ lực mà bằng lời nói tố cáo những hành động tàn ác.
Vào thời đó các tu sĩ của Giáo hội Công giáo đã đứng lên tố cáo các tội ác của các chế độ cộng sản ở Đông Âu, tố cáo những sai lầm trong chính sách của họ, và nhiều vị đã bị cầm tù, đã bị bách hại.
Tất cả những người đó đã hành động theo lương tâm, theo phận sự của một người tu hành, của một linh mục hay một giám mục.
Dĩ nhiên trong các vị đó cũng có vị cộng tác với chính quyền cộng sản, làm mật vụ, làm điệp viên bí mật… mà chúng ta vừa mới nghe cách đây một vài tháng. Nhưng lại có vị khác chấp nhận gian khổ để đòi hỏi quyền tự do cho giáo hội, đòi hỏi nhân quyền cho người dân của mình. Và chính sự góp phần lớn lao đó bên cạnh các nhà đấu trânh chính trị khác bên Đông Âu đã làm cho các chính thể ở Đông Âu phát triển.
Gia Minh: Đối với Giáo Hoàng John Paul II mà Linh Mục vừa mới đề cập đến thì có điều gì nơi Ngài mà Linh Mục học hỏi được để tiếp tục đi theo chí hướng của mình như lâu nay mặc dù là có những sự phản đối như thế ạ?
LM Phan Văn Lợi: Tôi nhớ lại một lần, có lần một tờ báo bên Ý phỏng vấn Ngài. Khi đó Ngài đã là Giáo Hoàng rồi. Họ nói rằng Giáo Hoàng đã làm chính trị, thì Giáo Hoàng mới nói rằng không nên hiểu chính trị theo nghĩa hẹp, mà phải hiểu chính trị theo nghĩa rộng là Giáo Hoàng bênh vực quyền con người, Giáo Hoàng bênh vực giá trị nhân bản.
Quyền con người và nhân bản có nói trong Phúc Âm. Nếu mà hiểu rằng đó là làm chính trị thì đúng là Giáo Hoàng có làm chính trị, bởi vì Phúc Âm đề cao sự bênh vực quyền con người.
Tôi luôn luôn ghi nhớ những lời đó của Giáo Hoàng. Tôi cũng luôn luôn ghi nhớ lời Đức Giáo Hoàng để dấn thân bênh vực cho con người. Tôi thấy cuộc đời của Ngài khi làm Tổng Giám Mục Cracovia đã luôn luôn là một mục tử và đi sát với người dân, những điều đó cho thấy Ngài là một tấm gương của một người mục tử xả thân, không phải cho đạo mà thôi, mà cho cả dân tộc nữa. Điều đó không có gì đi ngược lại thiên chức của một giám mục cả.
Gia Minh: Xin hỏi Linh Mục một câu cuối cùng. Thông thường hàng năm Hội Đồng Giám Mục Việt Nam đều có họp và đều có những thư chung và theo tinh thần lâu nay thì bao giờ cũng có điều nói rằng Công Giáo phải sống trong lòng dân tộc, đồng hành cùng với dân tộc. Vậy theo Linh Mục, để đồng hành và để cùng sống với dân tộc, đưa dân tộc đi lên thì Giáo Hội Công Giáo Việt Nam cần phải làm gì để có thể thực hiện trách nhiệm của mình?
LM Phan Văn Lợi: Thưa, tôi nghĩ đồng hành với dân tộc, sống trong lòng dân tộc thì trước hết là phải dũng cảm với dân tộc, với người dân trong những nỗi khổ của người dân.
Bây giờ dân tộc Việt Nam của chúng ta đang sống trong một cái chế độ vớí rất nhiều khổ sở: những người nông dân Việt mất đất, mất ruộng; những người công nhân bị chèn ép bởi các công ty xí nghiệp; giới trẻ bị đầu độc bằng một nền giáo dục phi nhân bản; thì Giáo Hội phải đồng hành mà trước hết là phải hiện diện bên cạnh niềm đau nỗi khổ của người dân.
Thứ hai là Giáo Hội cần phải tố cáo những tội ác mà đảng cộng sản đã gây ra cho dân tộc. Giáo Hội phải lên tiếng đòi lại quyền giáo dục, bởi vì giáo dục bây giờ theo con đường mác xít, đào tạo những thần dân cho đảng cộng sản chứ không phải là công dân cho đất nước.
Giáo Hội cần phải mạnh mẽ đòi lại quyền giáo dục để chính mình cũng được góp phần vào giáo dục. Giáo Hội cần phải tiếp tục đòi lại cho được các phương tiện truyền thông để lên tiếng trên các báo chí của mình hầu cho dân chúng thấy được những giá trị tâm linh tinh thần.
Gia Minh: Xin chân thành cảm ơn Linh mục Phan Văn Lợi đã dành cho Đài chúng tôi cuộc nói chuyện hôm nay.
Gia Minh, phóng viên đài RFA
07/10/2007
Gửi ý kiến của bạn
