Nhà báo Lâm Chí Công ở Quảng Trị kể rằng hiện tại ở huyện Hướng Hóa có hàng chục ngàn hecta chuối đứng trước nguy cơ bị bỏ rơi, “chuối quả chín rục rã, rụng đầy nương rẫy”. Số là vì “Liên tiếp trong ba năm lại đây, thương lái Trung Quốc vào tận Hướng Hoá mua chuối, có lúc 1 kg được đẩy giá lên tới 12.500 đồng; vậy là đổ xô nhau đi mua chuối giống, sang tận Lào thuê đất khai khẩn để trồng chuối bán cho Trung Quốc.” Đến khi hàng chục ngàn hecta chuối đến mùa thu hoach thì các thương gia Trung Quốc không cánh mà bay, không còn một ai đến hỏi mua.
Sẽ có người nói: làm sao trách được các thương gia Trung Quốc, có nhu cầu thì họ mua, hết nhu cầu thì thôi chứ họ có hứa hẹn gì đâu. Trăm sự cũng tại dân mình khờ quá. Đúng vậy. Nhưng nếu hỏi vì sao người ta mua chuối nhiều thế, đắt thế. Bên đó một cân chuối giá bao nhiêu, họ đổ chuối sang biên giới ta giá bao nhiêu thì biết ngay đây là trò bịp. Vì sao người ta bịp mình thì chưa biết, nhưng dứt khoát là một trò bịp.
Nói vậy thể nào cũng có người nói: đây là chuyện thương trường, thuận mua vừa bán, chả cần biết họ mua để làm gì, bên họ đắt rẻ ra sao, được giá là tôi bán, không nên nói thế làm mất tình hữu nghị. Nghe rất có lý. Ok, anh bán thì cứ bán nhưng việc anh nghe người ta thế nào để đến nỗi bỏ ra hàng chục ngàn hecta đất canh tác, còn chạy sang Lào thuê đất của người ta để trồng chuối, rốt cuộc chuối chín không ai thèm mua lấy một quả? Cái sự thua lỗ của anh lớn thế, tại sao không biết giật mình hỏi vì sao?
Vả, đây không phải lần đầu. Việc thương gia Trung Quốc mua móng trâu, mua thớt gỗ nghiến, gỗ sưa, mua rể hồi, râu ngô non…với giá đắt kinh người xảy ra liên miên mấy chục năm nay rồi. Đã có ai tính xem có bao nhiêu vạn con trâu bị sát hại chỉ vì không cần biết người ta mua móng trâu để làm gì, bao nhiêu trăm ngàn tấn ngô non vứt đi chỉ vì không cần biết người ta mua râu ngô để làm gì. Và những rừng hồi mênh mông bị sát hại cũng chỉ vì không cần biết người ta mua rể hồi để làm gì.
Gần đây thương gia Trung Quốc lại quay ra mua đỉa. Trung Quốc hết đỉa hay sao mà sang ta mua 1 con đỉa với giá 10 nghìn? Một cân đỉa lên tới vài ba triệu đồng. Thất kinh. Cơ này rồi dân tranh nhau nuôi đỉa như ngày xưa tranh nhau nuôi ốc bươu vàng. Đến một ngày mới ngả ngửa người ra, suýt nữa các cánh đồng lúa nước nhà bị chết tươi vì món ốc bươu vàng này. Hỏi ra mới biết ốc bươu vàng nhập từ Trung Quốc. Ốc bươu vàng lợi thế sao Trung Quốc không nuôi lại đổ sang cho dân ta nuôi. Đã có ai hỏi vì sao chưa? Có, rất nhiều người hỏi nhưng không ai trả lời. Hay nói chính xác không có sự trả lời chính thức nào cho dân được biết cả.
Sự im lặng đáng sợ này đã gây thiệt hai không biết bao nhiêu mà kể, nhiều khi khiến dân mình khuynh gia bại sản như vụ trồng chuối Hướng Hóa. Nhà báo Mai Thanh Hải cho biết: “Tháng 4- 2007, các cơ quan quản lý tá hoả tam tinh khi tuyến cáp quang quốc tế TVH nối Việt Nam với Thái Lan và Hồng Kông bị cắt trộm. Tập đoàn Bưu chính – Viễn thông sau đó ước tính 11 km cáp quang bị cắt đã gây thiệt hại hàng chục triệu USD.” Hỏi ra mới biết vì các thương gia Trung Quốc hỏi mua cáp quang với giá trên trời.
Vì sao? Thật ra câu trả lời rất dễ dàng, chỉ vì há miệng mắc… tình hữu nghị. Khốn thế.
Nguyễn Quang Lập
16-09-2011
