Mùa thu súng gãy

(Để tưởng niệm nhà văn Cao Xuân Huy)

Mùa thu Cali không có lá phong đổi màu rực đỏ trước một rừng ngát gió. Tuy nhiên bầu trời đen thẫm gây gây lạnh những buổi chiều mau tối cũng làm lòng người man mác một nỗi buồn vô cớ. Lá vàng lả tả rơi, nhắc nhớ người lữ thứ một tiếng gọi quay về. Thế mà ông lại khoác áo, kéo chiếc zipper cũ, đeo vào cặp kính và đi chầm chậm vào mùa thu. Một đi không ngoái lại, khuôn mặt hồng hào đó vẫn để lại trong lòng bè bạn một nụ cười. Phải nói là nụ cười của ông rất đẹp, đẹp một cách đôn hậu. Tôi gặp ông lần đầu nhìn ông cười, bao căng thẳng trong óc cũng dãn ra. Cao Xuân Huy cười với tất cả khuôn mặt. Ông ít nói nhưng khi nói thì rất cởi mở và thẳng thắn. Phải nói là ông trực tính. Phong cách một người quân nhân ngày nào còn đâu đó trong máu nên trong cử chỉ ông vẫn còn phảng phất sự ngang tàng của người lính mũ Xanh. Tôi quen ông tình cờ khi đến thăm một người bạn viết văn mà lại làm chủ một vườn cây lớn ở Los Angeles. Ông tủm tỉm cười, giới thiệu là anh em thân thiết của ông chủ vườn cây. Anh Tiến nói, anh Huy đang cần bài cho tờ báo Văn Học và hỏi tôi có bài thì gởi cho Văn Học. Chúng tôi coi nhau như anh em. Anh Huy nói cười, bông đùa rất sảng khoái, anh bảo “Anh đang dụ thằng này tái bản cuốn Vàng đen để anh có tiền uống rượu”. Sau này mỗi lần gặp anh, hỏi anh dạo này ra sao, anh lại đùa, anh vẫn đang đi dụ thiên hạ in sách, phát hành sách báo đấy mà.

Phải công nhận rằng ông có rất nhiều bạn bè, lúc nào gặp ông cũng thấy ông đang bận điện thoại, hay một chốc lại thấy điện thoại cầm tay của ông reo inh ỏi. Tôi không biết, có phải công việc ông đang làm đòi hỏi ông phải giao tiếp nhiều hay vì tính tình ông dễ mến nên ông quen rộng. Những khi có buổi họp mặt văn nghệ bạn bè thân thiết, tôi thấy ông chỉ ngồi một chỗ, nói ít, nhưng uống nhiều. Hình như tửu lượng của ông cao vô cùng vì tôi chưa bao giờ thấy ông say, dù ông uống mạnh lắm.

Trong tạp chí Hợp Lưu, khi kể chuyện làm báo, ông Khánh Trường có thuật lại một giai thoại khá vui vui. Thưở ấy lúc còn Cao Xuân Huy và Hoàng Khởi Phong cộng tác, Cao Xuân Huy lo việc đánh máy, Khánh Trường lo việc biên tập. Đôi có việc bất đồng ý kiến gây nên chuyện cãi nhau, thế là Cao Xuân Huy “cóc” thèm đánh máy nữa. Vì thế mỗi khi “to chuyện” thì HKPhong lại cảnh cáo KTrường “coi chừng lạng quạng, nó cóc thèm đánh máy cho mày nữa, thì làm gì nhau?” và KT thú nhận(nguyên văn) “Thì chẳng làm gì được nhau! Chỉ có cách là kéo “thằng khốn” ấy ra quán “tắm” bia cho bõ tức”

Lần cuối tôi gặp ông ở tư gia nhà văn Đặng Phú Phong nhân một nhà văn nữ ở Đức qua chơi, ông không còn uống được nữa. Hôm ấy tôi mới hay ông bị ung thư gan và bắt đầu chương trình hoá trị, tôi rất bàng hoàng. Trước đó, ngày tôi được biết ông bị ung thư mắt và mất đi một con, tôi xót xa lắm. Ông mất một viên ngọc quý đời mình để phải nhìn cuộc đời trong khung cửa hẹp hơn. Tôi hỏi thăm về bệnh tình, ông tỏ vẻ rất “cool” khi cho bạn bè biết tình trạng của mình. Nụ cười vẫn trên môi, khuôn mặt ấy vẫn hồng hào rạng rỡ. Thái độ ông khi đối diện con bệnh rất thản nhiên và oai hùng. Tác giả “Tháng ba gãy súng” hình như không biết lùi trước mọi tình huống.

Tôi gọi anh Đặng Phú Phong và ngỏ thầm sự sợ hãi của tôi về điều lo lắng “có lẽ anh Huy không sống được lâu anh ạ, ung thư gan lan nhanh lắm”. Anh Phong bồi hồi “Anh cũng nghĩ vậy nhưng anh thấy nó tỉnh như không, thằng đó “chì lắm”.

Thế mà lời dự đoán của tôi thành sự thật, nhanh hơn tôi tưởng, anh đã ra đi sau vài lần hoá trị. Bên giường bệnh, lúc nào cũng có người thân và bạn bè trực canh cho anh. Còn nỗi ấm áp nào hơn, còn sự chia sẻ êm đềm nào hơn phải không, anh Cao Xuân Huy?.

Cơn đau của ung thư chìm dần trong Morphine, trong cơn mê ngủ ngật ngừ, anh không còn thức dậy để nhìn người thân, bạn bè, các thính giả ái mộ anh nữa. Khắp nơi nhiều cơ quan truyền thông, báo chí, các hội đoàn đều ngỏ lời chia buồn với anh. Nhóm thân hữu Hội Thủy Quận Lục Chiến Nam Cali đã cử hành nghi thức phủ quốc kỳ VNCH trên quan tài anh tại nhà quàn.

Bao nhiêu là thương nhớ và ngưỡng phục đối với sự ra đi quá sớm của người lính can trường và trực tính này.

“Được người đưa tiễn
đưa tiễn người cuối cùng
mùa thu ở rừng Kiso”

(Trích thơ Basho)

Năm xưa, anh viết về tháng ba và những cây súng gãy. Mùa thu năm nay, anh thực sự lên đường cho chính mình để vào lòng đất và ôm theo cây súng gãy năm xưa. Đâu đó tiếng thơ Haiku của Basho râm ran trong trí tôi. Buổi hoàng hôn một đời người chấm dứt trên mặt đất phủ đầy những lá vàng. Anh chậm rãi đi vào mùa thu giống như Thi sĩ Basho đã khoác áo tơi, mang đôi giày cỏ, ra khỏi nhà bắt đầu một chuyến đi vào vô định.

“Trên cành khô
Chim quạ đậu
Chiều tàn mùa thu”

(Trích thơ Basho)

Trịnh Thanh Thủy

Mùa thu, năm 2010

Theo Người Việt Boston