Đoàn chúng tôi xuất phát lúc 9 giờ sáng từ Sài Gòn, thẳng hướng quốc lộ 1A về Biên Hòa, qua khu vực Suối Tiên, khoảng 300m nhìn bên tay trái, đoạn đường nhỏ dẫn vào làng Đại học Thủ Đức. Đó là con đường dẫn lên khu nghĩa trang Biên Hòa.
Đìu hiu những nấm mồ
Con đường hẹp, vắng lặng chạy lượn vòng bên bức tường cao màu xám cũ, nhìn bên ngoài chỉ thấy toàn cây cối. Chúng tôi len lỏi men theo con đường nhỏ đầy đất cát này để vào nghĩa trang.
Vừa bước vào cổng, người bảo vệ cùng với 2 nhân viên an ninh bận thường phục ra chặn lại, mời vào làm “thủ tục.” Với các câu hỏi như vào đây làm gì, thăm ai? Thế nhưng sau khi đã ký tên xong, vừa quay xe bước đi thì đã có 2 nhân viên chạy theo sát kè kè bên đoàn chúng tôi.
Chúng tôi men theo con đường nhỏ bên trong nghĩa trang, rợp đầy cây cối mọc um tùm, bên dưới là những ngôi mộ đầy hiu quạnh. Trạm ghé chân đầu tiên là Nghĩa Dũng Đài để thắp hương tưởng niệm.
Nghĩa Dũng Đài to lớn nằm sừng sững trong tiết trời âm u của mùa mưa Sài Gòn. Thanh kiếm Nghĩa Dũng trên cái tháp cao đã bị cắt ngắn, để cho người dân chạy xe bên ngoài quốc lộ 1A không còn nhìn thấy như xưa nữa. Bức tường hoen úa màu xám thời gian cho chúng tôi cái cảm giác nặng lòng đến lạ. Khói hương bay trong cái không gian im lặng buồn buồn.
Chúng tôi tiếp tục đi qua những khu mộ thấp thoáng trong rừng cây, khung cảnh điêu tàn bao trùm khắp nghĩa trang.
Những tàn cây xum xuê và cao thẳm, nằm chen lấn trên những ngôi mộ bị bỏ quên không được chăm sóc. Không ít ngôi mộ chỉ còn nắm đất, không còn tên tuổi. Lại bị rễ cây tác động, khiến cho cấu trúc bên dưới vốn đã không chắc chắn lại càng thêm tan hoang. Dường như chính quyền đang muốn biến khu nghĩa trang này thành khu rừng rậm.
Cuối cũng đoàn chúng tôi dừng chân ở cuối khu E của nghĩa trang, để thắp hương và cúng viếng các anh hùng tử sĩ đã nằm lại nơi đây.
Ước mong trùng tu mộ phần
Đang lúc cúng viếng, thì trời bổng đổ mưa như muốn khóc cho thân phận những tử sĩ đang nằm dưới lòng đất mẹ. Cơn mưa ngày càng nặng hạt, khiến cho không gian nghĩa trang vốn đã âm u lại càng thêm u buồn.
Thương phế binh (TPB) Nguyễn Văn Quang (số quân 52/711750 KBC 4506), bị mất cả 2 chân trong chiến dịch mùa hè đỏ lửa 1972 ở mặt trận Quảng Trị, tâm sự, “Hôm nay anh em chúng tôi xuống đây để viếng các anh, các anh em nằm lại ở nơi đây thật sự là những anh hùng.”
“Tôi nợ các anh ấy một lời tri ân. Tuy thân thể tôi không còn lành lặn, nhưng so với các anh em đang nằm dưới lòng đất mẹ này thì tôi còn may mắn hơn nhiều, ước mong của tôi là muốn được trùng tu lại mộ phần của các tử sĩ vô danh, để họ được yên lòng nơi chin suối.” Ông Quang cho biết thêm
Còn TPB Lê Tấn Thành (số quân 56865767) cũng bị mất cả 2 chân trong thời chiến, bùi ngùi, “Tôi có mấy đồng đội đã yên nghĩ nơi đây, hôm nay tôi xuống đây với hi vọng tìm được mộ phần của họ, nhưng dường như vô vọng. Nghĩa trang đã thay đổi quá nhiều so với ngày xưa, khiến cho tôi không tài nào có thể tìm được.”
“Nhìn những nấm mồ, không tên tuổi, chỉ còn lại nấm đất trồi lên, tôi đau lòng lắm. Mỗi con người là một số phận, nhưng sao số phận của người lính VNCH lại bi đát và đau đớn đến như vậy?” Ông Thành rưng rưng nước mắt!
Cũng với tâm tình trên, TPB Nguyễn Văn Tài (số quân 75109488), bị mất một chân trong chiến dịch Phượng Hoàng, phải dùng chân giả để đi lại, cho biết, “Tôi mong muốn chính quyền này hãy tạo điều kiện cho các thân nhân trùng tu lại mộ phần của tử sĩ. Việc đi thăm người chết mà còn gặp khó khăn thì chính quyền này chưa thật tâm muốn hòa hợp hòa giải dân tộc.”
Còn TPB Trần Thiện Thanh Sơn, chú là lính tiểu đoàn 11 nhảy dù do Đại Tá Nguyễn Đình Bảo làm đại đội trưởng, chú tâm sự, “40 năm đã đi qua, mà mộ phần của các tử sĩ ở nơi đây còn quá hoang lạnh. Tôi mong muốn các ân nhân hãy giúp đỡ hay vận động một chương trình để có thể trung tu lại mộ phần cho các tử sĩ được yên lòng.”
Nhìn hàng trăm ngôi mộ của những người lính ngày xưa còn nằm lại nơi này là chứng nhân của những đổi thay tàn khốc bởi sự chuyển dịch của thời gian và bởi sự ác độc của con người. Cứ như họ bình thản đi qua sự quên lãng, sự vô tình...
Cuộc chiến đã qua đi qua 40 năm. Thế nhưng, nghĩa trang Biên Hòa vẫn là tâm điểm của việc hòa hợp hòa giải dân tộc. Bây giờ, khu nghĩa trang đã được chính quyền cộng sản đổi thành tên Nghĩa Trang Nhân Dân Bình An, thế nhưng nhìn khung cảnh nơi đây, sự bình an chắc còn lâu mới đến nơi này.
Việt Hùng/Người Việt
Gửi ý kiến của bạn