Rạng sáng ngày 9 tháng 1 năm 2020, chính quyền thành phố Hà Nội huy động lực lượng cảnh sát cơ động, công an đến xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, Hà Nội bắt giữ một số người mà họ cho là chống đối chính quyền trong vụ tranh chấp đất ở khu đồng Sênh, xã Đồng Tâm. Cổng thông tin điện tử Bộ Công an sau đó xác nhận có “3 chiến sĩ công an hy sinh, 1 đối tượng chống đối chết, 1 đối tượng bị thương”.
Ngày 10 tháng 1 năm 2020, tức chỉ một ngày sau đó, Tổng bí thư - Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng ký quyết định truy tặng Huân chương Chiến công hạng nhất cho 3 viên chức công an thiệt mạng gồm Đại tá Nguyễn Huy Thịnh, phó trung đoàn trưởng trung đoàn Cảnh sát cơ động thủ đô, Bộ tư lệnh Cảnh sát cơ động, Bộ Công an; Trung úy Dương Đức Hoàng Quân, cán bộ tiểu đoàn 1, trung đoàn Cảnh sát cơ động thủ đô, Bộ tư lệnh Cảnh sát cơ động, Bộ Công an; Thượng úy Phạm Công Huy, cán bộ Đội chữa cháy và cứu nạn - cứu hộ khu vực 3, Phòng Cảnh sát phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ, Công an thành phố Hà Nội, Bộ Công an.
Lý do để trao huân chương được nói là ba người đã lập chiến công đặc biệt xuất sắc trong chiến đấu và phục vụ chiến đấu, góp phần vào sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc.
Cựu Đại tá công an Nguyễn Đăng Quang từ Hà Nội vẫn chưa hết bàng hoàng sau cái chết của cụ Lê Đình Kình (một cụ già 84 tuổi, người bị cáo buộc là đối tượng chống đối), nói với RFA sáng 13 tháng 1:
“Theo tôi thì hơi vội vàng và mâu thuẫn với thực tế xảy ra. Theo thông tin trên mạng thì nguyên nhân cái chết của ba chiến sĩ công an này có thể là do té xuống giếng trời nhà ông Kình, thế nhưng lại tuyên dương công trạng là hy sinh vì lợi ích bảo vệ trật tự an ninh.
Bây giờ người dân, trong đó có tôi, đang thắc mắc là có thật sự hy sinh theo đúng cái nghĩa của từ “hy sinh” hay không.
Trong quyết định khen thưởng, nội câu nói ‘chiến đấu và phục vụ chiến đấu’ cho thấy việc xử lý vụ Đồng tâm là xác định đây là cuộc chiến giữa người dân và chính quyền. Thế mới trớ trêu!”
Theo Luật Thi đua, Khen thưởng được Quốc hội khoá XI thông qua ngày 26 tháng 11 năm 2003, Huân chương Chiến công hạng nhất để tặng hoặc truy tặng cho cá nhân công tác trong Quân đội Nhân dân, Công an Nhân dân, Dân quân tự vệ và trong các tầng lớp nhân dân vào mỗi dịp tổng kết, khi cá nhân này lập được chiến công đặc biệt xuất sắc trong chiến đấu, phục vụ chiến đấu, chấp hành tốt chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước, không vi phạm khuyết điểm lớn; Chủ động, mưu trí, sáng tạo, đạt hiệu quả cao trong chiến đấu và phục vụ chiến đấu bảo vệ chủ quyền an ninh quốc gia hoặc tấn công tội phạm hình sự, kinh tế, ma tuý và các loại tội phạm khác, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội; hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao…
Với việc truy tặng Huân chương Chiến công hạng nhất cho 3 công an chết trong vụ Đồng Tâm, Trung tá quân đội Đinh Đức Long cho rằng đây có lẽ là điều chưa từng có trong lịch sử phong tặng các danh hiệu cao quý, nhất là huân chương chiến công hạng nhất trong lực lượng vũ trang quân đội nhân dân Việt Nam cũng như lực lượng công an. Ông giải thích:
“Quy trình phong tặng huân/huy chương thì phải từ dưới lên. Nghĩa là phải có hội đồng thi đua khen thưởng báo cáo thành tích rồi các cấp xét duyệt. Đằng này mới chết hôm 9 tháng 1 thì ngày 10 tháng 1, Tổng bí thư - Chủ tịch nước đã ký ngay quyết định phong tặng huân chương chiến công hạng nhất cho ba chiến sĩ công an.”
Trao đổi với tư cách là một người dân, anh Phạm Minh Vũ, người từng thụ án 18 tháng tù theo điều 258 Bộ Luật Hình sự VN vào tháng 2 năm 2015 nói với RFA cho rằng đây là chuyện “lố bịch” và phi lý:
“Với tư cách là một người dân thì tôi thấy đó là một điều ngạo mạn và lố bịch, bởi trong một đất nước vào thời bình mà lại trao huân chương kháng chiến hạng nhất trong chiến đấu. Một điều phi lý nữa là các chiến sĩ công an vào trấn áp một ngôi làng tại thủ đô vào ban đêm, nên cá nhân tôi thấy việc truy tặng huân chương này nhằm chạy tội cho việc giết cụ Kình và hợp thức hóa việc cướp đất ở Đồng Sênh”.
Chủ trương của đảng?
Ngoài việc Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng ký quyết định truy tặng huân chương chiến công hạng nhất, hôm 11 tháng 1, Đại tướng Tô Lâm, cùng lãnh đạo các đơn vị đã đến thăm, chia buồn và động viên gia đình 3 công an này. Cùng ngày, kiểm tra công tác của lực lượng Cảnh vệ CAND, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cũng đã biểu dương sự hy sinh của ba chiến sĩ công an, là tấm gương về xả thân bảo vệ đất nước, bảo vệ an ninh quốc gia và nêu rõ, cần xử lý nghiêm các đối tượng chống đối lại Đảng, Nhà nước và lực lượng chức năng.
Ông Đinh Đức Long cho rằng việc này là chủ trương của đảng chứ không chỉ của thành phố Hà Nội:
“Đây là chủ trương của đảng chứ còn gì nữa. Thứ nhất, ông Nguyễn Phú Trọng là TBT, Chủ tịch nước, Bí thư quân ủy trung ương, Chủ tịch Hội đồng quốc phòng, là người thống lĩnh các lực lượng vũ trang, quân đội và công an; Thứ hai là ông Nguyễn Xuân Phúc, Thủ tướng, ủy viên Bộ chính trị, là Phó chủ tịch Hội đồng Quốc phòng; Thứ ba là Đại tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ công an, ủy viên Bộ chính trị, thành viên Hội đồng Quốc phòng. Ba người đó thay mặt cho Bộ chính trị, thay mặt cho đảng, Nhà nước và Chính phủ. Như vậy là có chủ trương họ mới làm.”
Theo ông Long, sở dĩ có chủ trương truy tặng ‘tốc hành’ như vậy là để chứng tỏ những người này có công, để dẹp dư luận. Bên cạnh đó, trong cuộc tấn công rạng sáng 9 tháng 1, phía chính quyền được trang bị tận răng, có cả chó nghiệp vụ, thời điểm tự chọn, đánh vào dân thường mà mất những sĩ quan cỡ đại tá, vì vậy họ phải vinh danh những công an đã chết để động viên tinh thần những sĩ quan công an khác.
Theo thông báo từ Bộ Công an, 3 công an thiệt mạng trong vụ Đồng Tâm sẽ được tổ chức lễ tang tại Nhà Tang lễ Quốc gia, số 5 Trần Thánh Tông, Hà Nội vào sáng ngày 16 tháng 1.
Về phía dân, ngoài cụ Lê Đình Kình bị bắn chết một cách bất minh, Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an Hà Nội vừa ra quyết định khởi tố 22 bị can với các tội danh "Giết người" và "Chống người thi hành công vụ".
Ông Đinh Đức Long kết luận:
“Có nổ súng là có chiến đấu, nhưng vấn đề là không phải là chiến đấu với giặc, mà là chiến đấu với dân. Lực lượng vũ trang từ nhân dân mà ra, vì nhân dân phục vụ mà lại chĩa súng vào dân.”
Ông Nguyễn Khắc Mai, nguyên Vụ trưởng Vụ Nghiên cứu, Ban Dân vận Trung ương đảng cộng sản VN, vào ngày 13 tháng 1 có lời ai điếu cho cụ Lê Đình Kình, người bị giết vào rạng sáng 9/1 rằng “Nửa đêm, theo một lệnh rất thất nhân tâm, không còn tính người, bất chấp luật lệ, một lực lượng lớn xưng là Quân đội Nhân dân, đã xông vào nhà cụ một cách trái phép, đã bắn Cụ chết….
Lịch sử sẽ ghi lại tội ác dã man, ghi lại như một vết nhơ của chế độ tự xưng là ‘Vì Nhân Dân quên mình’!”
Diễm Thi, RFA
13-1-2020
