Vợ và thơ, mối tình thứ nhất

Hôm 8/3 mình ngồi gần bàn nhậu của đám chị em, họ làm đủ nghề, đông nhất là nhà giáo, ít nhất là nhà báo. Mình không quen họ, chỉ ngồi nghe lỏm thôi. Một cô hỏi phụ nữ dũng cảm nhất là ai? Người bảo đó là người không chịu lấy chồng, người bảo đó là người chịu làm vợ lẽ. Họ tranh cãi tùm lum. Một cô đứng dậy tuyên bố, nói tao thấy có hai loại phụ nữ cực kỳ dũng cảm, đó là phụ nữ lấy thương binh, hai là phụ nữ lấy nhà thơ. Họ lại ồ lên cãi nhau tùm lum.

 Mình ngồi tủm tỉm cười, cái cô vừa nói thật chí lí. Mình đã quen quá nhiều vợ các nhà thơ Việt, nếu có danh hiệu vợ Việt Nam anh hùng thì đảm bảo vợ các nhà thơ phải đứng đầu bảng. Đúng là để lấy các nhà thơ các cô chẳng những dũng cảm mà phải anh hùng, anh hùng thứ thiệt, thật đấy, hi hi. Tự nhiên mình chợt nhớ những mối tình thất thểu của anh bạn lính nhà thơ của mình hồi đóng quân ở Mông Dương (Quảng Ninh), đó là thằng Đình Kiểm.

 Đầu năm 1981 mình được quân chủng điều về Quảng Ninh học chuyển loại tên lửa. Tuần đầu về sư bộ được ăn chơi nhảy múa suốt ngày. Rỗi việc mình có làm bài thơ Nhớ về đỉnh gió đăng báo tường sư đoàn bộ. Thơ đăng hôm trước hôm sau có ông thiếu úy mặt non choẹt tìm mình, nói ông là Nguyễn Quang Lập à. Mình nhìn ông thiếu úy chỉ gật đầu không nói gì, bụng nghĩ mẹ thằng nào mà ra vẻ cha bố người ta thế này.

 Ông thiếu úy giới thiệu mình, nói tôi là Đình Kiểm, bút danh là ĐK hoặc Đi Ki hoặc Ka iểm, phụ trách báo tường sư bộ. Mình bắt tay nó, bụng nghĩ chú mày mới phụ trách báo tường sư bộ mà trịnh trọng như ông tổng biên tập báo Nhân dân, mẹ khỉ. Hình như thằng Kiểm cũng đoán được mình đang nghĩ gì nhưng nó không chấp. Nó bắt tay mình thật chặt, nói ở nơi sơn cùng thủy tận này kiếm được thằng biết làm thơ như ông thật quí lắm quí lắm. Thằng này nói năng thì tinh tướng nhưng cái nhìn và cái nắm tay thật ấm áp chân tình, cũng lạ.

 Sau quen thằng Kiểm rồi mới biết trịnh trọng là bản tính của nó, nó làm cứt gì cũng trịnh trọng, đi vào toilet cũng trịnh trọng luôn. Thật đấy, hi hi. Là cái vẻ ngoài vậy thôi chứ nó hiền lành nhu mì, trừ thơ phú ra chuyện gì nó cũng nhường nhịn người khác. Nó vốn là sinh viên sư phạm văn tốt nghiệp cùng năm với mình, đi bộ đội cùng tháng, phong quân hàm cùng ngày, cũng đăng được dăm ba bài thơ như mình. Có lẽ anh em thân nhau được vì mấy cái thứ cùng ấy.

Chỉ khác một chút, thơ phú mình chỉ làm khơi khơi vậy thôi chứ không mấy hứng thú, thằng Kiểm thì đắm đuối vì thơ, đối với nó trên đời này thơ là nhất, mọi thứ còn lại đều số hai trở đi. Nó thuộc thơ nhiều kinh hồn, bất kể thơ ca cổ kim đông tây nó đều thuộc, thơ Mai-a (Maiakovski) trục trà trục trặc, câu nào câu nấy dài cả cây số nó cũng thuộc lòng. Kinh.

 Thằng Kiểm đọc thơ thật hay, hôm nào sư bộ có liên hoan văn nghệ hôm đó nhất định có tiết mục đọc thơ của thằng Kiểm. Nó ôm cây đàn ghi ta, giọng nó vang và ấm, ngắt nghỉ cực chuẩn, cùng với ngón vẩy ghi ta thần sầu của nó, bài thơ bỗng hay kinh hồn, ai nghe cũng phải xuýt xoa tấm tắc. Mấy em ở sư bộ tất nhiên là mê tít thò lò . Các em đứng bíu lấy nhau mắt sáng long lanh ngước nhìn nó, miệng mồm chóp chép, chỉ đợi nó đọc xong bài thơ là đua nhau chạy lên tặng hoa cho nó. Có cô còn ôm đầu nó hôn đánh chụt giữa ba quân thiên hạ rồi vừa cười vừa ngoe nguẩy đít chạy. Rất vui.

 Tưởng là thằng Kiểm cua được nhiều em lắm, hóa ra không. Tối thứ bảy nào cũng thấy nó ngồi nhà ôm đàn đọc thơ, chẳng thấy đi đâu. Hỏi thì nó thở hắt cười hiền lành ngâm nga lẩy Kiều, nói trăm năm trong cõi người ta/ chữ thơ chữ vợ khéo là ghét nhau. Mình cười, nói thì cứ yêu đại đi đã, vợ con tính sau. Thằng Kiểm lại cười hiền lành, nói biết vậy nhưng yêu mà không cưới xin khác gì uống rượu nửa chén làm thơ được nửa bài, mà muốn cưới xin thì phải biết chắc cô vợ tương lai có chấp nhận yêu thơ như yêu mình hay không đã chứ, khổ thế đấy.

 Mình cười hì hì, nói khổ cái dzầy, tại ông tính xa quá . Nó hỏi tính thế nào thì không xa? Mình nói tôi nghĩ khác, cô nào yêu mình tất nhiên phải yêu luôn cái mình có. Mình chỉ có thơ thôi, yêu thì yêu chả yêu thì thôi. Thằng Kiểm vỗ đùi đánh bốp, nói đấy, tôi cũng nghĩ như ông đấy nhưng cuối cùng vẫn hỏng bét. Rồi thẳng Kiểm thủng thẳng kể, hi hi đúng là bi hài.

 Cô bé xinh nhất khu Mông Dương, một hôm vào sư bộ xem văn nghệ, thấy thằng Kiểm đọc thơ thích quá, chủ động tấn công nó ầm ầm. Thằng Kiểm đổ cái rầm. Đêm đầu tiên tình tự, thằng Kiểm ôm cô bé vào lòng, nói lính tráng nghèo, lính nhà thơ càng nghèo, em chịu nổi không? Cô bé thỏn thẻn nói em nhờ có thơ mới biết anh, có yêu thơ mới yêu anh… anh không cần phải nói nhiều. Thằng Kiểm sướng rêm, tuyên bố với cả Ban chính trị nó đã có người yêu lý tưởng. Nhiều người cười, nói mày xem lại có hoang đường không, thuở bé đến giờ tụi tao chưa thấy cô nào lấy chồng vì thơ cả. Thằng Kiểm vênh mặt lên, nói thời các bác khác, thời chúng em khác.. ..

 Yêu nhau đến kì mặn nồng tất nhiên phải nói chuyện cưới xin. Đám cưới lính tráng thường được đơn vị bao cho cả nhưng chí ít cũng phải có năm trăm đồng sắm nhẫn cưới và đồ sính lễ cho họ nhà gái. Năm trăm đồng đối với anh thiếu úy lương tháng sáu lăm đồng quả là con số khổng lồ. Thằng Kiểm nói thiệt với cô bé, nói anh đã nói với em rồi, anh chỉ có thơ thôi. Cô bé cười he he, nói thơ cũng là tiền chớ bộ. Em nghe mấy ông nhà báo nói một bài thơ mua được cả yến gạo. Thằng Kiệm nói trung bình mỗi bài hơn chục đồng, nếu in báo tết có thể lên đến trăm rưỡi, hai trăm đồng đó em.

 Cô bé nhảy lên vỗ tay, nói ui ui, chỉ cần một ngày anh làm một bài thơ, một năm có 365 bài, mỗi bài chỉ cần chục đồng, vậy là gần bốn ngàn đồng, một chỉ tám chục đồng, bốn, năm cây vàng đó anh ơi. Thằng Kiểm cười như mếu, nói được vậy chỉ cần vài năm thơ anh đã thành triệu phú, đâu khổ như bây giờ. Cô bé hỏi một ngày anh làm được một bài thơ không? Thằng Kiểm nói thừa sức, một ngày anh làm được cả chục bài. Cô bé lại nhảy lên vỗ tay, nói ui ui giàu thật rồi, hai đứa mình giàu thật rồi. Cưới xong rồi, anh khỏi phải làm gì hết chỉ ngồi làm thơ thôi. Không cần ngày chục bài, chỉ cần ngày một hai bài vợ chồng mình cũng đủ giàu, hi hi hi.

 Thằng Kiểm ngồi đực ra, mặt mày méo xẹo. Cô bé hỏi sao, nó nói làm thơ thì dễ in thơ thì khó em ạ. Cô bé hỏi mỗi năm anh in được mấy trăm bài thơ? Thằng Kiểm nói anh làm thơ hơn chục năm… cả chục năm nay anh gửi đi các báo cả ngàn bài…tóm lại người ta chỉ in cho anh được có bốn bài. Cô bé há hốc mồm không biết nói sao. Một tuần sau không thấy cô bé vãng lai. Nghe nói bố cô bé dắt đến nhà ông chú họ, người đói rách nhất khu Mông Dương, nói đây là nhà thơ số một xứ Mông Dương đó con. Cô bé suýt té xỉu, lát sau đứng ôm mặt khóc hu hu giữa nhà ông chú họ.

 Thằng Kiểm ráng hẹn gặp cô bé ba bốn lượt không được, không hiểu vì sao nó bèn viết thư trách. Một tối cô bé hẹn nó ra cổng. Thằng Kiểm vừa ra cô bé đã ôm chầm lấy thằng Kiểm khóc hu hu, nói em yêu anh nhưng em không dám yêu thơ nữa. Dứt lời cô bé hôn thằng Kiểm túi bụi, nói vĩnh biệt anh… vĩnh biệt anh… Và cô bé ù té chạy … hớt ha hớt hãi như chạy giặc.

 Thằng Kiểm đuổi theo chụp lấy cô bé ôm ghì lấy, nói thơ không có tội, chỉ tại anh bất tài… Nếu em yêu anh, nhất định anh sẽ cố gắng in thơ được nhiều hơn. Cô bé vừa khóc vừa cố đẩy thằng Kiểm ra, nói buông em ra… em chừa thơ rồi.. chừa thơ rồi…hu hu…

 Hi hi.

Nguyễn Quang Lập

Theo Quê Choa