Cháu Bé Bán Thuốc Lá và Tù Cải Tạo Trên Chuyến Xe Lửa

( Cảm tác theo Nghẹn Ngào của N. T.Hiếu )

Thuốc lá đây
Thuốc lá Sapa, Điện Biên... đây
Thuốc lá đây
Mời mấy chú mua thuốc lá
Chú mua dùm cháu mấy điếu thuốc thơm đi chú

Giọng bé gái trong trẻo
Người bé ốm teo
Bé mặc áo trắng ngã màu cháo lòng
Quần vải thô đen cũng bạc màu
Tuổi khoảng 11, 12 ...
Đôi mắt sáng
Mũi cao
Vai mang túi thuốc lá

Thuốc lá đây
Thuốc lá đây

Bỗng nhiên bé khựng lại vài giây
Hỏi nhỏ:
Mấy chú là Cải Tạo ?
Ừa, mấy chú là Cải Tạo
Giọng cháu đột nhiên thay đổi thân thiện
từ người nầy sang người khác, cháu mời:
Mời chú hút thuốc
Mời chú hút thuốc

Cho hai chú mua hai bao thuốc thơm Sapa đi cháu
Bé cười tươi, đáp gọn:
Dạ, mời hai chú hút, cháu không lấy tiền
Cháu ngoan lắm, nhưng mấy chú ngại cháu lỗ vốn,
Mẹ cháu buồn
Dạ, Mẹ cháu không buồn đâu . Ba cháu cũng đi Cải Tạo mà
Không,
cháu không nhận tiền thì hai chú nhứt định không mua
Có người xen vào:
Bán người khác sao, thì bán cho mấy chú như vậy đi cháu ạ.
Bé mỉm cười, suy nghĩ..., rồi nài nỉ :
Dạ, cũng được,
nhưng cháu muốn biếu hai chú mỗi người một điếu lấy tháo
mấy chú là Cái Tạo mà
Được rồi, mấy chú đồng ý
Trao thuốc xong cháu hỏi nhỏ:
Chú có gặp ba cháu ở đâu không chú? Ba cháu tên Trần Văn Tâm
Mẹ cháu và chúng cháu nhớ Ba cháu lắm
Hai em cháu khóc hoài, cứ đòi đi thăm Ba cháu hoài hà...

Ôi,
Chim non lìa tổ
Lá xanh rời cành
Tuổi thơ xa trường
Tương lai đêm dài...

Mắt tôi chợt thấy cay cay....
Bé đi ... để lại mưa bay ngùi ngùi...
Bao giờ hết khổ Bé ơi
Tóc vàng hoe nắng biển khơi nghẹn ngào
Nón lá rách chở lao đao
Đôi vai chim sẻ gánh bao nhọc nhằn
Chân trần... đường sỏi... thẳm thăm...

Nguyễn Minh Thanh