Sau 13 ngày im lặng chịu đựng một cách vô cùng bất bình thường, cuối cùng áp lực dư luận về việc Chính phủ đồng ý cho Vinashin vay tiếp 300 triệu USD để trả nợ có vẻ như đã được giải tỏa khi một quan chức chính phủ, Thứ trưởng Bộ GTVT kiêm Chủ tịch Hội đồng Thành viên Vinashin, ông Nguyễn Hồng Trường khẳng định là “không chính xác”. Ông Trường đưa ra lời khẳng định trong một cuộc họp báo của Văn phòng Chính phủ có sự tham dự của trên dưới trăm nhà báo trong và ngoài nước và đây là câu trả lời có diễn giải, cho một câu hỏi cụ thể của các phóng viên.
Đây là lần đầu tiên một vị Chủ tịch HĐQT Vinashin xuất hiện trong cuộc họp báo thường kỳ Chính phủ. Có lẽ do những người tổ chức họp báo biết chắc khoản trả nợ 300 triệu USD sẽ là vấn đề nóng bỏng sẽ được báo chí chất vấn.
Theo Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường, hiện Vinashin đang có khoản vay đến hạn trả là 25 triệu USD của Ngân hàng Natixis (Pháp). Mục đích của khoản vay trước đây là để đóng tàu chở dầu ở Dung Quất. Ông Trường nói: Hạn trả của khoản vay này là ngày 13-7-2010. Tuy nhiên, do khó khăn về tài chính, Vinashin đã đàm phán lùi thời hạn trả 2 tháng, tức là đến 13-9-2010, nhưng kế hoạch này vẫn chưa thực hiện được. “Hiện chúng tôi đang cố gắng để đàm phán tiếp tục giãn nợ và thanh toán dần số nợ trên và đang đàm phán để trả 3 triệu USD trước”, ông Trường cho biết.
Liên quan đến thông tin về con số 300 triệu USD mà Chính phủ cho Vinashin vay, Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường khẳng định đó là thông tin “không chính xác”. Năm 2009, Chính phủ đã phát hành 300 triệu USD trái phiếu quốc tế và cho Vinashin vay một phần để sản xuất kinh doanh và hiện còn dư 15 triệu USD, ông nói. Vừa qua, sau khi có đề xuất từ Vinashin, Chính phủ đã đồng ý cho Vinashin vay tiếp 3 triệu USD, hoàn toàn không có chuyện vay 300 triệu để trả nợ như một số báo đã đưa tin.
Đại diện Chính phủ và cũng là người chủ trì cuộc họp báo chính thức, Bộ trưởng Chủ nhiệm VPCP Nguyễn Xuân Phúc đồng ý với khẳng định này. “Vinashin có vay thì có trả, chứ không cấp không. Hiện Vinashin đã bán được 5 tàu với số tiền thu được là 75 triệu USD. Từ nay đến cuối năm, sẽ bán tiếp 35 chiếc, dự tính thu gần 160 triệu USD. Ông còn nói thêm rằng theo nguyên tắc của pháp luật Việt Nam thì vốn điều lệ cho tập đoàn kinh tế nhà nước là do Chính phủ cấp. Nếu chưa đủ thì Chính phủ sẽ tiếp tục cấp tiếp và đó là chuyện bình thường. Còn các khoản vay của Vinashin thì sẽ phải thực hiện theo nguyên tắc “có vay - có trả”.
Đến đây, không thể không tìm lại nguồn tin đã đưa về việc Chính phủ đồng ý cho Vinashin vay để trả nợ.
Ngày 17-9, đồng loạt các tờ báo Thanh Niên, Vnexpess, Diễn Đàn Doanh nghiệp, Dân trí và Sài Gòn Tiếp thị đồng loạt đăng tin về vụ cho vay để trả nợ này.
Bản tin sớm nhất được Báo Thanh Niên đưa lúc 1:11 ngày 17-9-2010 với tiêu đề: “Vinashin được dùng 300 triệu USD từ trái phiếu quốc tế để trả nợ”
Sau đó chỉ vài tiếng, lần lượt các tờ: Thời báo kinh tế VN (đưa tin lúc 10:15); Sài Gòn Tiếp Thị (10:36); Vnexpress (10:49). Sau đó hầu hết các báo đều đăng tin này trong ngày 17 và 18-9-2010. Các bản tin này đều có nội dung: Xét đề nghị của tập đoàn Công nghiệp tàu thuỷ Việt Nam (Vinashin) ngày 14-9-2010 về việc trả nợ khoản vay của Vinashin tại ngân hàng Natixis (Pháp), ngày 15-9-2010, văn phòng Chính phủ đã có công văn số 6528/VPCP-KTTH gửi bộ Tài chính, ngân hàng Nhà nước Việt Nam, tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam; Vinshin thông báo ý kiến chỉ đạo của phó Thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng. Theo công văn này, phó Thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng đã giao bộ Tài chính xử lý đề nghị của Vinashin về việc sử dụng một phần nguồn trái phiếu quốc tế năm 2010 (300 triệu USD) để Vinashin có nguồn trả nợ đối với số tiền mà tập đoàn này phải trả cho ngân hàng Natixis.
Trả lời Tuổi trẻ ngày 23-9, Cục trưởng Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại (Bộ Tài chính), ông Nguyễn Thành Đô khẳng định: nếu được vay, Vinashin phải trả Chính phủ vì đây là cho vay lại, không phải cho không. Phó chủ nhiệm Ủy ban Tài chính và ngân sách của Quốc hội, ông Trịnh Huy Quách cũng cho biết: Hiện nay Ủy ban Tài chính và ngân sách đang tiến hành giám sát về nợ công để có báo cáo tại kỳ họp thứ 8 của Quốc hội vào tháng 10 tới đây. Trong quá trình làm việc với các bộ ngành về nội dung cuộc giám sát này, từ thông tin trên báo chí, đã có ý kiến đặt câu hỏi liên quan đến đề nghị nêu trên của Vinashin, tuy nhiên đại diện Bộ Tài chính chưa trả lời cụ thể câu hỏi này mà cho biết sẽ có báo cáo sau. Và “Vì Bộ Tài chính chưa trả lời nên chúng tôi chưa có thông tin chính thức, đơn cử như chưa biết khoản này (300 triệu USD) có nằm trong 600 triệu USD mà Vinashin tự vay và không có bảo lãnh của Chính phủ hay không.
Câu chuyện ông nói gà bà nói vịt cuối cùng đi đến nguồn then chốt của thông tin là công văn số 6528/VPCP-KTTH ngày 15-9-2010 của Văn Phòng Chính phủ. Các nhà báo khẳng định họ đã trích dẫn chính xác nội dung tóm tắt của công văn này. Tuy nhiên, hiện trên website Chính phủ, phần “Văn bản chỉ đạo điều hành”, hoàn toàn không có văn bản này. Văn bản số 6527 là công văn về Đề án tổng thể thí điểm phát triển bền vững KT-XH giảm nghèo và phòng chống thiên tai tại 32 xã nghèo vùng bãi ngang, cồn bãi tỉnh Quảng Bình. Và sau đó, không phải là công văn 6528 mà lại nhảy lên số 6532. Sự thật thì chỉ có một. Không phải bất cứ văn bản giấy tờ nào của Chính phủ cũng đều công khai. Tuy nhiên, Vinashin đang là một vấn đề nhạy cảm. Trong trường hợp này, người dân và các cơ quan truyền thông cần sự công khai về sự thật một văn bản đã được các cơ quan truyền thông trích dẫn.
Còn nhớ vào ngày 10-1-2006, khi nhấn nút chính thức hòa mạng Website Chính phủ trên mạng toàn cầu, Thủ tướng Chính phủ đã đánh giá: Đây là một trong những sự kiện quan trọng của đất nước trong thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế. 3 năm sau đó, chính Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Nguyễn Xuân Phúc, thành viên Chính phủ được Thủ tướng Chính phủ giao quản lý trực tiếp Cổng Thông tin điện tử Chính phủ đã cho rằng phương thức giao lưu trực tuyến với nhân dân qua Internet này góp phần thực hiện hiệu quả cải cách hành chính, nâng cao hiệu lực của bộ máy quản lý Nhà nước, thực hiện công khai hóa, minh bạch hóa thông tin, góp phần đẩy mạnh dân chủ trong đời sống xã hội;…rồi thì “xây dựng mối quan hệ trực tuyến giữa Chính phủ với nhân dân và doanh nghiệp, góp phần thực hiện có kết quả Chương trình cải cách hành chính, thực hiện lộ trình công khai và minh bạch hoá thông tin nhằm phục vụ nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp…”. Gần đây nhất, để thực hiện việc công khai minh bạch, website chính phủ đã cho phép đưa thông tin từ đây lên điện thoại đi động.
Nhắc lại trong cuộc họp báo Chính phủ, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Phúc nói rằng ông có cảm giác rằng, báo chí không được sòng phẳng lắm trong việc đưa tin về Vinashin. Theo ông, báo chí nên đưa tin khách quan, đúng mức, không nên tô đậm câu chuyện Vinashin để gây những hiểu lầm, bức bối trong dự luận.
Nhưng ai sẽ đưa, và đưa cái gì khi bất cứ thứ gì liên quan đến Vinashin đều là văn bản tài liệu mật, đến cái văn bản đã trích dẫn giờ cũng bỗng dưng biến mất, để dân chúng không biết đường nào mà đối chiếu, mà biết thực hư. Mới nói Chính phủ tưởng đã đã giải tỏa được dư luận, đã an được long dân với chỉ tuyên bố, không giấy trắng mực đen, của chỉ một vị thứ trưởng. Nhưng rõ ràng, chuyện cái văn bản 6528, dù bé “như cái kim”, nếu muốn nó biến mất, nhưng sẽ gây ra mất mát rất lớn với niềm tin của nhân dân. 3 triệu hay 300 triệu USD từ tiền thuế của dân mà dân còn không rõ thực hư thì liệu con số 86 ngàn tỷ dư nợ của VNS mà Chính phủ công bố chung chung dân liệu có tin? Có nghĩ Chính phủ đang nghiêm khắc thay vì nuông chiều VNS? Có cho rằng Chính phủ đang sử dụng hợp lý và tiết kiệm những khoản tiền mà họ phải đổ mồ hôi hàng ngày để đóng không thiếu một xu?
(Trong cuộc họp giao ban với TBT các báo tại Bộ 4T sáng nay, hoàn toàn không có bất cứ phản ứng nào từ phía Chính phủ cũng như các cơ quan quản lý báo chí đối với con số 300 triệu USD báo chí đã đưa, sau khi nguồn chính thống khẳng định bằng con số 3 triệu. Và, trong khi không hề phản ứng với "thông tin 300 triệu" thì Phó Thủ tướng thường trực Chính phủ Nguyễn Sinh Hùng đã đề nghị xử lý nghiêm việc báo điện tử Dân trí đưa sai tin sẽ tăng lương tối thiểu vào tháng 5 năm...2011 vì "Chưa có chủ trương")
Đào Tuấn
05-10-2010
Theo Blog Đào Tuấn
Đây là lần đầu tiên một vị Chủ tịch HĐQT Vinashin xuất hiện trong cuộc họp báo thường kỳ Chính phủ. Có lẽ do những người tổ chức họp báo biết chắc khoản trả nợ 300 triệu USD sẽ là vấn đề nóng bỏng sẽ được báo chí chất vấn.
Theo Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường, hiện Vinashin đang có khoản vay đến hạn trả là 25 triệu USD của Ngân hàng Natixis (Pháp). Mục đích của khoản vay trước đây là để đóng tàu chở dầu ở Dung Quất. Ông Trường nói: Hạn trả của khoản vay này là ngày 13-7-2010. Tuy nhiên, do khó khăn về tài chính, Vinashin đã đàm phán lùi thời hạn trả 2 tháng, tức là đến 13-9-2010, nhưng kế hoạch này vẫn chưa thực hiện được. “Hiện chúng tôi đang cố gắng để đàm phán tiếp tục giãn nợ và thanh toán dần số nợ trên và đang đàm phán để trả 3 triệu USD trước”, ông Trường cho biết.
Liên quan đến thông tin về con số 300 triệu USD mà Chính phủ cho Vinashin vay, Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường khẳng định đó là thông tin “không chính xác”. Năm 2009, Chính phủ đã phát hành 300 triệu USD trái phiếu quốc tế và cho Vinashin vay một phần để sản xuất kinh doanh và hiện còn dư 15 triệu USD, ông nói. Vừa qua, sau khi có đề xuất từ Vinashin, Chính phủ đã đồng ý cho Vinashin vay tiếp 3 triệu USD, hoàn toàn không có chuyện vay 300 triệu để trả nợ như một số báo đã đưa tin.
Đại diện Chính phủ và cũng là người chủ trì cuộc họp báo chính thức, Bộ trưởng Chủ nhiệm VPCP Nguyễn Xuân Phúc đồng ý với khẳng định này. “Vinashin có vay thì có trả, chứ không cấp không. Hiện Vinashin đã bán được 5 tàu với số tiền thu được là 75 triệu USD. Từ nay đến cuối năm, sẽ bán tiếp 35 chiếc, dự tính thu gần 160 triệu USD. Ông còn nói thêm rằng theo nguyên tắc của pháp luật Việt Nam thì vốn điều lệ cho tập đoàn kinh tế nhà nước là do Chính phủ cấp. Nếu chưa đủ thì Chính phủ sẽ tiếp tục cấp tiếp và đó là chuyện bình thường. Còn các khoản vay của Vinashin thì sẽ phải thực hiện theo nguyên tắc “có vay - có trả”.
Đến đây, không thể không tìm lại nguồn tin đã đưa về việc Chính phủ đồng ý cho Vinashin vay để trả nợ.
Ngày 17-9, đồng loạt các tờ báo Thanh Niên, Vnexpess, Diễn Đàn Doanh nghiệp, Dân trí và Sài Gòn Tiếp thị đồng loạt đăng tin về vụ cho vay để trả nợ này.
Bản tin sớm nhất được Báo Thanh Niên đưa lúc 1:11 ngày 17-9-2010 với tiêu đề: “Vinashin được dùng 300 triệu USD từ trái phiếu quốc tế để trả nợ”
Sau đó chỉ vài tiếng, lần lượt các tờ: Thời báo kinh tế VN (đưa tin lúc 10:15); Sài Gòn Tiếp Thị (10:36); Vnexpress (10:49). Sau đó hầu hết các báo đều đăng tin này trong ngày 17 và 18-9-2010. Các bản tin này đều có nội dung: Xét đề nghị của tập đoàn Công nghiệp tàu thuỷ Việt Nam (Vinashin) ngày 14-9-2010 về việc trả nợ khoản vay của Vinashin tại ngân hàng Natixis (Pháp), ngày 15-9-2010, văn phòng Chính phủ đã có công văn số 6528/VPCP-KTTH gửi bộ Tài chính, ngân hàng Nhà nước Việt Nam, tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam; Vinshin thông báo ý kiến chỉ đạo của phó Thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng. Theo công văn này, phó Thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng đã giao bộ Tài chính xử lý đề nghị của Vinashin về việc sử dụng một phần nguồn trái phiếu quốc tế năm 2010 (300 triệu USD) để Vinashin có nguồn trả nợ đối với số tiền mà tập đoàn này phải trả cho ngân hàng Natixis.
Trả lời Tuổi trẻ ngày 23-9, Cục trưởng Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại (Bộ Tài chính), ông Nguyễn Thành Đô khẳng định: nếu được vay, Vinashin phải trả Chính phủ vì đây là cho vay lại, không phải cho không. Phó chủ nhiệm Ủy ban Tài chính và ngân sách của Quốc hội, ông Trịnh Huy Quách cũng cho biết: Hiện nay Ủy ban Tài chính và ngân sách đang tiến hành giám sát về nợ công để có báo cáo tại kỳ họp thứ 8 của Quốc hội vào tháng 10 tới đây. Trong quá trình làm việc với các bộ ngành về nội dung cuộc giám sát này, từ thông tin trên báo chí, đã có ý kiến đặt câu hỏi liên quan đến đề nghị nêu trên của Vinashin, tuy nhiên đại diện Bộ Tài chính chưa trả lời cụ thể câu hỏi này mà cho biết sẽ có báo cáo sau. Và “Vì Bộ Tài chính chưa trả lời nên chúng tôi chưa có thông tin chính thức, đơn cử như chưa biết khoản này (300 triệu USD) có nằm trong 600 triệu USD mà Vinashin tự vay và không có bảo lãnh của Chính phủ hay không.
Câu chuyện ông nói gà bà nói vịt cuối cùng đi đến nguồn then chốt của thông tin là công văn số 6528/VPCP-KTTH ngày 15-9-2010 của Văn Phòng Chính phủ. Các nhà báo khẳng định họ đã trích dẫn chính xác nội dung tóm tắt của công văn này. Tuy nhiên, hiện trên website Chính phủ, phần “Văn bản chỉ đạo điều hành”, hoàn toàn không có văn bản này. Văn bản số 6527 là công văn về Đề án tổng thể thí điểm phát triển bền vững KT-XH giảm nghèo và phòng chống thiên tai tại 32 xã nghèo vùng bãi ngang, cồn bãi tỉnh Quảng Bình. Và sau đó, không phải là công văn 6528 mà lại nhảy lên số 6532. Sự thật thì chỉ có một. Không phải bất cứ văn bản giấy tờ nào của Chính phủ cũng đều công khai. Tuy nhiên, Vinashin đang là một vấn đề nhạy cảm. Trong trường hợp này, người dân và các cơ quan truyền thông cần sự công khai về sự thật một văn bản đã được các cơ quan truyền thông trích dẫn.
Còn nhớ vào ngày 10-1-2006, khi nhấn nút chính thức hòa mạng Website Chính phủ trên mạng toàn cầu, Thủ tướng Chính phủ đã đánh giá: Đây là một trong những sự kiện quan trọng của đất nước trong thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế. 3 năm sau đó, chính Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Nguyễn Xuân Phúc, thành viên Chính phủ được Thủ tướng Chính phủ giao quản lý trực tiếp Cổng Thông tin điện tử Chính phủ đã cho rằng phương thức giao lưu trực tuyến với nhân dân qua Internet này góp phần thực hiện hiệu quả cải cách hành chính, nâng cao hiệu lực của bộ máy quản lý Nhà nước, thực hiện công khai hóa, minh bạch hóa thông tin, góp phần đẩy mạnh dân chủ trong đời sống xã hội;…rồi thì “xây dựng mối quan hệ trực tuyến giữa Chính phủ với nhân dân và doanh nghiệp, góp phần thực hiện có kết quả Chương trình cải cách hành chính, thực hiện lộ trình công khai và minh bạch hoá thông tin nhằm phục vụ nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp…”. Gần đây nhất, để thực hiện việc công khai minh bạch, website chính phủ đã cho phép đưa thông tin từ đây lên điện thoại đi động.
Nhắc lại trong cuộc họp báo Chính phủ, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Phúc nói rằng ông có cảm giác rằng, báo chí không được sòng phẳng lắm trong việc đưa tin về Vinashin. Theo ông, báo chí nên đưa tin khách quan, đúng mức, không nên tô đậm câu chuyện Vinashin để gây những hiểu lầm, bức bối trong dự luận.
Nhưng ai sẽ đưa, và đưa cái gì khi bất cứ thứ gì liên quan đến Vinashin đều là văn bản tài liệu mật, đến cái văn bản đã trích dẫn giờ cũng bỗng dưng biến mất, để dân chúng không biết đường nào mà đối chiếu, mà biết thực hư. Mới nói Chính phủ tưởng đã đã giải tỏa được dư luận, đã an được long dân với chỉ tuyên bố, không giấy trắng mực đen, của chỉ một vị thứ trưởng. Nhưng rõ ràng, chuyện cái văn bản 6528, dù bé “như cái kim”, nếu muốn nó biến mất, nhưng sẽ gây ra mất mát rất lớn với niềm tin của nhân dân. 3 triệu hay 300 triệu USD từ tiền thuế của dân mà dân còn không rõ thực hư thì liệu con số 86 ngàn tỷ dư nợ của VNS mà Chính phủ công bố chung chung dân liệu có tin? Có nghĩ Chính phủ đang nghiêm khắc thay vì nuông chiều VNS? Có cho rằng Chính phủ đang sử dụng hợp lý và tiết kiệm những khoản tiền mà họ phải đổ mồ hôi hàng ngày để đóng không thiếu một xu?
(Trong cuộc họp giao ban với TBT các báo tại Bộ 4T sáng nay, hoàn toàn không có bất cứ phản ứng nào từ phía Chính phủ cũng như các cơ quan quản lý báo chí đối với con số 300 triệu USD báo chí đã đưa, sau khi nguồn chính thống khẳng định bằng con số 3 triệu. Và, trong khi không hề phản ứng với "thông tin 300 triệu" thì Phó Thủ tướng thường trực Chính phủ Nguyễn Sinh Hùng đã đề nghị xử lý nghiêm việc báo điện tử Dân trí đưa sai tin sẽ tăng lương tối thiểu vào tháng 5 năm...2011 vì "Chưa có chủ trương")
Đào Tuấn
05-10-2010
Theo Blog Đào Tuấn
Gửi ý kiến của bạn
