Sau gần một thế kỷ, chính sách ngu dân đã tiêu diệt hàng ngũ trí thức, chỉ còn những người có bằng cấp, bằng giả hay bằng thực, thụ động, yên phận để bảo vệ đôi chút bổng lộc, hay đôi khi chỉ đôi chút danh hão. Vai trò của trí thức? Câu hỏi mông mênh. Tạm trả lời, trong bối cảnh hiện tại, có lẽ không nên trông chờ một hàng ngũ trí thức đóng vai lương tâm của xã hội, đứng mũi chịu sào. Chỉ mong họ ý thức một điều cơ bản: đất nước không thể xây dựng trong một chế độ độc tài. Tất cả bắt đầu từ trí não, từ cách suy nghĩ. Nói vậy có vẻ đơn giản, trẻ con, nhưng rất gần với sự thực.

Đảng cộng sản vẫn luôn nói họ là đảng của giai cấp công nhân, nông dân nhưng cả hai thành phần này đều đang có mức sống ở dưới đáy xã hội, trong khi giới quan chức cướp bóc của dân và đám tư bản thân hữu dựa vào những mối quan hệ với quan chức để làm ăn thì giàu “khủng”, khoảng cách giàu nghèo trong xã hội cách nhau hàng trăm, hàng ngàn lần. Câu chuyện của gia đình bà Cấn Thị Thêu là câu chuyện điển hình cho bi kịch của người nông dân trong một chế độ có tên gọi “cộng sản” nhưng thực chất là tư bản rừng rú kết hợp với độc tài toàn trị.

Cả ba ông Thuận, ông Sơn, ông Ấn đều là người có đạo Công giáo, nên các ông đều đặt niềm tin vào Chúa, phó thác mọi việc vào tay Chúa, bây giờ chỉ sống với những niềm vui nhỏ bé như đi bán đồ chơi cho trẻ em hay bán vé số mỗi ngày kiếm đủ hai bữa cơm, thỉnh thoảng những người bạn thương phế binh, đồng đội cũ gặp nhau làm ly bia trò chuyện… Vậy thôi. Câu chuyện của ông Thuận, ông Sơn, ông Ấn chỉ là 3 mảnh đời trong số hàng chục ngàn thương phế binh VNCH sau ngày 30/4/1975, hầu hết cuộc sống của những người thương phế binh này đều rất khó khăn, chật vật mưu sinh, cay đắng đủ điều. May mà còn có những hoạt động thiện nguyện thầm lặng của những vị sư, các Cha, của những người có lòng hảo tâm khiến những người thương phế binh thiếu may mắn cũng cảm thấy an ủi ít nhiều.

Quốc Hội phải sáng suốt cho dừng ngay chương trình phá rừng và thẩm định lại. Chính quyền Bình Thuận phải có tầm nhìn chiến lược và phát triển bền vững: giữ lại 600 hecta rừng nguyên sinh Kapet, phủ xanh 1800 hecta rừng dự phòng, cải tạo hồ Biển Lạc, và kiên nhẫn chờ nước về từ hồ La Ngà 3. Điện hạt nhân Ninh Thuận là an ninh Quốc gia, là kinh tế cả nước, là sức mạnh khu vực mà còn dừng lại được, thì một hồ chứa nước Kapet có đáng là chi mà phải bức tử mẹ thiêng nhiên. Bức tử rừng thiêng, bức tử rừng nguyên sinh hôm này là bức tử hậu thế sau này. Không tàn phá thiên nhiên cho lợi ích kinh tế!

Sau khi Lê Văn Mạnh bị đem đi giết, rất nhiều người trên mạng xã hội đã thốt ra những câu như: Buồn quá! Tuyệt vọng! Không còn muốn nói gì nữa v.v…Và thế là nhà cầm quyền đã đạt được ý định của họ. Đó là bẻ gãy ý chí kháng cự của người dân, buộc người dân tiếp tục chấp nhận mọi sự tàn ác, phi nhân của nhà cầm quyền. Và thế giới cũng thế. Trước khi Lê Văn Mạnh bị xử tử, đã có hàng chục quốc gia phương Tây lên tiếng kêu gọi nhà nước Việt Nam dừng thi hành án tử hình ông Lê Văn Mạnh, sau khi Việt Nam đem Lê Văn Mạnh ra xử tử, nhiều quốc gia, tổ chức nhân quyền quốc tế lên án gay gắt việc này.

Tất nhiên, mọi người cũng thừa biết cô Hoa hậu sinh năm 2001, sinh ra rất nhiều năm sau khi cuộc chiến tranh chống Mỹ đã kết thúc thì có biết gì mà căm thù Mỹ. Cô chỉ là máy robot thiếu suy nghĩ, ai biểu gì làm đó, việc chọn bài nào để trình diễn không phải là quyết định của cô Hoa hậu, người ta chỉ trích là chỉ trích những ông nào bà nào đã chọn bài, xét duyệt bài cho cô. Cái cách xử sự đó cho thấy sự vô ơn, ngu dốt, bất lịch sự, kém văn hóa của một số quan chức VN nói riêng và của nhà cầm quyền VN nói chung. Nhưng điều người viết bài này muốn nói đến ở đây là nếu như không có dư luận trăm tai nghìn mắt phản ứng về bài biểu diễn đó của cô Hoa hậu, thì chắc là những người đã chọn bài, duyệt bài và bản thân cô Hoa hậu sẽ không cảm thấy có điều gì sai trái trong việc mình làm cả.

Nếu đất nước đang có chiến tranh mà nhà cầm quyền cho tới báo chí, sách vở có tư duy, ngôn ngữ thời chiến thì còn có thể hiểu được, nhưng thời bình mà họ vẫn không từ bỏ được cái lối tư duy, ngôn ngữ, hành xử như vậy. Sự thực là chỉ có một đảng cầm quyền thiếu tự tin vì không có tính chính danh, không do dân bầu lên, được xây dựng và tồn tại không phải bằng một mô hình, học thuyết, lý tưởng... thuyết phục nhân tâm mà chỉ bằng bạo lực và dối trá, mới có cái lối tư duy, ngôn ngữ cho tới từng chủ trương, chính sách hung hăng, hiếu chiến như thế. Thứ hai, ngôn ngữ bộc lộ bản chất của chế độ. Và đó là thứ ngôn ngữ của một chế độ độc tài, hoàn toàn thiếu vắng tính nhân bản.

Từ khi đại dịch bùng phát trở lại tới giờ, nhà cầm quyền đã thí nghiệm đủ cách, đủ chỉ thị chính sách khác nhau sáng đúng chiều sai mai lại đúng, bất chấp người dân lãnh đủ! Không có gì ngạc nhiên nếu họ lại thí nghiệm liều lĩnh mở cửa bất chấp hậu quả. Sống chung với dịch, đúng, nhưng hãy chích ngừa đủ cho dân đi đã. Còn trong thời gian này khi chưa thể mở cửa thì phải cứu trợ cho dân, chấm dứt ngay mọi chính sách hà khắc, ngăn sông cấm chợ một cách không cần thiết, học theo cách các nước khác chống dịch, phong tỏa như thế nào chứ đừng chỉ nhất cử nhất động học theo Bắc Kinh.

Đảng cộng sản VN giống như một cô gái bị cưỡng hôn, bị ép buộc phải chung sống với đảng cộng sản Trung Quốc, vừa sợ nó, vừa khuất phục nó nhưng trong bụng vẫn căm thù nó. Các thế hệ lãnh đạo đảng và nhà nước cộng sản VN kém hơn hẳn các lãnh đạo Trung Cộng về điều hành quản lý kinh tế cũng như các mặt khác, khiến VN 46 năm sau khi thống nhất vẫn cứ là một nước nghèo, kinh tế phụ thuộc vào bên ngoài, tài nguyên khoáng sản bị vơ vét đến cạn kiệt, môi trường thiên nhiên bị tàn phá…từ đó lòng tin tưởng, tự hào vào đảng, vào chính phủ không cao như đa số người dân Trung Hoa đối với đảng, nhà nước của họ.

Trung Cộng hiện nay không chỉ còn là mối đe dọa với riêng VN mà đã trở thành mối đe dọa với toàn thế giới. Nhiều nhà phân tích chính trị quốc tế thậm chí còn cho rằng thế kỷ XXI sẽ là thế kỷ của Trung Quốc! Cá nhân người viết bài này nghĩ rằng có thể Trung Cộng sẽ soán ngôi Mỹ trở thành nền kinh tế lớn nhất thế giới, sức ảnh hưởng của Bắc Kinh sẽ càng lớn và chi phối đến đường lối ngoại giao, hành xử của nhiều quốc gia khác, nhưng để trở thành “Anh Cả”, lãnh đạo thế giới thì có lẽ không. Nếu tiền bạc không làm cho một con người trở nên có văn hóa hơn, nhân bản hơn, thì sức mạnh về quân sự, tài lực lẫn vị thế của một nước lớn cũng chưa chắc đã làm cho cái quốc gia ấy thực sự được gọi là “cường quốc”, có được sự kính trọng của các nước khác! Nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa với mô hình độc tài độc đảng hoàn toàn thiếu những giá trị khiến cho các quốc gia khác phải ngưỡng mộ, muô