Chênh chếch ngoài song trăng sáng soi Chạnh lòng cố quốc tựa cây còi Núi Sông vụn vỡ ngùi Sông Núi Nòi Giống hư hao xót Giống Nòi Sông Cửu nông dân qùi khóc đất Biển Đông ngư phủ đứng kêu trời Tàu Man xâm lược bao vây kín Đại hoạ kề bên chẳng phải chơi

Vào sớm, ngày 18 thang 6 năm 1930, trên đường đi Cô ghé quán trà bên gốc Cây Đề nằm ở ngã ba đường. Nơi đấy, Cô và Ô.Nguyền Thái Học từng nghỉ chân, trò chuyện, thuộc xã Đồng Vệ, cách làng Thổ Tang chừng một cây số. Sau khi uống bát nước trà xanh, từ biệt bà chủ quán, Cô đến đứng dưới gốc Cây Đề, mắt nhìn về hướng làng Thổ Tang và tự kết liễu đời mình qua mang tai bằng khẩu súng lục mà Ô.Nguyễn Thái Học tặng Cô ở đền Hùng...!! Bấy giờ, Cô mặc áo dài trắng, quần lụa thâm, đầu vấn khăn tang. Đó là ngày 18 tháng 6 năm 1930. Khi ấy, Cô đã có mang mấy tháng.

Năm năm mới có cuộc tương phùng Thoáng chốc em về ta nhớ nhung Chuỗi lá vàng hoe sầu điệp điệp Truông rừng xanh mịt oán trùng trùng Em về thui thủi: "vùng kinh tế" Ta ở rạc rài: "trại tập trung" Cải Tạo buồn cười... hề Cải Tạo Chuyện người Tô Võ vẫn soi chung!!

Hăm hở viếng đền trang dũng liệt Dấu xưa tưởng niệm đấng anh hùng Non sông nghiêng ngửa lòng thê thiết Đất nước loạn ly chí vẫy vùng Gươm bạt Kiên Giang thần quỉ khóc Lửa bừng Nhật Tảo đất trời rung * Than ôi nguyện ước đường mây trắng Khí phách hiên ngang sóng chập chùng..!! Sóng chập chùng cao nỗi tiếc thương Đền thiêng nghi ngút tỏa trầm hương Người đi thuở trước hồn phơi phới Kẻ viếng bây giờ dạ vấn vương Trung hiếu lưỡng toàn kim cổ thiểu Hiển linh nhất xứ địa thiên trường ** Cho hay thành bại anh hùng sự Vẫn để muôn đời một sáng gương..!!

Tài trai dũng lược tiếng thơm lừng Ngang dọc U Minh vùng lắm bưng Ngày rạng tầm thù bên ngọn rạch Đêm đen kích giặc cạnh khu rừng Bình Long tử thủ can cường gánh...!! An Lộc phản công hớn hở mừng...!! Lỡ cuộc anh hùng... cam tuẫn tiết...!! Mong hồi Truy Điệu... nước trung hưng...!!

Bà chung sống với chồng hạnh phúc. Nhưng vì lấy nhau 12 năm không có con. Trần Thủ Độ và vợ là Trần thị Dung ( vợ cũ của Lý Huệ Tông ) cũng là mẹ ruột của Bà, ép Trần Cảnh phải bỏ Bà để lấy chị dâu là vợ cuả Trần Liễu, chị ruột cuả Bà. Đó là công chúa Thuận Thiên, đang có mang 3 tháng. Ban đầu Trần Cảnh không chiụ. Ép mãi phải đành. Chiêu Thánh bị phế ngôi hoàng hậu, Thuận Thiên được lập làm hoàng hậu.

Trên Linh - Án hương trầm ngát tỏa Hỡi Hồn Thiêng cao cả uy nghi Non Sông nghiêng ngửa sá gì Hiến thân Tổ - Quốc sử ghi đời đời Gương trung - liệt sáng ngời trời đất Qúi Ngài tuy mất mà còn Tinh - anh hòa với nước non Cửu Long sóng vỗ, Trường Sơn gió gầm Dẫu đến thác còn căm lũ giặc Quyết không cho chúng bắt nhục thân Tiết trong giá sạch trắng ngần Lông hồng xem nhẹ hồn trần qui Tiên

Khi một chánh quyền, một chế độ bị sụp đổ, đất nước bị giặc chiếm; hàng Văn Quan, Võ Tướng tuẫn tiết là sự thường tự cổ chí kim. Nước mất, mất theo nước. Thành mất , mất theo thành! Và chính điều đó nói lên phần nào tính chính danh, chính nghĩa của chế độ mà quý vị ấy từng phục vụ. Cũng vậy, theo gương người xưa, trong sự kiện sụp đổ chánh quyền Việt Nam Cộng Hoà 30 - 4 - 1975, ông Trần Chánh Thành đã chọn con đường tuẫn tiết. Cách riêng, ông Trần Chánh Thành tự nói lên chí khí và tiết tháo của kẻ sĩ. Giống như quý võ tướng: Nguyễn Khoa Nam, Lê Văn Hưng, Lê Nguyên Vỹ, Phạm Văn Phú, Trần Văn Hai... thà " thọ tử bất ninh thọ nhục".

Đại Lộ Kinh Hoàng... vang tội ác Mùa Hè bão lửa " Pháo Bông Lau "* Pháo người chạy loạn... cho... banh xác Sử Việt trang ghi bằng máu đào...!! Đại Lộ Kinh Hoàng: Hồ máu lạnh Cổ thành Quảng Trị: núi xương khô Người sau qua lại nghe lòng chạnh Chinh chiến oan khiên... mồ tiếp mồ...!! Đại Lộ Kinh Hoàng ôi... thảm thiết Lập loè theo gió lửa ma trơi Đêm đêm ai oán loài chim Việt: ** " Hồng Lạc nồi da... hận ngất trời...!!"

Qua bài QMQ của ND, cho ta thấy Cụ xem Mã Viện là tên tướng giặc nhà Hán, không là Anh Hùng như ông Lê Ngô Cát gọi. Có chăng, anh hùng chỉ ở nước Tàu của hắn mà thôi. Tiếc thay, bài thơ Lịch Sử hay và rất phổ biến mà dùng từ không chuẩn, làm giảm giá trị bài thơ, và ảnh hưởng những kẻ hậu học ! Thiển nghĩ, với những tên ngoại nhân đã xâm lăng nướ́c ta, hoặc ý đồ xâm lăng nước ta, chúng ta không thể xưng tụng chúng là anh hùng. Mà là những tên giặc, ngoại tặc: Mã Viện, Lưu Long, Đoàn Chí, Tô Định, Trương Phụ, Tôn Sĩ Nghị, Tưởng Giới Thạch, Mao Trạch Đông, Chu Ân Lai, Đặng Tiểu Bình, Tập Cận Bình ...