Có một hiện tượng khó mà cắt nghĩa được là hiện nay ở miền Bắc có phong trào mặc quân phục lính Mỹ, lính Việt Nam Cộng Hoà, hát nhạc lính miền Nam rất rầm rộ. Họ tụ tập thành hội đoàn rất đông, có tổ chức đàng hoàng dù ngày xưa chửi Mỹ, hô hào “Đánh cho Mỹ cút, Nguỵ nhào!” Nam thanh, nữ tú đủ cả. Mỗi lần họ tập họp nhìn y như cả tiểu đoàn quân đội VNCH đang chuẩn bị hành quân diệt cộng! Nhìn mặt họ hân hoan, sung sướng, tự hào, thoả mãn mới chết người! Thế là sao nhỉ?

Nghe nói toà lâu đài này do thân mẫu của Thiếu tướng hàng ngày đạp xe đi bán rau đứng tên. Hay thật! Bán rau mà cũng có hàng trăm tỷ để xây nhà. Lương Thiếu tướng bao nhiêu một tháng, con số đấy ai cũng biết, chẳng phải là điều bí mật gì. Thế thì ông tướng đó lấy tiền đâu mà làm căn nhà kinh thế. Bán rau làm gì tiền nhiều thế! Lương tướng cũng đâu lắm thế? Kết luận lại căn nhà này hình thành từ nguồn tiền nào? Câu hỏi mà ai cũng trả lời được mà sao cái lò vĩ đại đến giờ vẫn chưa lên lửa?

Lãnh đạo, quan chức nhà nước giờ đa phần là từ phong trào Đoàn Thanh niên được cơ cấu lên. Một phần nữa là con của các quan tiếp nối truyền thống làm quan. Phần còn lại rất ít là những người có khả năng nhưng chỉ làm những phần việc chuyên môn, không có quyền quyết định mọi việc. Nhìn chung đa số đều có học hàm, học vị, bằng cấp cao nhất nhưng có phải là "tinh hoa" không? "Tinh hoa" gì mà cứ phát biểu là dân cười, dân châm biếm vì toàn nói linh tinh, chẳng giống ai. Quản lý thì dân chê, điều hành thì dân bất mãn. Thế thì có nên tăng lương cho họ để "giữ tinh hoa" như phát biểu của ông Bộ trưởng?

Điều vô lý ở đây là một nữ sinh lớp 12 mới 7:00 sáng đã có độ cồn trong máu. Tin được không? Theo xác nhận của nhà trường cô gái theo học thì nạn nhân "là học sinh đạt danh hiệu học sinh giỏi và ngoan, hiền, chăm chỉ, lễ phép, luôn vui vẻ, lạc quan, dễ thương, có tính sáng tạo, tràn đầy nhiệt huyết, luôn sôi nổi trong các hoạt động của nhà trường và chưa bao giờ biết sử dụng rượu bia." Đúng ra trước một tai nạn đưa đến cái chết oan ức như thế, những cơ quan có trách nhiệm phải căn cứ vào hiện trường để xác minh, điều tra nguyên nhân tai nạn. Đúng ra kẻ cần đo nồng độ cồn phải là người lái chiếc xe ô tô 7 chỗ, chứ không phải là cô gái.

Được chống lưng bởi quan thầy, y xem trời bằng vung, bán đất, bán ruộng, sang tay này qua tay kia tha hồ hốt bạc. Ăn chơi khét tiếng trời Nam. Ăn nhậu mỗi đêm như vua chúa, rượu ngoại đắt như vàng tràn như suối. Đi công tác cũng có đàn em bay theo với nhiều thùng rượu quý. Đùng một cái, trở thành người bị lộ, y lật đật sang nhà, bán vi la, ly dị vợ để phân tán tài sản. Ngày ra toà, mang dép nhựa, mặc áo sờn, diễn giỏi còn hơn các danh hài. Đến khi cho phép nói lời cuối, khóc như cha chết, từ hài kịch chuyển sang bi kịch, hai mắt đỏ lòm. Cha ông ta gọi là nước mắt cá sấu. Nhưng đố lừa được ai.

Con hẻm đủ cả hỉ nộ ái ố của cuộc đời. Có sống trong những con hẻm với bà con lao động, những người nghèo tay làm hàm nhai mới hiểu hết lòng người Sài Gòn. Thành phố này không chỉ là những toà nhà cao, những nhà hàng sang trọng, những cuộc vui thâu đêm suốt sáng với ánh đèn màu xanh đỏ. Mà Sài Gòn còn là những con hẻm chằng chịt từ quận giàu cho đến quận nghèo. Sài Gòn ở đâu cũng có hẻm. Và là những con hẻm rất Sài Gòn.

Thế có nghĩa là từ đây ở xứ sương mù xa tít kia sẽ có một ngôi trường mang tên của một người đàn bà Việt Nam, tự hào quá đi chứ? Nhưng bọn dân ngu khu đen như chúng tui thì cứ thắc mắc là ngoài được cái tên, bà Thảo được lợi gì? Nước Việt được lợi gì? Chắc là phải có chi đó thì buổi ghi nhận sự kiện này có mặt chứng kiến của Thủ tướng Phạm Minh Chính. Dân chỉ có suy nghĩ hơi cạn một tí là trong lúc nước ta còn nghèo, nhất là vừa qua cơn đại dịch, kinh tế khó khăn, người dân khốn khổ còn nhiều quá mà sao lại đem tiền đi tặng một trường học của nước giàu có, thịnh vượng như nước Anh.

Bản chất của việc từ thiện là tốt, là sự sẻ chia. Nhưng làm từ thiện mà khoe khoang cho tất thảγ mọi người, mà tự hào xem đó là công trạng thì chưa hiểu hết nghĩa bố thí của nhà Phật. “Vật để cho là mối liên kết giữa người cho và kẻ nhận. Vật này trước tiên hết phải thuộc về người cho sở hữu, nghĩa là nó là vật của người cho. Cho một vật không phải của mình thời không thành nghĩa bố thí được. Sau khi cho, vật ấγ trở thành vật của người nhận, và người cho không còn quyền hạn gì đối với vật ấγ nữa. Cho như thế có nghĩa là ‘xả bỏ’ các sở hữu của mình, xả bỏ những gì mà mình có.”

Nhưng thơ ngây đâu còn ở chúng mình Khi Tổ quốc trao anh lên tuyến đầu chặn giặc Khi biên cương trong anh đã trở thành máu thịt Đạn lên nòng anh giữ trọn nguồn sông Nỗi nhớ cho em chưa viết được đôi dòng Đạn quân thù bỗng cuồng điên vào thị xã Xe tăng thù nghiến mặt sông êm ả Nhịp cầu thù chặt đứt chờ mong Bão lửa này mang sức mạnh hờn căm Phá cầu thù, xé vụn xe tăng giặc Giữa dòng sông nghìn xác thù ngã gục Máu giặc loang ố cả một vùng

Đi năm châu bốn bể, kể cả một thời gian khá dài ở bên Trung quốc, tôi vẫn không thấy đâu ngon bằng tô hủ tíu mì ở Việt Nam, đặc biệt là tô mì ở Chợ Lớn. Họ cũng gọi là mì nhưng thiếu cái hương vị mình đã dùng qua, cái cảm giác mà mình đã hưởng thụ. Ngay khi ra Hà Nội, hay về Đà Nẵng, vẫn thấy tô mì không giống tô mì Chợ Lớn. Bởi tô mì của quá khứ là tô mì quen thuộc, đã theo ta suốt một quãng đường dài của cuộc đời. Bây giờ ở Sài Gòn, Chợ Lớn rong chơi, cũng chẳng khó khăn gì để kiếm một bát mì ngon, nhưng ăn trong quán, trong nhà hàng máy lạnh lại không có được cảm giác thú vị của ngọn gió đêm hiu hiu, ngọn đèn đường hắt hiu và phố xá có người qua, ăn trong âm thanh rộn rã của cuộc sống.