Lời Giới Thiệu của nhà văn Doãn Quốc Sĩ viết về Tìm Nhau Từ Thuở ngay trang đầu của cuốn truyện làm tôi hơi… khựng lại. Tôi tự hỏi, không hiểu tôi có “đi quá đà” khi viết về một tác phẩm của một nhà khoa học mà giáo sư và cũng là nhà văn lão thành Doãn Quốc Sĩ đã ân cần giới thiệu hay không? Sau nhiều ngày suy nghĩ, tôi nhận thấy, truyện Kiều của Nguyễn-Du đã và đang được truyền bá khắp dân gian Việt Nam, từ những bậc uyên thâm cho đến những người chân lấm tay bùn qua biết bao nhiêu thế hệ. Điều đó cho thấy rằng sự thành công của một tác phẩm là sự quảng bá rộng rãi tác phẩm đó trong công chúng chứ không phải là tác phẩm đó được dành riêng cho một tần lớp độc giả nào cả.

“... Mẹ trông con mau bước về nhà, Mẹ mong con lũ con đường xa Ôi lũ con cùng Cha quên hận thù!...” Có phải ba câu trên đây Trịnh Công Sơn đã thiết tha kêu gọi đoàn quân csVN khát máu đang cố vượt Trường Sơn xâm lăng miền Nam hãy “mau bước về nhà” – trở về Bắc Việt – đừng gây hận thù nữa hay không?

Sau khi tiệc tan, mọi người ra về, tướng Vĩnh Lộc ở lại sau cùng để kể cho ông Minh và tôi nghe về trận chiến khốc liệt tại đồn Pleime khi tướng Vĩnh Lộc là Tư Lệnh Quân Đoàn II Vùng II Chiến Thuật. Tôi bị xúc động mạnh! Không hiểu vì những chi tiết hào hùng của quân VNCH trú đóng trong đồn Pleime hay là vì những nét khắc khổ/đớn đau trên khuôn mặt cằn cỗi của một vị tướng không còn uy quyền – tướng Vĩnh Lộc! Tối đó, tôi viết truyện nhắn Người Trở Lại Pleime; hôm sau, tôi liên lạc với tướng Vĩnh Lộc và xác định rằng: Tôi sẽ thực hiện và hoàn tất tài liệu về chuyến di tản lịch sử của Hải Quân VNCH.

Người csVN trung thành với Trung cộng, đó là quyền của người csVN. Nhưng, nếu biết tự trong, người csVN không nên tiếp tục chỉ thị thuộc cấp dùng những danh từ và động từ hạ cấp để thóa mạ VNCH và Hoa Kỳ nữa – dù dưới bất cứ hình thức nào! Tôi nghĩ sao, viết vậy. Nhưng, tôi chợt nhớ có lần Ba tôi đã dạy tôi: “Cộng sản Việt Nam làm gì có lòng tự trọng mà mong, con!”

Cuộc sống của Má tôi, trong “vùng tạm chiếm” – danh từ do Việt Minh (tiền thân của cộng sản Việt Nam) thường dùng – thì “tân thời” đến như thế; nhưng khi Ba tôi theo kháng chiến chống Tây, cuộc sống của Má tôi trở nên bi thảm đến không ngờ! Tôi vẫn nhớ, câu than thở duy nhất của Má tôi mỗi khi Má tôi buồn là: “Đi mần chi mà khổ như ri, Trời!” Dù cuộc sống cơ cực đến thế nào đi nữa, Má tôi cũng chỉ bán từ từ số nữ trang Má tôi đem theo; còn quần áo Má tôi vẫn giữ lại và mặc hằng ngày.

Đối với tôi, những điều bình thường trong “vùng giải phóng” đều là những gì tôi không hề thấy tại Dalat – nơi tôi chào đời – như: Nhà tranh vách đất, trâu, bò, xe bò, ruộng lúa, nông phu, cày bừa, gieo mạ, gặt lúa, v.v... Người trong “vùng giải phóng” rất gầy, đi chân trần, mặc đồ bà ba cũ, vá nhiều miếng lớn. Chỉ những ngày Tết hoặc lễ họ mới mặc đồ “dễ coi” hơn một tí, nhưng cũng luộm thuộm, màu sắc không thể phân biệt được; vì vải nội hóa, thuốc nhuộm cũng nội hóa, rất dễ phai và cũng vì không có xà-phòng giặc đồ. Du kích và “bộ đội ông Hồ” cũng gầy, đen, mắt lồi, má cóp, mặc đồ “kaki” màu xám nhạt, đội nón cối, mang dép “râu”. Trẻ em thì bụng “ỏng” đầu to, mắt lồi, chỉ chăn trâu, chăn bò, mót lúa, mót khoai, kiếm củi chứ không biết đọc, không biết viết! Không nơi nào có trường học!

Trong cuộc hàn huyên đầy thú vị giữa “ba đứa” Tam “Bê Bối (B4)” Phê kể rõ tên từng người bạn còn ở Việt-Nam như Phạm-Khắc-Sinh, Phan-Thừa-Tấu, Phạm-Vũ-Động, Huỳnh-Tri-Chánh, v. v… Phê cũng kể về cái chết rất thương tâm của Lưu-Khương-Đức. Đức tốt nghiệp Kiến-Trúc, bị động viên và đã tử trận tại Pleiku năm 1972. Tùy kể về Ngô-Đắc-Phú với những lời đầy tiếc thương. Phú là phi công trực thăng, bị bắn hạ vào mùa Hè 1972 tại Vùng IV Chiến Thuật! Tùy cũng cho hai bạn biết Nguyễn-Văn-Cư hiện sống tại California.

Nhiều lãnh đạo cực lực lên án hành động của Putin và tuyên bố thêm các biện pháp trừng phạt chống lại nước này... Ngoài ra, Hoa Kỳ, Nhật, Canada, Đức, Anh, Liên Hiệp Âu Châu cũng ‘Move to block’ ‘selected’ Russian Banks from Swift”. Ngày 27 tháng 02/2022, theo bản tin của Emma Babola và Mark Herbers, trên The New York Times, @ 10:30 AM thì: “A growing number of countries announced Sunday that they were closing their airspace to Russian planes in response to Russia’s invasion of Ukraine.

“... Thưa chị! Đa tạ chị, suốt bao nhiêu năm dài chị đã gắn bó với nhóm Thương Binh trong huyện này. Anh D. cụt hai tay và mù mắt vừa qua đời! Con em – vừa đi học vừa đi làm – nay đã ra trường, có việc làm, giúp vợ chồng em sống qua ngày. Chị đừng bận tâm lo cho em nữa. Chỉ sau khi chết nhóm Thương Binh chúng em mới quên được chị!...”

Vẻ đẹp thánh thiện của cô gái, tiếng organ ngân dài và tiếng ca trong vắt của các nam nữ sinh làm cho tâm hồn của Đông bềnh bồng, tưởng như thoát khỏi thế giới loạn lạc, đảo điên trên mảnh đất đầy máu và nước mắt này! Đông quên nỗi cô đơn vô tận trên những chuyến hải hành dài hạn! Đông quên tiếng B40/B41 của Việt cộng, từ những khúc quanh ngặt, xé không gian, rơi quanh đoàn chiến đỉnh! Đông quên gương mặt non choẹt của tù binh Việt cộng – khoảng 14, 15 tuổi – nhìn chàng như van lơn! Nhưng Đông chưa quên được khuôn mặt thơ ngây và buổi chia xa với Yến, năm xưa, tại bến cảng Hải Phòng.