Trong những lần tháp tùng các cuộc hành quân hỗn hợp, thấy được sự chiến đấu can trường/liều lĩnh đến độ phi thường của Người Lính VNCH trong những cuộc chống trả chiến thuật “xa luân chiến”/chiến thuật “biển người” của “bộ đội ông Hồ” tôi nhận ra chính Người Lính VNCH đã can trường/trực diện với kẻ thù khi xung trận; trong khi “bộ đội ông Hồ” chỉ biết đánh lén/đặt mìn trên quốc lộ/pháo kích vào thành phố và trường học, như pháo kích nặng nề vào trường Tiểu Học Cai Lậy Ngày 9 Tháng 3 Năm 1974... lòng tôi đầy căm phẫn!

Tôi sẽ không nhắc lại những cuộc vượt biển ào ạt vào thập niên 70/80/90 của thế kỷ XX. Tôi chỉ muốn đề cập đến những sự kiện xảy ra gần đây để độc giả, cũng như tôi, tự hỏi: Tại sao, đất nước Việt Nam đã “được?!” người csVN “giải phóng?!”/“thống nhất” – đến 30 tháng Tư/2025 là đúng nửa thế kỷ – người Việt Nam không ở lại Quê Hương để hưởng Thái Bình mà người Việt Nam lại “tuôn” ra biển, liều chết để rời khỏi sự cai trị của người csVN và “bộ đội ông Hồ”?!

Còn gì cay đắng và oái ăm hơn khi người csVN “hả hê”/vui thích trong niềm vui “tự sướng” thì người Việt Nam – trong cũng như ngoài nước Việt – đều âm thầm tưởng nhớ và cầu nguyện cho Hương Linh những em bé vị thành niên đã bị người csVN đưa ra chiến trận; người thân/bạn hữu đã tử vong trong cuộc chiến hay đã vùi thân vì hỏa tiễn 120 ly do csVN pháo kích hoặc đã “bỏ thây” trên biển cả khi trốn chạy khỏi sự cai trị đầy sắt máu của người csVN!! Viết đến đây tôi nhận ra rằng: Người csVN đã vươn lên từ đau thương của dân tộc Việt Nam.

Ba tôi thường “ôm” radio, nằm trên võng, nghe nhạc. Không ai được đến gần, vì muốn dành giây phút riêng tư cho Ba tôi. Khi nghe nhạc ngoại quốc, Ba tôi chỉ nghe những nhạc phẩm bán cổ điển Tây Phương được hòa tấu; nhạc Việt, Ba tôi chỉ nghe ban Tiếng Tơ Đồng/ban Thăng Long. Các ca sĩ Ba tôi và tôi đều yêu thích là Thái Hằng/Thái Thanh/Khánh Ngọc/Minh Trang/Bích Chiêu/Mai Hương/Hoàng Oanh/Lệ Thu/Khánh Ly/Quỳnh Giao/Anh Ngọc v.v... Nếu ai từng thấy và nghe Bích Chiêu trình diễn – trên sân khấu – tình ca Nỗi Lòng của Nguyễn Văn Khánh, người đó sẽ không bao giờ muốn nghe bất cứ ca sĩ nào khác trình bày tình khúc “Nỗi Lòng”!

Chúng ta đều biết, sau Hiệp định Geneve (7/1954), đất nước ta bị chia cắt làm hai miền. Ở miền Nam đã từng tồn tại chế độ Việt Nam cộng hòa từ năm 1955 đến 30/4/1975. Danh xưng ấy được nhiều quốc gia trên thế giới lúc bấy giờ thừa nhận và được định danh trên các văn bản quan phương. Do dó việc sử dụng khái niệm này thay vì dùng khái niệm ngụy quân - ngụy quyền như trước đây chỉ là để cho công trình nghiên cứu mang tính khách quan, khoa học hơn. Ngày nay, trên các phương tiện thông tin đại chúng đưa ra bàn luận khá nhiều về vấn đề này.

Qua hai cuộc di cư vĩ đại của người Việt Nam trong dòng lịch sử điêu linh, tôi nhận ra có hai phim “xi-nê” rất giá trị, đã diễn dạt được phần nào nỗi oan khiên/nghiệt ngã của người Việt Nam cùng thời đại với chúng ta; đó là phim Chúng Tôi Muốn Sống, được thực hiện sau khi nước Việt Nam bị chia cắt tại vĩ tuyến 17 và phim Hành Trình 50 năm do Thanh Tâm Films thực hiện – đến tháng Năm, 2025, là đúng 50 năm người Việt phải “bỏ nước ra đi!”. Trong phim Chúng Tôi Muốn Sống có tài tử và nhạc đệm. Trong phim Hành Trình 50 Năm, tài tử là những thuyền nhân/hải tặc; nhạc đệm là tiếng sóng gào và tiếng thét hãi hùng/đau đớn của những phụ nữ bị hải tặc hảm hiếp!

Tôi rất đau buồn khi miền Nam Việt Nam bị csVN cưỡng chiếm. Nhưng, tôi không oán hận Hoa Kỳ đã bỏ rơi miền Nam Việt Nam mà tôi oán hận người csVN; vì csVN là người cùng chủng tộc/cùng ngôn ngữ/cùng màu da với chúng tôi mà người csVN lại xâm phạm Hiệp Định Genève 1954, rồi dùng vũ khí của Trung cộng và Nga cùng rất nhiều mưu mô xảo trá để vượt vỹ tuyến 17, xâm lăng/cưỡng chiếm miền Nam Việt Nam. Còn người Mỹ, họ giúp được chúng tôi bao nhiêu chúng tôi biết ơn người Mỹ bấy nhiêu; vì người Mỹ và chúng tôi không liên hệ huyết thống.

Đối với người Mỹ – kẻ thù mà người csVN phải thề “đánh Mỹ đến người Việt Nam cuối cùng” – người csVN đã thể hiện được lòng nhân đạo cao vời như thế. Đối với tử sĩ VNCH, (người cùng huyết thống/cùng ngôn ngữ/cùng là con của Mẹ Âu Cơ), nếu người csVN thật tình muốn người Việt Nam tỵ nạn quên đi quá khứ đầy thù hận để góp công xây dựng một nước Việt Nam hùng cường thì người csVN hãy phục hồi danh dự của Tử Sĩ Quân Lực VNCH bằng phương thức: Kiến tạo bức tượng Thương Tiếc và đặt bức tượng Thương Tiếc mới vào vị trí cũ của bức tượng Thương Tiếc đã bị giật sập; hủy bỏ bảng hiệu Nghĩa Trang Nhân Dân Bình An; hồi phục danh hiệu nguyên thủy: Nghĩa trang Quân Đội Biên Hòa!

Trận chiến “chớp nhoáng” tại Vĩnh Hy là bài tường thuật đầu tiên của tôi, dùng bút hiệu Nguyễn Thị Kiều Lam – tên em tôi. Ngại Ông “ba gai” biết, tôi phải dùng địa chỉ của Ba Má tôi. Ba tôi không hề biết nỗi khổ tâm của tôi, cho nên, khi chúng tôi về thăm, Ba tôi vui vẻ, đưa tờ báo cho Ông “ba gai” và tôi xem. Thấy tựa bài và bút hiệu Ông “ba ga” liết tôi bằng ... “nửa con mắt”, không đọc tiếp! Nhận được lệnh thuyên chuyển về Vĩnh Long làm chỉ huy phó Giang Đoàn 23 Xung Phong, Ông “ba gai” buộc tôi phải để Accordéon lại cho Ba tôi! Khoảng một năm sau, Ông “ba gai” được thuyên chuyển về Saigon để thành lập và chỉ huy Giang Đoàn 30 Xung Phong. Ba tôi bảo em tôi đem Accordéon vào cho tôi – như món quà của Ba tôi.

Hành động nông nỗi/thiếu suy nghĩ/phản bội quân nhân Hoa Kỳ tham chiến tại Việt Nam và cũng phản bội đồng minh VNCH của Jane Fonda từ gần nửa thế kỷ trước được chính Jane Fonda xác nhận với Seth Abramovitch, trên Hollywood, ngày 11/02/2017 lúc 11:00AM, như thế này: “The image of Jane Fonda – Barbarella, Henry Fonda's daughter – sitting on an enemy aircraft gun was a betrayal, the largest lapse of judgment I can imagine," Đấy, thử so sánh hành động của hai nhân vật cùng đến từ Hoa Kỳ – ông Antony Blinken và Jane Fonda – thì sẽ thấy, giữa Ukraine và VNCH ai may mắn hơn ai?