5
Đền Mẫu, những hôm không phải ngày rằm, mồng một, vắng vẻ lắm. Ngày rằm, mồng một, khách thập phương tấp nập lui tới, vừa để lễ bái, vừa để nức nở khen quần áo của các bà đồng giàu sang trong thị xã. Bởi vậy, lên đồng ở đền Mẫu cũng có thời khóa biểu và phân biệt giầu nghèo. Các bà đồng nghèo không dám hầu thánh trùng với các bà đồng giầu, vì sợ khách thập phương so sánh; vì sợ ít lộc ban, không ai tán tụng, nịnh bợ; vì sợ chầu văn hát cho xong chuyện.
Bà cả Hồng thuộc vào loại trung bình, nhưng hay xấu hổ. Thành ra, cứ nhằm ngày vắng mới dám giở trò múa may, nhảy cỡn. Khi bọn thằng Vũ lần mò vào, bà cả Hồng đang hầu giá cô.
Vũ len lén nhìn xem có bà Thụy và con Thúy ở đây không. Tim Vũ đập thình thịch. Nó sợ bà Thụy? Không, nó sợ con Thúy. Hiệp sĩ Vũ, chúa đảng trong các đám đánh nhau, kẻ có cái bụng rắn như tường, chưa từng biết hãi ai, tại sao có thể sợ con Thúy được? Vũ không hiểu tại sao. Chỉ biết, mỗi lần, trông thấy con Thúy, tai nó nóng bừng.
Nó còn bé, mới có 13 tuổi. Một lần, vớ được quyển tiểu thuyết Nàng chỉ là người em gái thôi của Vũ Trọng Can, tò mò, Vũ giở ra đọc, và đâm say mê. Đọc xong, nó gật gù cái đầu, ra chiều suy nghĩ. Nó thương hại nhân vật nhà văn nghiện, đã có vợ con, mà được cô gái sầu mộng, em gái của bạn mình, yêu tha thiết. Nó không hiểu yêu là thế nào, cứ thấy ông Vũ Trọng Can bắt cô Tần buồn khổ, rồi xui cô yêu vụng nhớ thầm. Trang nào cũng có chữ yêu, nên thằng Vũ đoán yêu đương khó nhọc như phu xe bò chở gạo leo dốc cầu Bo. Nó, nhất định, sẽ không yêu. Đánh nhau dễ hơn, và thích hơn.
Nghĩ vậy, mỗi lần bà Thụy nhìn nó chằm chằm, rồi nhìn con Thúy, tâm hồn nó xao xuyến làm sao ấy. Vũ có cảm tưởng như nó bị say gió, khi đi xe hàng. Nhất là những lần bà Thụy và dì nó thầm thì với nhau chuyện gì, cố ý cho hai đứa trông thấy. Vũ nhìn Thúy. Thuý nhìn nó. Con bé ôm mặt, sà vào lòng mẹ khóc, bắt đền. Còn thằng Vũ kiếm cớ, đá
nhẹ em gái nó một cái, rồi chạy biến. Và rồi, gặp nhau, ngượng ngùng câu chuyện cũ. Vũ không biết nên mở đầu với con Thúy chuyện gì.
Mỗi lần gặp Vũ, con Thúy bai cái mồm chê thằng Vũ là tây đen, vì thằng Vũ lông nhông cả ngày ở ngoài nắng. Vũ sợ con Thúy nói móc nó lắm. Lúc nãy hăng máu, Vũ ba hoa moa phú. Giờ, nó mới biết mình lỡ mồm.
Moa phú bác Thụy được, chứ moa phú con Thúy, khó quá.
Vũ hồi hộp. Mắt nó căng lên. May ghê. Không có con Thúy, cũng không có bác Thụy. Hôm nào, tới nhà, Vũ phải trách con Thúy cho biết tay. Con bé hẹn nó đi xem lên đồng, mà nó tẽn tò. Vũ lẩm bẩm: Chắc nó sẽ xin lỗi mình đây. Nào, ta chơi kiếm hiệp, đoạn Triều Dương Hiệp nhập Tây An tự, đánh sư hổ mang, cướp oản chuối và thịt chó ăn đỡ dạ, trên bước đường hồ hải.
Vũ đảo mắt trông trước trông sau. Ba thằng bạn của nó đang há hốc mồm cười, chỉ trỏ anh chầu văn ròn tay vê cây đàn nguyệt. Chị vợ anh ta, vừa gõ xuống cái gì như cái nắp cơi trầu bằng đồng, vừa hát lớn:
- Gió thổi rung cây trên ngàn, mà gió thổi rung cây trên ngàn. Dưới khe con cá nó lội, chim bay về rừng…
Tiếng đàn gảy một dây, nghe lanh tanh tanh, khi gảy cả hai dây thì kêu phảnh phành phanh. Hai thanh gỗ buộc gần đồ lên dây chạm nhau lạch cạnh, mỗi lúc anh chầu văn cao hứng rún rẩy thân hình. Tiếng các thứ nhạc cụ khác, như não bạt, thanh la, y hệt điệu rum ba. Mấy thằng quỷ sứ muốn cười cho hả dạ. Chúng nó sợ thằng Vũ trách, cố nhịn.
Thằng Vũ đã phân chia công việc cho chúng nó. Vũ bảo Côn đứng phía ngoài. Thằng Vọng, thằng Long, thằng Luyến được theo nó vào gian đền bên trong thám thính. Chừng Vũ thấy bà cả Hồng đem tiền phát lộc, nó bèn ra dặn thằng Côn:
- Hễ tao thò tay vẫy vẫy, mày đốt đống giấy tiền, dưới cái tam quan kia, nhé! Đốt xong, mày vờ kêu ầm làng nước cháy, cháy!
- Tại sao buồn cười thế? Vô cớ đốt lửa!
- Mày nghe tao, đừng hỏi nữa, mày quên trò Hỏa thiêu Tây An tự, tìm oản chuối rồi ư?
- À, tao nhớ rồi, nhưng đếch có diêm, mày ạ!
Vũ đập mạnh vai bạn:
- Ngu ghê, lấy nến thắp dưới chân thằng con nhà hộ pháp kia kìa. Nhớ đừng để ai trông thấy.
Côn trả lời, giọng đầy… kiếm hiệp:
- Đại ca yên chí, tao sẽ giúp đại ca hỏa thiêu đền Mẫu!
Vũ quay vào. Nó rỉ tai thằng Vọng:
- Nghe thằng Côn kêu cháy bên ngoài, mày bảo chúng nó hét loạn xạ lên, nhé! Mày phải xô ngã bà cả Hồng, tao ra tay múa liên hoa quyền, rồi cút ngay. Chúng mày đừng đợi tao. Chẩu hết về phía nhà ngang, mở bừa cửa mà chạy. Lão từ có hỏi, cứ vờ kêu đền cháy, đền cháy…
Vọng sợ sệt:
- Tao không dám xô bà đồng đâu!
Vụ nạt nộ:
- Mày sợ bà ấy à?
- Tao sợ phải tội!
- Lúc nào mày cũng sợ phải tội. Sợ cái củ thìu biu! Xô bà đồng, thánh không vật đâu.
- Nhỡ bà ấy biết mặt tao thì chết?
- Chết thế đét nào được. Mày tung bửu bối cho cái ghẻ nó chạy ra, nó đốt bỏ mẹ bà ấy đi, chứ!
Vọng hứng chí:
- Gặp mày ở đâu?
- Ở bãi bóng. Vác bóng ra tập nhé!
- Còn thằng Côn?
- Nó chẩu với tụi mày.
Vọng thôi hỏi. Nó thầm thì bên cạnh thằng Long, thằng Luyến. Ba đứa ngắm bà cả Hồng cầm đôi bơi chèo, chở con thuyền tưởng tượng, trên dòng sông tưởng tượng. Vũ sán lại gần cái khay đựng tiền. Nó bắt chước mọi người, tấu lạy bà cả Hồng. Bà cả Hồng ngừng tay chèo nhìn nó, mỉm cười. Được thể, Vũ nịnh hót bà đủ điều. Nó khen bà cả Hồng chèo giỏi, bơi chèo của bà đẹp, quần áo của bà mới toanh.
Anh chầu văn, bây giờ, vê đàn dồn dập, ý chừng sắp hết giá. Vũ sợ phải chờ đợi lâu, nó bèn thò tay sau lưng, vẫy hiệu. Côn được lệnh, nhổ cây nến, đốt đống giấy tiền. Chị vợ anh chầu văn vừa cất giọng:
- … thánh giá hồi cung…
Thì thằng Vũ dậm châm, kêu rùm beng:
- Cháy, cháy! Ối làng nước ơi! Cháy! Cháy!
Bọn thằng Vọng đứng hết lên. Ba cái mồm biến thành ba cái loa phóng thanh:
- Cháy đền, cháy đền trước, bà đồng ơi!
Anh chầu văn hốt hoảng ôm đàn, dắt vợ con chạy trước. Mấy bà ngồi ốp thánh, cũng ba chân bốn cẳng chạy. Thằng Vọng phóng mình lăn xô bà cả Hồng. Bà ngã xóng xoài trên đôi bơi chèo. Thằng Vũ quơ sạch nắm tiền lộc. Tiện tay, nó cuỗm luôn chùm vải.
Bà cả Hồng lồm cồm bò tới, nắm chặt tay thằng Vũ. Nó cựa thoát, đẩy bà thêm cái nữa. Bà cả Hòng sực nhớ ra thằng ranh con này, bà hét:
- Thằng ôn vật này, giỏi nhỉ? Mày chết đòn, con ạ!
Vũ xòe năm đầu ngón tay, dí ngón cái vào lỗ mũi bên phải, quay bốn ngón hai ba lần trêu tức bà cả Hồng:
- Ê, thánh đâu có bắt nạt trẻ con?
Bà cả Hồng điên ruột:
- Tao mách dì mày, cứ gọi là nhừ đòn!
Vũ nheo mắt:
-Bác cứ mách cái thằng Triều Dương Hiệp ấy. Cháu là Vũ, cháu chỉ cớp có chùm vải thôi, cháu không làm gì cả. Chúng nó chơi Hỏa thiêu Tây An tự đấy, bác ạ.
Rồi, nó co cẳng chạy.
6
Đội bóng trường tiểu học An Tập mặc áo may ô trắng, quần đùi xanh lơ. Thủ môn mặc áo pun ô vơ đỏ. Đội bóng lớp nhì 1 của thằng Vũ sơ mi trắng cụt tay, quần đùi đen. Thằng Luyến giữ gôn, mặc áo pun ô vơ xanh lá cây. Dưới sự hướng dẫn của ông Định, hai đội bóng chạy một vòng quanh sân. Đến trước khán đài danh dự, nơi có các thầy dự khán, ông Định thổi một tiếng còi. Hai đội bóng dừng lại. Ông Định ra lệnh quay mặt về phía khán đài. Các cầu thủ học trò giơ tay chào quan khách. Những tràng pháo tay vỗ đồm độp.
Ông Đốc dặn dò hai đội không được cộp nhau. Dứt lời, ông Định cho thủ quân đôi bên rút thăm. Ngay sau đó, hồi còi dài rít vang. Đội nào chạy về bên sân đội ấy.
Thằng Khoa mới khỏi bệnh, mà nhất định không bỏ qua trận trả thù này. Khoa chạy sang phía anh, gọi ơi ới:
- Anh Vũ ơi! Đơ dzê rô nhé!
Những thằng ái mộ Vũ góp lời khuyến khích:
- Ngả bàn đèn nhiều vào!
- Rót dầu thủng gôn tụi An Tập đi!
Vũ giơ tay chào tất cả. Nó ghé tai thằng Vọng:
- Coi chừng con nhà Quýnh.
Vọng gật đầu. Sáng nay, nó đi mượn áo sơ mi, thằng nào cũng từ chối, vì bạn bè vẫn còn khinh thằng Vọng, và chê nó ghẻ tầu. Cuối cùng, Vọng đành mặc áo sơ mi mới may của thằng Vũ. Dì thằng Vũ sợ con mau lớn, nên cứ may áo hòng lớn. Vọng ái ngại được mặc áo mới toanh. Nó từ chối, thằng Vũ bắt nó phải mặc. Vọng có cái áo mới nhất trong các cầu thủ.
Sân cỏ ồn ào tiếng bàn tán. Thằng Khoa và bọn cùng lớp thằng Vũ theo rõi quả ban, như muốn dán mắt vào đấy. Tim chúng nó đập thình thịch. Thoạt đầu, chúng nó còn ngồi gần nhau. Khoảnh khắc, đứa ngồi xổm, đứa đứng. Đứng ngồi không yên, chúng nó nhấp nhổm, và cách xa dần nhau.
Tiếng còi mở đầu trận đấu rít lên the thé. An Tập được giao ban trước. Thằng Sơn đưa ban cho thằng Tâm. Thằng này sút xuống góc trái. Con nhà Minh chạy chậm, bị thằng Dực mớm nhẹ lên cho thằng Vũ. Vũ giao ngắn cho Vọng. Vọng lừa đảo trên phần đất An Tập, qua mặt ba thằng, rồi chuyển cho thằng Côn. Côn phóng xuống góc trái cho Trân. Trân chạy sát bóng, tạt chân trái vào giữa. Vũ nhẩy lên đánh đầu. Con nhà Mai đã bắt được bóng.
Tụi An Tập reo hò:
- Hoan hô Mai, Mai nhựa đường!
Mai đá bổng. Con nhà Cử chặn bóng cừ quá. Quả ban nằm chặt dưới chân nó. Cử dẫn ban. Hải ra chèn. Cử chuyền cho Sơn. Sơn trả lại cho Cử. Thọc mạnh xuống góc phải. Phúc dẫn sâu thêm, đưa vào giữa cho Sơn. Con nhà này sút như búa bổ. Thằng Luyến được dịp trổ tài.
Giờ đến lượt trường thị xã cổ võ hội nhà:
- Luyến mít sơ lanh!
- Hoan hô Luyến!
- Mít sơ lanh dính hơn nhựa đường.
Hai đội bóng nhãi con chơi cùng ngang ngửa. Ông Định chúa ghét những thằng lỏi tì mà đã học nghề cộp. Ông thổi phạt tơi bời, và bẹo tai cầu thủ Quýnh, nên tụi An Tập hết giở món sở trường.
Thằng Vọng nổi nhất trên sân cỏ. Nó át giọng hết tụi An Tập. Trừ thằng Vũ, còn thì bị lu mờ hết với nó. Nó ít khi để mất ban, lừa gạt khéo léo, chạy nhanh, cướp ban giỏi, đá mạnh, sút trúng. Nó và thằng Vũ có hy vọng nhập hội thiếu niên. Con nhà Hách, ngày thường, khinh bỉ thằng Vọng. Bỗng nhiên khô cổ vì hoan hô nó.
Vọng được anh em bạn học thúc giục làm bàn, nó hăng tiết vịt. Còn năm phút nữa thì dứt hiệp đầu. Vọng nhận ban, một mình dẫn đi, chuyền cho Côn. Côn đưa cho Vũ. Vũ phóng tà tà cho Trình. Trình tạt giữa vùng cấm địa. Vọng chồm tới sút thẳng. Con nhà Mai bay lên. Quả ban đã chui thẳng giữa hai cột gôn.
Tiếng hò hét vang dội. Thằng Khoa nhẩy chồm lên, tung mũ, tung mùi xoa. Vọng lững thững chạy về phần đất nhà. Anh em đồng đội của nó xúm lại, ôn chặt nó. Thằng nào thằng ấy hả hê cõi lòng.
Quả bóng đặt giữa sân. Thằng Sơn đưa cho thằng Tâm. Tâm vừa đá ban đi, thì còi mãn hiệp. Bọn học sinh thị xã bu chặt đội bóng lớp nhì 1. Chúng nó đem nước, đem chanh cho những kẻ chiến thắng hưởng. Thằng Khoa len vào gặp anh. Nó chỉ nói được hai tiếng khoái quá.
Năm phút sau, trận đấu tái diễn. Tụi An Tập lồng lộn san bằng tỷ số. Đội bóng của Vũ chơi hay hơn cả bao giờ. Thằng Luyến bắt dính, thằng Lộc đá móc cứu nguy như làm xiếc, thằng Long đá phá như máy. Tụi An Tập giận điên người. Bộ năm Sơn, Cử, Tâm, Minh, Phúc ào ào tiến lên, để áo ào rút về chặn ngũ hổ bình tây Vọng, Vũ, Côn, Trân, Trình.
Trận đấu căng thẳng, hồi hộp, nín thở. Rồi, vỡ tung lồng phổi gào thét, vì Vọng, tức Vọng ghẻ tầu, lại vừa dẫn bóng, vừa ngả người sút vào gôn An Tập. Cú ngả bàn đèn này tuyệt tác, làm lé mắt học sinh toàn tỉnh. Men chiến thắng bốc mạnh. Mười phút sau cú ngả bàn đèn, thằng Vũ biểu diễn đánh đầu, tặng thêm An Tập trái nữa.
Và mãn cuộc, đội bóng của Vũ đè bẹp An Tập 4-0. Tụi An Tập khóc như di. Chúng thua đau đớn, thua không một bàn gỡ. Vũ sung sướng quá, nước mắt chảy đầm đìa. Còn thằng Vọng, khi được bạn học công kênh, nó khóc oà lên, cơ hồ con khóc cha chết. Trong cuộc đời nghèo khổ của nó hiện tại, Vọng có bao giờ dám nghĩ tới giấc mơ vĩ đại này. Nó khăng khăng đòi tụt xuống. Bạn bè cứ tiếp tục công kênh. Thằng Vọng dẫn đầu, kế đến thằng Vũ… Mười một cái kiệu người hoan hô, cổ võ ầm ỹ. Những anh hùng tí hon, đã đem thắng lợi về cho trường nhà, cảm động thật sự. Mồm chúng nó méo xệch đi, trông thương lắm.
Ngồi trên kiệu tay, chúa đảng Vũ nhìn đám tàn quân An Tập một cách kiêu hãnh, cho bõ những trận thua tan tành mấy tháng trước. Vũ nài nỉ bạn bè hạ chúng nó xuống.
Hách là thằng đầu tiên chạy tới, nắm chặt tay thằng Vọng, dắt ra xa một quãng. Nét mặt nó mất hẳn vẻ khả ố cũ. Nó ngập ngừng, không dám nói điều nó muốn nói.
Vọng tưởng nó gây sự, đứng thủ thế. Từ lúc được anh em công kênh, Vọng thấy nó khỏe lên, nó bớt hèn, và coi thằng Hách thường quá. Biết Vọng hiểu nhầm mình, Hách vội nói:
- Vọng ơi, tớ xin lỗi đằng ấy, nhé!
- Xin lỗi cái gì?
Hách nuốt nước bọt:
- Tớ đã trót dại bắt nạt đằng ấy, tớ biết đằng ấy nhường tớ, chứ không phải đằng ấy sợ tớ. Đằng ấy tha lỗi cho tớ, nhé!
Vọng vân vê mép áo:
- Tớ quên rồi!
- Đằng ấy quên thật, hở?
- Ừ, tớ quên thật rồi…
Hách ngượng nghịu nói:
- Sao đằng ấy tử tế thế?
Vọng im lặng không trả lời. Hách chìa bàn tay mời Vọng nắm. Vọng nhìn Hách, mắt nó chớp mau. Nó đưa tay, nắm chặt bàn tay Hách. Ngay lúc ấy, thằng Khoa hớt hơ hớt hải kiếm ra Vọng. Nó níu thằng Vọng dắt đi:
- Anh Vũ bảo em gọi anh. Anh đá mả quá!
- Lớn lên em cũng đá mả.
- En thích anh lừa ghê. Anh dậy em cái món lừa ban, anh nhé! À, chúng nó gọi anh là ghẻ tầu Mã Viện, anh có ghét chúng nó không?
- Không.
- Anh mà đá ban giỏi, đứa nào nói láo, em đánh liền.
Khoa thôi nói. Hai đứa đã nhập bọn thằng Vũ. Chúng nó chờ cho sân vãn người. Khi còn lại bọn mình, Vũ nói với Vọng rằng, chúng nó không muốn ăn phở nữa. Tiền cớp ở đền Mẫu, cả bọn bằng lòng tặng thằng Vọng. Thằng Vọng khăng khăng từ chối. Nó bảo không đi ăn phở, thì nó không đá cho thằng Vũ. Thế là tụi nhãi sợ, đành xuống hồ tắm, rồi đi ăn, như chương trình đã định.
Nhá nhem tối, chúng nó mới giải tán. Vũ đưa Vọng về. Trên đường về nhà Vọng, Vũ tâm sự:
- Không có mày, tụi tao thua bét tĩ.
Vọng nói:
- Không có mày, làm sao tao được đá?
- Thì mày đá cho hội Kỳ Bá.
- Tao thích đá cho trường cơ!
Vũ bỏ lơ câu chuyện bốc Vọng, nó đập mạnh Vọng:
- Mày thấy chưa? Chúng nó coi mày như thánh! Con nhà Hách hết khinh mày rồi.
Vọng gật gù cái đầu:
- Cũng nhờ thằng Côn.
Vũ không phản đối. Gần tới nơi con ngõ vào nhà mình, Vọng toan cởi áo trả bạn, Vũ đã xua tay:
- Tao cho mày đấy.
Vọng lắc đầu:
- Chúng nó cười tao chết.
Vũ dằn giọng:
- Thằng nào cười mày, tao đánh bỏ mẹ!
Vọng ngần ngại:
- Nhỡ dì mày mắng thì sao?
Vũ cười:
- Mắng tao chứ mắng mày à?
Để cho thằng bạn hay hỏi vớ vẩn này yên lòng, Vũ tung cái đòn dọa của nó ra:
- Mày không lấy áo của tao, tao đánh mày!
Quả nhiên, Vọng hết từ chối lòng tốt của Vũ. Tâm hồn nó mát rượi dưới cái bóng râm của thằng bạn nhỏ hay dọa đánh, chứa chan hào hiệp. Vũ hẹn Vọng tới tập hát. Chúng nó chia tay nhau.
Đèn phố bắt đầu lên.
7
Cái gì ở trong túi Vũ đấy?
Vũ chối dài:
- Cái gì đâu?
Thúy cười ranh mãnh:
- Thế, tại sao Vũ cứ đút tay trong túi quần?
- Tại Vũ thích.
Thúy vẫn không chịu:
- Chắc Vũ giấu cái gì rồi?
Vũ bắt đầu thấy nóng ở tai:
- Giấu gì đâu?
Thúy không hỏi nữa. Con bé nhìn chằm chằm vào cái túi quần xoóc của thằng Vũ. Mấy phút sau, như khám ra sự bí mật, nó nói:
- Nhất định có cái gì, Vũ ạ! Thúy thấy nó động đậy.
Biết rằng không chối được, Vũ thú thật:
- Con chim!
Thúy trách móc:
- Chim à? Lấy ra đi, kẻo nó chết ngạt. Vũ ác quá.
Vũ không ác đâu. Nó cũng thừa hiểu, nhốt con chim trong túi quần, nửa giờ nữa nó sẽ chết. Thằng bé này lạ lắm. Hễ trước mặt con Thúy, nó quên biến những điều nó muốn nói hay ngại ngần những điều nó định làm.
Trưa qua, Vũ tha thẩn đi chơi một mình. Qua nhà ông Đốc, nó thấy cái lồng bẫy chim khuyên treo lơ lửng trên cây sấu, gần tường. Cái lồng kết đầy hoa, bên trong có năm sáu con chim khuyên sa bẫy, đang tung tăng tìm lối thoát. Chim khuyên nhỏ và đẹp làm sao! Vũ nghĩ, giá nó có một chú vàng khuyên, đem cho con Thúy, chắc con Thúy thích ba chê.
Nghĩ là làm liền. Vũ chạy vội về, rủ thằng Khoa đến nhà ông Đốc. Nó bắt thằng Khoa đứng gác, để nó leo lên tường, níu cành sấu, trèo lên, ăn cắp cái lồng chim. Thằng Khoa giống anh, như hệt. Dì thằng Vũ ví thế mà đúng. Nó ưa mạo hiểm, chẳng khác gì thằng Vũ.
Như con vượn, hiệp sĩ Vũ mắt la mày lét, dùng thuật phi hành, nhảy vèo một cái suýt ngã. May mà tay nó đã kịp níu lấy cành sấu. Chứ không, rơi bộp xuống đất, đánh thức con chó của ông Đốc dậy, hiệp sĩ Vũ bị tên bếp tung lưới, bắt đánh nhừ đòn rồi.
Vũ vừa trèo, vừa run. Cuối cùng, nó tóm được cái lồng bẫy chim của cậu con yêu của ông Đốc. Nó huýt sáo ra hiệu. Khoa chạy tới. Vũ thả cái lồng. Thằng nhãi Khoa bắt dính, cơ hồ gôn Luyến bắt ban. Vũ tụt từ từ. Nó chỉ sợ chó sủa. Con chó khốn nạn ngủ mê mệt. Tới gốc cây, Vũ leo lên tường, nhẩy vọt xuống đất. Chân tay Vũ run bần bật. Mặt mày xanh lét. Tim muốn nhảy ra ngoài ngực. Nó vẫn còn thích nghịch.
Vũ sai thằng Khoa bê cái lồng chạy trước. Khoa chạy khá xa. Vũ nhặt hòn đá ném con chó. Không trúng. Nó toan chẩu. Nghĩ sao, nó mon men tới chuông điện, bấm mạnh một cái. Chuông kêu reng reng. Bây giờ, con chó mới vụt thức, sủa ầm ỹ. Khi tên bếp mở cổng bước ra, con nhà Vũ đã chạy tới gần cuối phố. Giữa trưa nắng, không ai biết chuyện gì. Hiệp sĩ Vũ ngó lại, thấy tên bếp lười đuổi, bèn đứng lại xỉ vả:
- Súc sinh, hãy về động, bảo sư phụ mày truyền nghề phi hành đã, rồi mới hòng đuổi ta!
Vũ cớp được cái lồng và năm chú chim khuyên ngon ơ. Nó chọn một con đẹp nhất, mang cho Thúy. Gặp con Thúy, Vũ ta đành để chim khuyên cựa cậy trong túi quần, không dám nói năng gì. Nó đoán trước, thế nào Thúy cũng hỏi, tại sao nó có chim khuyên. Nó đã lựa những câu nói dối. Lòng hào hiệp của hiệp sĩ Vũ sẽ chết theo chú vành khuyên, nếu con Thúy không soi mói.
- Chim gì thế hở Vũ?
- Chim khuyên.
Thúy reo:
- A, chim khuyên! Thúy thích chim khuyên lắm.
Vũ hí hửng:
- Thật hở?
- Ừ, Thúy thích lắm. Vũ cho Thúy, nhá! Lấy ra đi, kẻo nó chết.
Vũ chỉ đợi có thế. Nó móc con chim khuyên ra, nét mặt hân hoan:
- Ừ, cho Thúy. Thúy giữ đi, kẻo nó bay mất.
Thúy ngúng nguẩy:
- Phải nhốt nó vào cái gì, chứ?
Vũ hỏi:
- Nhà Thúy có cái lồng không?
- Không.
- Có cái giỏ không?
- Không.
- Có cái làn mây nhỏ, mắt dầy không?
- Không.
- Thế lấy chỉ buộc chân nó vậy.
Thúy nhăn mặt:
- Eo ơi, đau nó chết!
Thúy nhìn chú vành khuyên nhỏ bé. Đôi mắt chim ngơ ngác, trông dễ thương tệ. Thúy bảo:
- Nhốt nó vào cái ống bơ sữa bò, được không?
- Ống bơ sữa bò bé tí, ngạt hơi, nó chết. Mấy lại nhỡ mèo nó tha đi mất.
- Thế nhốt vào cái gì?
- Nhà Thúy có cái ấm tích sứt vòi, bỏ đi, không?
- Có.
- Nhốt tạm nó vào đấy, lấy nắp đậy lại. Nó thở bằng cái vòi.
Vũ hứa hẹn:
- Rồi mai Vũ cho Thúy cái lồng bẫy.
Thúy hỏi:
- Lồng bẫy là lồng gì?
- Là lồng có năm cái cửa, bốn cái trên mặt dương bẫy mở ngỏ. Lồng kết đầy hoa, chim khuyên tham ăn, sà xuống, bị bẫy sập lại.
- Vũ có biết đánh bẫy không?
- Có chứ.
- Con chim Vũ cho Thúy, Vũ đánh bẫy được, hở?
- Ừ.
- Vũ đan lồng được à?
- Ừ.
Thúy khen:
- Vũ giỏi nhỉ.
Và con bé hỏi thêm:
- Bạn Vũ có đứa nào đan được không?
Vũ ba hoa:
- Đan khó lắm, chả đứa nào đan nổi đâu. Vũ học mãi, mới đan được. Thôi, Thúy đi lấy cái ấm tích nhốt chim đi, kẻo hơi tay, nó chết mất.
Thúy chạy xuống bếp. Một mình Vũ ngồi chờ. Tai nó, tự nhiên, hết nóng. Vũ nhủ thầm rằng, con Thúy không có gì đáng sợ. Từ nay, gặp con Thúy, nó sẽ không nhút nhát nữa. Rồi, lan man nó nghĩ lẩm cẩm, chẳng hiểu, tại sao, ông trời lại sinh ra con trai, con gái. Giá trời sinh ra con trai tuốt, nhất định con Thúy phải sợ thằng Vũ.
- Ấm tích đây, Vũ ơi!
Con Thúy cắt đứt những ý tưởng vớ vẩn của thằng Vũ. Vũ tỉnh ngay, nó lại thấy nó cứ nhút nhát. Thúy hỏi:
- Cho nó ăn cái gì?
Vũ trả lời bừa:
- Cho nó ăn hoa.
Vũ không biết chim khuyên ăn gì. Xem người ta đánh bẫy bằng hoa, nó đoán chim khuyên ăn hoa
- Cho nó ăn chuối được không?
- Được.
- Nó có hót không?
- Hót hay lắm.
- Con chim khuyên nảy là chim con trai, hay chim con gái hở, Vũ?
Vũ phá ra cười. Thúy ngạc nhiên:
- Vũ cười gì đấy?
- Cười Thúy.
- Cười Thúy sao?
- Thúy nói sai. Người ta gọi chim là con trống, con mái, chứ ai lại gọi là chim con trai, chim con gái?
Thúy im lặng, tỏ vẻ phục tài Vũ. Nó vẫn thích hỏi:
- Thế con chim Vũ cho Thúy, trống hay mái?
Vũ bí. Nó ngăm nghía con chim khuyên giây lát, rồi trả lời:
- Chắc con mái.
- Sao Vũ biết?
- Nó hiền, nó ít nhảy nhót, lông nó mượt.
- Thế con lồng sù, hay nhảy nhót, là con trống à?
- Ừ.
- Sao Vũ biết?
- Thì chim cũng như người. Đứa nào biết chơi kiếm hiệp, biết đá bóng, là con trai; đứa nào thích chơi đồ hàng, thổi cơm, làm cỗ, là con gái.
Thúy khoái chuyện của Vũ quá. Nó hỏi:
- Chim cũng chơi kiếm hiệp à?
- Ừ.
- Sao Vũ biết?
- Thúy có nhìn chim sẻ đánh nhau chí chóe không?
- Có.
- Nó chơi kiếm kiệp đấy.
- Thích nhỉ!
- Ừ.
- Nao Vũ cho Thúy con lông sù nữa, nhá!
- Ừ.
- Có con trống, Thúy cho hai đứa chơi vợ chồng!
Bây giờ, đến lượt thằng Vũ hỏi:
- Chơi vợ chồng là gì hở, Thúy?
- Chơi vợ chồng là giả vờ làm người lớn lấy nhau, có con, gọi nhau bằng cậu cậu, mợ mợ.
- Đứa nào giả làm con?
- Đứa nào cũng được, be bé một tí.
- Lạ nhỉ?
- Lạ gì mà lạ, Vũ đã chơi vợ chồng chưa?
Vũ lắc đầu. Nó không biết cái trò này. Người lớn lấy nhau mới là vợ chồng, như cha nó lấy dì nó. Chứ nhãi con, ai lại lấy nhau. Vũ ngây ngô nói:
- Chưa, Thúy ạ! Chơi có thích không?
- Vui lắm.
Ruột thằng Vũ bắt đầu cồn cào. Nó không hiểu tại sao lại cồn cào thế. Mặt nó nóng ran, chân tay nó rã rời. Vũ hỏi:
- Thúy đã chơi chưa?
- Chơi rồi!
Hai bàn tay Vũ nắm chặt. Nó nghiến răng muốn sái quai hàm. Mắt nó long lên, như đã từng long lên, khi nó nhìn trái bóng sút mạnh, mà con nhà Mai, An Tập cứ bắt dính. Vũ nhìn Thúy:
- Chơi với ai?
- Chơi với thằng Đạo.
- Nhà thằng Đạo ở đâu?
- Vũ hỏi làm gì?
- Hỏi để cho nó om đòn!
- Sao lại cho nó om đòn?
- Tại nó không dám chơi kiếm hiệp. Nhà nó ở đâu?
Thúy cười khanh khách:
- Nhà nó ở nhà quê cơ! Thúy chơi với nó dạo hè, năm ngoái.
Vũ cụt hứng. Nó vờ vĩnh, đánh trống lảng:
- Chơi vợ chồng vui không?
- Vui chứ! Vũ có muốn chơi vợ chồng với Thúy không?
Vũ đang ngần ngừ, nửa muốn chơi cái trò lạ lùng này, nửa muốn từ chối, vì không biết chơi ra sao, thì có tiếng léo nhéo bên ngoài.
Thúy ra mở cửa. Bà Thụy lễ mễ bưng gói hàng vào, theo sau là bà cả Hồng. Vũ ta chột dạ. Nó len lén lủi dần, định chuồn. Vô phúc cho hiệp sĩ Vũ, run rẩy thế nào, lại đụng phải tay bà cả Hồng, khiến bà làm rơi gói hàng. Bà cả Hồng nhận ra Vũ, bà ta gầm lên:
- Lại thằng ôn vật này, hôm nay thì mày hết trốn!
Bà cả Hồng toan túm Vũ. Như con sóc, Vũ né kịp, và co cẳng vù một mạch. Con Thúy níu bà cả Hồng, hỏi rối rít:
- Chuyện gì thế bác?
Bà cả Hồng vuốt lại mớ tóc mai, hổn hển nói:
- Vào đây bác kể cho mà nghe…
8
Vũ đi học muộn. Nó đang lo bị phạt. Cổng trường đã khóa, bạn học cùng lớp của nó hãy còn tụm năm túm ba ở sân. Tung cái cặp vào trước, Vũ trổ tài leo qua cổng vào sau. Thấy bóng dáng nó, thằng Côn hớt hơ hớt hải báo tin.
- Thầy mình bị bắt rồi…
Vũ rụng rời tay chân. Cặp sách của nó rơi xuống đất. Nó không thèm nhặt. Vũ trân trân nhìn Côn. Mặt nó cắt không còn giọt máu. Đôi môi nó mấp máy, muốn nói mà chưa nói được. Mãi, thằng Vũ mới mở miệng, run run:
- Thầy… mình… bị… bắt…. rồi… à?
Côn nghẹn ngào:
- Ừ!
- Bị bắt bao giờ hở, mày?
- Sáng nay.
- Ai bắt thầy mình?
- Lính sen đầm tây với bố thằng Huấn, học lớp nhì 2. Họ làm nhục thầy mình, mày ạ!
- Họ làm nhục thế nào?
- Bố thằng Huấn kéo tay thầy mình về đằng sau, lính sen đầm lấy khóa, khóa chặt tay thầy lại. Bố thằng Huấn đẩy thầy, dẫn đi. Lính sen đầm xà lù thầy. Thầy thất thểu bước khỏi cổng. Tao thương thầy quá. Bố thằng Huấn chửi thầy: Tiên sư chúng mày, cách mạng với cách mệnh làm các ông mệt xác. Thầy hiền thế thì tội gì, mày nhỉ? Mà cách mạng với cách mệnh là gì, hở mày?
Vũ không biết trả lời bạn thế nào. Nó cúi nhặt cái cặp sách, lững thững đi vào lớp. Côn theo chân bạn. Ngồi vào chỗ mình, Vũ nhìn lên bảng đen, bàn giấy, bản đồ, hình bộ xương người, tủ học cụ. Tất cả vẫn còn đó, không thiếu một thứ gì quen thuộc, trừ thầy Đàn, tiếng nói êm ái của thầy, và tiếng ồn ào của bạn học giờ chấm bài.
Giẻ lau bảng vừa giặt, vắt không kỹ, nước nhỏ giọt, như nước mắt thằng học trò thương thầy nhỏ giọt, trên mặt bàn lim. Vũ ngắm nghía cái thước kẻ, cái roi mây, hai tên đao phủ của học trò lười và học trò nghịch. Cái roi mây mốc thếch, mấy tháng, thầy mới dùng một lần. Cái thước kẻ dài, sắc cạnh, tưởng bị kẻ lên mu bàn tay thì đau lắm, nhưng thầy giơ cao và đánh rất khẽ. Thầy chỉ dọa thôi. Tám tháng học lớp nhì 1, Vũ chưa thấy thầy đánh đúa nào đến phát khóc.
Vũ đưa tay bưng mặt. Nó cố nhớ những kỷ niệm, trong cái xã hội lớp nhì 1 của nó, từ ngày thầy Đàn dạy chúng nó. Thầy Đàn chưa có vợ, thầy trọ nhà bà Bảo. Thầy yêu nhất thằng Ban, vì nhà nó nghèo. Tháng nào, thầy cũng cho Ban tiền mua sách vở. Một hôm, thấy tóc thằng Ban rậm quá, thầy đuổi nó ra khỏi lớp, giúi vào tay nó mấy hào, bắt nó đi
hớt tóc ngay. Buổi chiều, con nhà Ban mang cái đầu trọc lốc vào lớp, thầy lấy thước gõ, như sư cụ gõ mõ lên đầu nó, khiến cả lớp cười rúc rích.
Thầy vui vẻ, nên cả lớp mến thầy. Riêng Vũ, thầy đã ban cho Vũ nhiều ân huệ. Vũ được viết bảng giùm thầy. Thầy đọc bài cho trò chép. Vũ được nhắc lại hai lần, và hỏi xong chưa, trước khi thầy đọc tiếp. Bữa nào bận, thầy giao cho Vũ đọc ám tả, và bữa ấy, Vũ hưởng mười điểm ngon ơ.
Những ân huệ đó là niềm kiêu hãnh của Vũ, là sự thèm thuồng của các bạn nó. Vũ còn được thầy nhờ bưng chồng vở luận, lễ mễ theo thầy về tận nhà. Vũ không sợ nặng. Càng nặng càng thích. Có đứa đã đổi cho Vũ nhiều thứ, để Vũ nhường cho nó công việc bưng vở luận theo thầy. Con nhà Vũ từ chối. Nó cho rằng được gần gũi thầy, phải là học trò cừ.
Đời nào nó nhường tiếng cừ cho thằng khác. Thỉnh thoảng nó mới cho thằng Côn hưởng chung cái ân huệ ấy.
Thầy Đàn thích Vũ đá ban. Đội bóng của Vũ sở dĩ có cam, quít giải khát, là nhờ thầy cho tiền. Sau mỗi trận đá, thầy thường rời khán đài, xuống xoa đầu khen ngợi từng thằng một, dù thua hay thắng. Thầy tốt thế, mà thầy bị bắt…
Vũ bỗng ngẩn ngơ, như vừa mất một cái quí nhất trên đời. Như thằng Côn, nó cũng không biết cách mạng với cách mệnh là tội gì. Thầy nó có tội cách mạng, tội lạ quá!
Tiếng những con chim sẻ cãi nhau chí chóe trên cây soan tây, gần cửa sổ, làm Vũ sực tỉnh. Nó đưa cánh tay quệt nước mắt. Bàn dưới, thằng Côn đang gục đầu, buồn rũ rượi. Lớp bên cạnh, tiếng thước gõ lạch cạch trên bàn càng làm thằng Vũ nhớ thầy. Nó rùng mình. Lớp học sao hôm nay lạnh lẽo thế! Vũ đâm sợ sệt. Nó khoác thằng Côn ra ngoài:
- Ông Đốc bảo sao hở, Côn?
- Ông Đốc bảo hôm nay nghỉ, mai thay thầy khác.
- Nếu chưa có thầy khác thì sao?
- Thì cứ nghỉ!
Hai thằng bạn bước xuống sân trường. Bọn học trò lóp nhì 1, lác đác, đã có thằng leo cổng bỏ về.
Những thằng còn lại kê cặp sách làm gối, nằm ngửa mặt lên trời, nói chuyện lảm nhảm. Vũ dắt Côn đến nằm dưới gốc cây bàng, đợi thằng Vọng. Cả tụi cầu thủ trong đội bóng của Vũ sà tới. Thằng Long nói:
- Tiên sư thằng Huấn, lúc thầy mình bị bố nó đẩy, nó nhe răng cười hô hố, Vũ ạ!
Vũ ngồi nhỏm dậy:
- Nó cười thật à?
- Nó còn nhìn tụi tao, chỉ trỏ, có vẻ khoái chí.
Vũ xòe bàn tay trái, đấm tay phải vào, nghe cái bốp, hằn học:
- Sao tụi mày không tẩn bỏ mẹ nó đi?
Côn rụt rè:
- Đừng gây sự với nó, nó hay chơi com pa, nhỡ nó đâm vào mắt, mù thì chết.
Vũ nghiến răng ken két. Nó chưa choảng nhau với con nhà Huấn, chỉ chứng kiến những trận con nhà Huấn choảng nhau với thằng khác. Huấn là tay sừng của lớp nhì 2, ngang sức thằng Vũ. Thằng này đánh nhau hễ gần thua, là móc com pa giấu sẵn trong túi ra đâm. Nhiều thằng gờm nó, vì sợ nó liều, đâm vào mắt. Vũ không thể gờm thằng Huấn được. Nó dám cười thầy Vũ, Vũ phải cho nó biết tay. Vũ trách móc:
- Chúng mày để nó cười thầy mà đét dám làm gì! Tao moa phú com pa… Tí nữa, giờ ra chơi, tao tẩn con nhà Huấn nhừ đòn!
Côn can bạn:
- Thôi đi mày! Bố nó làm đội xếp…
Vũ cáu:
- Đội xếp bắt ăn cắp, chứ bắt học trò à? Sợ cái gì, sợ cái củ thìu biu ông đây này!
Long về hùa Côn, khuyên Vũ:
- Đừng đánh nhau với con nhà Huấn nữa mày! Tụi ta có tiền, sáng nay, thứ năm, rạp Odéon chiếu phim cao bồi mới toanh. Roy Roger, Vũ ơi! Chúng mình đi xem, rồi chiều đi tắm. Mày bằng lòng không?
- Không.
- Thế mày nhất định đánh thằng Huấn, à?
- Ừ!
- Liệu mày ăn nó không?
- Mặc kệ tao, đứa nào hèn thì cút đi!
Thấy Vũ nhất định chơi thằng Huấn, bọn nhãi con hồi hộp ngồi chờ. Chúng nó thừa hiểu pha đấu này còn sôi nổi hơn cả cao bồi đấm mọi da đỏ trên màn ảnh. Tuy tin tưởng thằng Vũ, Côn vẫn lo ngại thằng khốn nạn Huấn sẽ tung cái bửu bối com pa. Côn muốn dặn Vũ cái gì, nó nghĩ không ra. Vũ nín thinh, chẳng thèm nói năng nữa. Nó đang vẽ trận đồ, trong đầu óc.
Kẻng trường điểm ba tiếng khô khan. Học trò ào ào thoát khỏi lớp. Chớp mắt, cái đàn ong ấy vo ve khắp chỗ. Mắt Vũ long lên tìm thằng Huấn.
- Vọng, Vọng ơi!
Vọng ngơ ngác. Nhận ra Vũ, nó chạy tới mừng rỡ:
- Tưởng thấy mày bị bắt, mày về rồi?
- Mày biết thằng Huấn chạy đâu không?
- Nó ra sân sau.
Vũ hô:
- A lê hấp! Tụi mình ra hết sân sau.
Vọng hỏi:
- Làm gì thế Vũ?
Côn đáp:
- Choảng thằng Huấn!
- Sao lại choảng nó?
- Tí nữa mày biết.
Bọn trẻ đã kéo hết về phía sân sau. Con nhà Huấn vừa ở cầu tiêu bước ra, bị Vũ gọi giật:
- Huấn, Huấn!
Huấn lầm lũi tới:
- Mày gọi tao, hả?
- Ừ.
- Gọi tao có việc gì? Thầy mày bị bố tao khóa dẫn đi rồi. Sao chưa về nhà, còn ở đây?
Như bị đổ thêm dầu vào tâm hồn bốc cháy, hiệp sĩ Vũ nhổ một bãi nước miếng to tướng vào thằng Huấn, thách thức:
- Dám đánh nhau với tao không?
Huấn không phải tay vừa, nó gườm gườn nhìn Vũ:
- Lấy khăn lau sạch cho tao đi, mày!
Vũ cười khinh bỉ:
- Vào lấy giẻ lau bảng mà lau!
Và, để thằng Huấn phải đánh nhau, Vũ kẹp cái cặp sách của nó vào đùi, giơ tay chỉ trỏ, như đội xếp chỉ đường ở ngã tư. Nó huýt còi miệng toét, rồi nháy mắt, khiến tụi trẻ cười vỡ cả bụng. Vũ hỏi Huấn:
- Mày biết ai chỉ đường đấy không, Huấn? Bố mày chứ còn ai Đội xếp!
Huấn chửi lại:
- Lái buôn!
- Đội xếp!
Huấn đỏ mặt. Nó xắn tay áo đứng thủ thế. Vũ quăng cái cặp sách cho Côn giữ. Khán giả kéo về sân sau, mỗi lúc một đông. Bọn lớp nhì 2 thân với thằng Huấn cổ võ:
- Hạ nó đi Huấn!
- Cho nó miếng đòn bát bảo lường xà!
Huấn đấm một trái không khí dò đường.
- Hay, cú đia rếch ấy hay tuyệt!
Vũ đá một cái hụt.
- Trứ danh, cú song phi ấy trứ danh!
Không khí hò la vang dội:
- Cho nó sơi phật thủ đi, Vũ!
- Thưởng nó đòn mai hoa quyền đi, Huấn!
- Tặng nó đòn lục tầu xá đi, Vũ!
Hai con gà chọi hầm hè tìm nước. Khán giả xúi giục hăng quá. Chợt, Vũ lao đầu vào bụng Huấn. Sau tiếng hự, Huấn lao đao nhăn nhó. Nó đuổi theo Vũ, đá một phát sượt ngang sườn. Huấn tiến sát Vũ, chịu đòn. Nó tặng Vũ những cú đấm đau điếng người. Vũ gạt tay Huấn, né sang bên phải, tiện thể đấm móc Huấn một cú khá nặng. Huấn ôm bụng chửi bới. Nó đút tay vào túi. Côn hét lên:
- Coi chừng, nó tung bửu bối!
Huấn tung bửu bối thật. Tay phải nó nắm cái com pa nhọn. Nó dồn Vũ. Vũ lùi, lùi dần. Tới đống cát. Vũ dừng lại. Nhanh như cắt, nó bốc nắm cát ném đầy mặt Huấn. Đang lúc con nhà Huấn đưa tay dụi mắt, Vũ phóng người đá nó liên tiếp hai ba cú. Chưa hả giận, Vũ giáng một trái thật mạnh vào cánh tay phải Huấn, khiến bửu bối của nó văng ra. Côn chồm lại, lượm cái com pa.
Huấn vẫn chưa nhìn thấy gì. Vũ toan sơi nó mấy chùy nữa, Luyến đã lao vào đứng giữa, gạt hai đứa sang hai bên. Luyến nói:
- Thằng Vũ thắng rồi.
- Hoan hô Vũ!
- Vũ ba chê!
Bọn học trò reo ầm ỹ. Thằng nọ hỏi:
- Tại sao thằng Vũ đánh thằng Huấn?
Thằng kia trả lời:
- Tao không biết.
Bọn thằng Côn dìu Vũ về. Huấn chớp mắt nhìn theo. Uất ức. Nó cũng không hiểu tại sao con nhà Vũ đánh nó.
Còn tiếp
Đền Mẫu, những hôm không phải ngày rằm, mồng một, vắng vẻ lắm. Ngày rằm, mồng một, khách thập phương tấp nập lui tới, vừa để lễ bái, vừa để nức nở khen quần áo của các bà đồng giàu sang trong thị xã. Bởi vậy, lên đồng ở đền Mẫu cũng có thời khóa biểu và phân biệt giầu nghèo. Các bà đồng nghèo không dám hầu thánh trùng với các bà đồng giầu, vì sợ khách thập phương so sánh; vì sợ ít lộc ban, không ai tán tụng, nịnh bợ; vì sợ chầu văn hát cho xong chuyện.
Bà cả Hồng thuộc vào loại trung bình, nhưng hay xấu hổ. Thành ra, cứ nhằm ngày vắng mới dám giở trò múa may, nhảy cỡn. Khi bọn thằng Vũ lần mò vào, bà cả Hồng đang hầu giá cô.
Vũ len lén nhìn xem có bà Thụy và con Thúy ở đây không. Tim Vũ đập thình thịch. Nó sợ bà Thụy? Không, nó sợ con Thúy. Hiệp sĩ Vũ, chúa đảng trong các đám đánh nhau, kẻ có cái bụng rắn như tường, chưa từng biết hãi ai, tại sao có thể sợ con Thúy được? Vũ không hiểu tại sao. Chỉ biết, mỗi lần, trông thấy con Thúy, tai nó nóng bừng.
Nó còn bé, mới có 13 tuổi. Một lần, vớ được quyển tiểu thuyết Nàng chỉ là người em gái thôi của Vũ Trọng Can, tò mò, Vũ giở ra đọc, và đâm say mê. Đọc xong, nó gật gù cái đầu, ra chiều suy nghĩ. Nó thương hại nhân vật nhà văn nghiện, đã có vợ con, mà được cô gái sầu mộng, em gái của bạn mình, yêu tha thiết. Nó không hiểu yêu là thế nào, cứ thấy ông Vũ Trọng Can bắt cô Tần buồn khổ, rồi xui cô yêu vụng nhớ thầm. Trang nào cũng có chữ yêu, nên thằng Vũ đoán yêu đương khó nhọc như phu xe bò chở gạo leo dốc cầu Bo. Nó, nhất định, sẽ không yêu. Đánh nhau dễ hơn, và thích hơn.
Nghĩ vậy, mỗi lần bà Thụy nhìn nó chằm chằm, rồi nhìn con Thúy, tâm hồn nó xao xuyến làm sao ấy. Vũ có cảm tưởng như nó bị say gió, khi đi xe hàng. Nhất là những lần bà Thụy và dì nó thầm thì với nhau chuyện gì, cố ý cho hai đứa trông thấy. Vũ nhìn Thúy. Thuý nhìn nó. Con bé ôm mặt, sà vào lòng mẹ khóc, bắt đền. Còn thằng Vũ kiếm cớ, đá
nhẹ em gái nó một cái, rồi chạy biến. Và rồi, gặp nhau, ngượng ngùng câu chuyện cũ. Vũ không biết nên mở đầu với con Thúy chuyện gì.
Mỗi lần gặp Vũ, con Thúy bai cái mồm chê thằng Vũ là tây đen, vì thằng Vũ lông nhông cả ngày ở ngoài nắng. Vũ sợ con Thúy nói móc nó lắm. Lúc nãy hăng máu, Vũ ba hoa moa phú. Giờ, nó mới biết mình lỡ mồm.
Moa phú bác Thụy được, chứ moa phú con Thúy, khó quá.
Vũ hồi hộp. Mắt nó căng lên. May ghê. Không có con Thúy, cũng không có bác Thụy. Hôm nào, tới nhà, Vũ phải trách con Thúy cho biết tay. Con bé hẹn nó đi xem lên đồng, mà nó tẽn tò. Vũ lẩm bẩm: Chắc nó sẽ xin lỗi mình đây. Nào, ta chơi kiếm hiệp, đoạn Triều Dương Hiệp nhập Tây An tự, đánh sư hổ mang, cướp oản chuối và thịt chó ăn đỡ dạ, trên bước đường hồ hải.
Vũ đảo mắt trông trước trông sau. Ba thằng bạn của nó đang há hốc mồm cười, chỉ trỏ anh chầu văn ròn tay vê cây đàn nguyệt. Chị vợ anh ta, vừa gõ xuống cái gì như cái nắp cơi trầu bằng đồng, vừa hát lớn:
- Gió thổi rung cây trên ngàn, mà gió thổi rung cây trên ngàn. Dưới khe con cá nó lội, chim bay về rừng…
Tiếng đàn gảy một dây, nghe lanh tanh tanh, khi gảy cả hai dây thì kêu phảnh phành phanh. Hai thanh gỗ buộc gần đồ lên dây chạm nhau lạch cạnh, mỗi lúc anh chầu văn cao hứng rún rẩy thân hình. Tiếng các thứ nhạc cụ khác, như não bạt, thanh la, y hệt điệu rum ba. Mấy thằng quỷ sứ muốn cười cho hả dạ. Chúng nó sợ thằng Vũ trách, cố nhịn.
Thằng Vũ đã phân chia công việc cho chúng nó. Vũ bảo Côn đứng phía ngoài. Thằng Vọng, thằng Long, thằng Luyến được theo nó vào gian đền bên trong thám thính. Chừng Vũ thấy bà cả Hồng đem tiền phát lộc, nó bèn ra dặn thằng Côn:
- Hễ tao thò tay vẫy vẫy, mày đốt đống giấy tiền, dưới cái tam quan kia, nhé! Đốt xong, mày vờ kêu ầm làng nước cháy, cháy!
- Tại sao buồn cười thế? Vô cớ đốt lửa!
- Mày nghe tao, đừng hỏi nữa, mày quên trò Hỏa thiêu Tây An tự, tìm oản chuối rồi ư?
- À, tao nhớ rồi, nhưng đếch có diêm, mày ạ!
Vũ đập mạnh vai bạn:
- Ngu ghê, lấy nến thắp dưới chân thằng con nhà hộ pháp kia kìa. Nhớ đừng để ai trông thấy.
Côn trả lời, giọng đầy… kiếm hiệp:
- Đại ca yên chí, tao sẽ giúp đại ca hỏa thiêu đền Mẫu!
Vũ quay vào. Nó rỉ tai thằng Vọng:
- Nghe thằng Côn kêu cháy bên ngoài, mày bảo chúng nó hét loạn xạ lên, nhé! Mày phải xô ngã bà cả Hồng, tao ra tay múa liên hoa quyền, rồi cút ngay. Chúng mày đừng đợi tao. Chẩu hết về phía nhà ngang, mở bừa cửa mà chạy. Lão từ có hỏi, cứ vờ kêu đền cháy, đền cháy…
Vọng sợ sệt:
- Tao không dám xô bà đồng đâu!
Vụ nạt nộ:
- Mày sợ bà ấy à?
- Tao sợ phải tội!
- Lúc nào mày cũng sợ phải tội. Sợ cái củ thìu biu! Xô bà đồng, thánh không vật đâu.
- Nhỡ bà ấy biết mặt tao thì chết?
- Chết thế đét nào được. Mày tung bửu bối cho cái ghẻ nó chạy ra, nó đốt bỏ mẹ bà ấy đi, chứ!
Vọng hứng chí:
- Gặp mày ở đâu?
- Ở bãi bóng. Vác bóng ra tập nhé!
- Còn thằng Côn?
- Nó chẩu với tụi mày.
Vọng thôi hỏi. Nó thầm thì bên cạnh thằng Long, thằng Luyến. Ba đứa ngắm bà cả Hồng cầm đôi bơi chèo, chở con thuyền tưởng tượng, trên dòng sông tưởng tượng. Vũ sán lại gần cái khay đựng tiền. Nó bắt chước mọi người, tấu lạy bà cả Hồng. Bà cả Hồng ngừng tay chèo nhìn nó, mỉm cười. Được thể, Vũ nịnh hót bà đủ điều. Nó khen bà cả Hồng chèo giỏi, bơi chèo của bà đẹp, quần áo của bà mới toanh.
Anh chầu văn, bây giờ, vê đàn dồn dập, ý chừng sắp hết giá. Vũ sợ phải chờ đợi lâu, nó bèn thò tay sau lưng, vẫy hiệu. Côn được lệnh, nhổ cây nến, đốt đống giấy tiền. Chị vợ anh chầu văn vừa cất giọng:
- … thánh giá hồi cung…
Thì thằng Vũ dậm châm, kêu rùm beng:
- Cháy, cháy! Ối làng nước ơi! Cháy! Cháy!
Bọn thằng Vọng đứng hết lên. Ba cái mồm biến thành ba cái loa phóng thanh:
- Cháy đền, cháy đền trước, bà đồng ơi!
Anh chầu văn hốt hoảng ôm đàn, dắt vợ con chạy trước. Mấy bà ngồi ốp thánh, cũng ba chân bốn cẳng chạy. Thằng Vọng phóng mình lăn xô bà cả Hồng. Bà ngã xóng xoài trên đôi bơi chèo. Thằng Vũ quơ sạch nắm tiền lộc. Tiện tay, nó cuỗm luôn chùm vải.
Bà cả Hồng lồm cồm bò tới, nắm chặt tay thằng Vũ. Nó cựa thoát, đẩy bà thêm cái nữa. Bà cả Hòng sực nhớ ra thằng ranh con này, bà hét:
- Thằng ôn vật này, giỏi nhỉ? Mày chết đòn, con ạ!
Vũ xòe năm đầu ngón tay, dí ngón cái vào lỗ mũi bên phải, quay bốn ngón hai ba lần trêu tức bà cả Hồng:
- Ê, thánh đâu có bắt nạt trẻ con?
Bà cả Hồng điên ruột:
- Tao mách dì mày, cứ gọi là nhừ đòn!
Vũ nheo mắt:
-Bác cứ mách cái thằng Triều Dương Hiệp ấy. Cháu là Vũ, cháu chỉ cớp có chùm vải thôi, cháu không làm gì cả. Chúng nó chơi Hỏa thiêu Tây An tự đấy, bác ạ.
Rồi, nó co cẳng chạy.
6
Đội bóng trường tiểu học An Tập mặc áo may ô trắng, quần đùi xanh lơ. Thủ môn mặc áo pun ô vơ đỏ. Đội bóng lớp nhì 1 của thằng Vũ sơ mi trắng cụt tay, quần đùi đen. Thằng Luyến giữ gôn, mặc áo pun ô vơ xanh lá cây. Dưới sự hướng dẫn của ông Định, hai đội bóng chạy một vòng quanh sân. Đến trước khán đài danh dự, nơi có các thầy dự khán, ông Định thổi một tiếng còi. Hai đội bóng dừng lại. Ông Định ra lệnh quay mặt về phía khán đài. Các cầu thủ học trò giơ tay chào quan khách. Những tràng pháo tay vỗ đồm độp.
Ông Đốc dặn dò hai đội không được cộp nhau. Dứt lời, ông Định cho thủ quân đôi bên rút thăm. Ngay sau đó, hồi còi dài rít vang. Đội nào chạy về bên sân đội ấy.
Thằng Khoa mới khỏi bệnh, mà nhất định không bỏ qua trận trả thù này. Khoa chạy sang phía anh, gọi ơi ới:
- Anh Vũ ơi! Đơ dzê rô nhé!
Những thằng ái mộ Vũ góp lời khuyến khích:
- Ngả bàn đèn nhiều vào!
- Rót dầu thủng gôn tụi An Tập đi!
Vũ giơ tay chào tất cả. Nó ghé tai thằng Vọng:
- Coi chừng con nhà Quýnh.
Vọng gật đầu. Sáng nay, nó đi mượn áo sơ mi, thằng nào cũng từ chối, vì bạn bè vẫn còn khinh thằng Vọng, và chê nó ghẻ tầu. Cuối cùng, Vọng đành mặc áo sơ mi mới may của thằng Vũ. Dì thằng Vũ sợ con mau lớn, nên cứ may áo hòng lớn. Vọng ái ngại được mặc áo mới toanh. Nó từ chối, thằng Vũ bắt nó phải mặc. Vọng có cái áo mới nhất trong các cầu thủ.
Sân cỏ ồn ào tiếng bàn tán. Thằng Khoa và bọn cùng lớp thằng Vũ theo rõi quả ban, như muốn dán mắt vào đấy. Tim chúng nó đập thình thịch. Thoạt đầu, chúng nó còn ngồi gần nhau. Khoảnh khắc, đứa ngồi xổm, đứa đứng. Đứng ngồi không yên, chúng nó nhấp nhổm, và cách xa dần nhau.
Tiếng còi mở đầu trận đấu rít lên the thé. An Tập được giao ban trước. Thằng Sơn đưa ban cho thằng Tâm. Thằng này sút xuống góc trái. Con nhà Minh chạy chậm, bị thằng Dực mớm nhẹ lên cho thằng Vũ. Vũ giao ngắn cho Vọng. Vọng lừa đảo trên phần đất An Tập, qua mặt ba thằng, rồi chuyển cho thằng Côn. Côn phóng xuống góc trái cho Trân. Trân chạy sát bóng, tạt chân trái vào giữa. Vũ nhẩy lên đánh đầu. Con nhà Mai đã bắt được bóng.
Tụi An Tập reo hò:
- Hoan hô Mai, Mai nhựa đường!
Mai đá bổng. Con nhà Cử chặn bóng cừ quá. Quả ban nằm chặt dưới chân nó. Cử dẫn ban. Hải ra chèn. Cử chuyền cho Sơn. Sơn trả lại cho Cử. Thọc mạnh xuống góc phải. Phúc dẫn sâu thêm, đưa vào giữa cho Sơn. Con nhà này sút như búa bổ. Thằng Luyến được dịp trổ tài.
Giờ đến lượt trường thị xã cổ võ hội nhà:
- Luyến mít sơ lanh!
- Hoan hô Luyến!
- Mít sơ lanh dính hơn nhựa đường.
Hai đội bóng nhãi con chơi cùng ngang ngửa. Ông Định chúa ghét những thằng lỏi tì mà đã học nghề cộp. Ông thổi phạt tơi bời, và bẹo tai cầu thủ Quýnh, nên tụi An Tập hết giở món sở trường.
Thằng Vọng nổi nhất trên sân cỏ. Nó át giọng hết tụi An Tập. Trừ thằng Vũ, còn thì bị lu mờ hết với nó. Nó ít khi để mất ban, lừa gạt khéo léo, chạy nhanh, cướp ban giỏi, đá mạnh, sút trúng. Nó và thằng Vũ có hy vọng nhập hội thiếu niên. Con nhà Hách, ngày thường, khinh bỉ thằng Vọng. Bỗng nhiên khô cổ vì hoan hô nó.
Vọng được anh em bạn học thúc giục làm bàn, nó hăng tiết vịt. Còn năm phút nữa thì dứt hiệp đầu. Vọng nhận ban, một mình dẫn đi, chuyền cho Côn. Côn đưa cho Vũ. Vũ phóng tà tà cho Trình. Trình tạt giữa vùng cấm địa. Vọng chồm tới sút thẳng. Con nhà Mai bay lên. Quả ban đã chui thẳng giữa hai cột gôn.
Tiếng hò hét vang dội. Thằng Khoa nhẩy chồm lên, tung mũ, tung mùi xoa. Vọng lững thững chạy về phần đất nhà. Anh em đồng đội của nó xúm lại, ôn chặt nó. Thằng nào thằng ấy hả hê cõi lòng.
Quả bóng đặt giữa sân. Thằng Sơn đưa cho thằng Tâm. Tâm vừa đá ban đi, thì còi mãn hiệp. Bọn học sinh thị xã bu chặt đội bóng lớp nhì 1. Chúng nó đem nước, đem chanh cho những kẻ chiến thắng hưởng. Thằng Khoa len vào gặp anh. Nó chỉ nói được hai tiếng khoái quá.
Năm phút sau, trận đấu tái diễn. Tụi An Tập lồng lộn san bằng tỷ số. Đội bóng của Vũ chơi hay hơn cả bao giờ. Thằng Luyến bắt dính, thằng Lộc đá móc cứu nguy như làm xiếc, thằng Long đá phá như máy. Tụi An Tập giận điên người. Bộ năm Sơn, Cử, Tâm, Minh, Phúc ào ào tiến lên, để áo ào rút về chặn ngũ hổ bình tây Vọng, Vũ, Côn, Trân, Trình.
Trận đấu căng thẳng, hồi hộp, nín thở. Rồi, vỡ tung lồng phổi gào thét, vì Vọng, tức Vọng ghẻ tầu, lại vừa dẫn bóng, vừa ngả người sút vào gôn An Tập. Cú ngả bàn đèn này tuyệt tác, làm lé mắt học sinh toàn tỉnh. Men chiến thắng bốc mạnh. Mười phút sau cú ngả bàn đèn, thằng Vũ biểu diễn đánh đầu, tặng thêm An Tập trái nữa.
Và mãn cuộc, đội bóng của Vũ đè bẹp An Tập 4-0. Tụi An Tập khóc như di. Chúng thua đau đớn, thua không một bàn gỡ. Vũ sung sướng quá, nước mắt chảy đầm đìa. Còn thằng Vọng, khi được bạn học công kênh, nó khóc oà lên, cơ hồ con khóc cha chết. Trong cuộc đời nghèo khổ của nó hiện tại, Vọng có bao giờ dám nghĩ tới giấc mơ vĩ đại này. Nó khăng khăng đòi tụt xuống. Bạn bè cứ tiếp tục công kênh. Thằng Vọng dẫn đầu, kế đến thằng Vũ… Mười một cái kiệu người hoan hô, cổ võ ầm ỹ. Những anh hùng tí hon, đã đem thắng lợi về cho trường nhà, cảm động thật sự. Mồm chúng nó méo xệch đi, trông thương lắm.
Ngồi trên kiệu tay, chúa đảng Vũ nhìn đám tàn quân An Tập một cách kiêu hãnh, cho bõ những trận thua tan tành mấy tháng trước. Vũ nài nỉ bạn bè hạ chúng nó xuống.
Hách là thằng đầu tiên chạy tới, nắm chặt tay thằng Vọng, dắt ra xa một quãng. Nét mặt nó mất hẳn vẻ khả ố cũ. Nó ngập ngừng, không dám nói điều nó muốn nói.
Vọng tưởng nó gây sự, đứng thủ thế. Từ lúc được anh em công kênh, Vọng thấy nó khỏe lên, nó bớt hèn, và coi thằng Hách thường quá. Biết Vọng hiểu nhầm mình, Hách vội nói:
- Vọng ơi, tớ xin lỗi đằng ấy, nhé!
- Xin lỗi cái gì?
Hách nuốt nước bọt:
- Tớ đã trót dại bắt nạt đằng ấy, tớ biết đằng ấy nhường tớ, chứ không phải đằng ấy sợ tớ. Đằng ấy tha lỗi cho tớ, nhé!
Vọng vân vê mép áo:
- Tớ quên rồi!
- Đằng ấy quên thật, hở?
- Ừ, tớ quên thật rồi…
Hách ngượng nghịu nói:
- Sao đằng ấy tử tế thế?
Vọng im lặng không trả lời. Hách chìa bàn tay mời Vọng nắm. Vọng nhìn Hách, mắt nó chớp mau. Nó đưa tay, nắm chặt bàn tay Hách. Ngay lúc ấy, thằng Khoa hớt hơ hớt hải kiếm ra Vọng. Nó níu thằng Vọng dắt đi:
- Anh Vũ bảo em gọi anh. Anh đá mả quá!
- Lớn lên em cũng đá mả.
- En thích anh lừa ghê. Anh dậy em cái món lừa ban, anh nhé! À, chúng nó gọi anh là ghẻ tầu Mã Viện, anh có ghét chúng nó không?
- Không.
- Anh mà đá ban giỏi, đứa nào nói láo, em đánh liền.
Khoa thôi nói. Hai đứa đã nhập bọn thằng Vũ. Chúng nó chờ cho sân vãn người. Khi còn lại bọn mình, Vũ nói với Vọng rằng, chúng nó không muốn ăn phở nữa. Tiền cớp ở đền Mẫu, cả bọn bằng lòng tặng thằng Vọng. Thằng Vọng khăng khăng từ chối. Nó bảo không đi ăn phở, thì nó không đá cho thằng Vũ. Thế là tụi nhãi sợ, đành xuống hồ tắm, rồi đi ăn, như chương trình đã định.
Nhá nhem tối, chúng nó mới giải tán. Vũ đưa Vọng về. Trên đường về nhà Vọng, Vũ tâm sự:
- Không có mày, tụi tao thua bét tĩ.
Vọng nói:
- Không có mày, làm sao tao được đá?
- Thì mày đá cho hội Kỳ Bá.
- Tao thích đá cho trường cơ!
Vũ bỏ lơ câu chuyện bốc Vọng, nó đập mạnh Vọng:
- Mày thấy chưa? Chúng nó coi mày như thánh! Con nhà Hách hết khinh mày rồi.
Vọng gật gù cái đầu:
- Cũng nhờ thằng Côn.
Vũ không phản đối. Gần tới nơi con ngõ vào nhà mình, Vọng toan cởi áo trả bạn, Vũ đã xua tay:
- Tao cho mày đấy.
Vọng lắc đầu:
- Chúng nó cười tao chết.
Vũ dằn giọng:
- Thằng nào cười mày, tao đánh bỏ mẹ!
Vọng ngần ngại:
- Nhỡ dì mày mắng thì sao?
Vũ cười:
- Mắng tao chứ mắng mày à?
Để cho thằng bạn hay hỏi vớ vẩn này yên lòng, Vũ tung cái đòn dọa của nó ra:
- Mày không lấy áo của tao, tao đánh mày!
Quả nhiên, Vọng hết từ chối lòng tốt của Vũ. Tâm hồn nó mát rượi dưới cái bóng râm của thằng bạn nhỏ hay dọa đánh, chứa chan hào hiệp. Vũ hẹn Vọng tới tập hát. Chúng nó chia tay nhau.
Đèn phố bắt đầu lên.
7
Cái gì ở trong túi Vũ đấy?
Vũ chối dài:
- Cái gì đâu?
Thúy cười ranh mãnh:
- Thế, tại sao Vũ cứ đút tay trong túi quần?
- Tại Vũ thích.
Thúy vẫn không chịu:
- Chắc Vũ giấu cái gì rồi?
Vũ bắt đầu thấy nóng ở tai:
- Giấu gì đâu?
Thúy không hỏi nữa. Con bé nhìn chằm chằm vào cái túi quần xoóc của thằng Vũ. Mấy phút sau, như khám ra sự bí mật, nó nói:
- Nhất định có cái gì, Vũ ạ! Thúy thấy nó động đậy.
Biết rằng không chối được, Vũ thú thật:
- Con chim!
Thúy trách móc:
- Chim à? Lấy ra đi, kẻo nó chết ngạt. Vũ ác quá.
Vũ không ác đâu. Nó cũng thừa hiểu, nhốt con chim trong túi quần, nửa giờ nữa nó sẽ chết. Thằng bé này lạ lắm. Hễ trước mặt con Thúy, nó quên biến những điều nó muốn nói hay ngại ngần những điều nó định làm.
Trưa qua, Vũ tha thẩn đi chơi một mình. Qua nhà ông Đốc, nó thấy cái lồng bẫy chim khuyên treo lơ lửng trên cây sấu, gần tường. Cái lồng kết đầy hoa, bên trong có năm sáu con chim khuyên sa bẫy, đang tung tăng tìm lối thoát. Chim khuyên nhỏ và đẹp làm sao! Vũ nghĩ, giá nó có một chú vàng khuyên, đem cho con Thúy, chắc con Thúy thích ba chê.
Nghĩ là làm liền. Vũ chạy vội về, rủ thằng Khoa đến nhà ông Đốc. Nó bắt thằng Khoa đứng gác, để nó leo lên tường, níu cành sấu, trèo lên, ăn cắp cái lồng chim. Thằng Khoa giống anh, như hệt. Dì thằng Vũ ví thế mà đúng. Nó ưa mạo hiểm, chẳng khác gì thằng Vũ.
Như con vượn, hiệp sĩ Vũ mắt la mày lét, dùng thuật phi hành, nhảy vèo một cái suýt ngã. May mà tay nó đã kịp níu lấy cành sấu. Chứ không, rơi bộp xuống đất, đánh thức con chó của ông Đốc dậy, hiệp sĩ Vũ bị tên bếp tung lưới, bắt đánh nhừ đòn rồi.
Vũ vừa trèo, vừa run. Cuối cùng, nó tóm được cái lồng bẫy chim của cậu con yêu của ông Đốc. Nó huýt sáo ra hiệu. Khoa chạy tới. Vũ thả cái lồng. Thằng nhãi Khoa bắt dính, cơ hồ gôn Luyến bắt ban. Vũ tụt từ từ. Nó chỉ sợ chó sủa. Con chó khốn nạn ngủ mê mệt. Tới gốc cây, Vũ leo lên tường, nhẩy vọt xuống đất. Chân tay Vũ run bần bật. Mặt mày xanh lét. Tim muốn nhảy ra ngoài ngực. Nó vẫn còn thích nghịch.
Vũ sai thằng Khoa bê cái lồng chạy trước. Khoa chạy khá xa. Vũ nhặt hòn đá ném con chó. Không trúng. Nó toan chẩu. Nghĩ sao, nó mon men tới chuông điện, bấm mạnh một cái. Chuông kêu reng reng. Bây giờ, con chó mới vụt thức, sủa ầm ỹ. Khi tên bếp mở cổng bước ra, con nhà Vũ đã chạy tới gần cuối phố. Giữa trưa nắng, không ai biết chuyện gì. Hiệp sĩ Vũ ngó lại, thấy tên bếp lười đuổi, bèn đứng lại xỉ vả:
- Súc sinh, hãy về động, bảo sư phụ mày truyền nghề phi hành đã, rồi mới hòng đuổi ta!
Vũ cớp được cái lồng và năm chú chim khuyên ngon ơ. Nó chọn một con đẹp nhất, mang cho Thúy. Gặp con Thúy, Vũ ta đành để chim khuyên cựa cậy trong túi quần, không dám nói năng gì. Nó đoán trước, thế nào Thúy cũng hỏi, tại sao nó có chim khuyên. Nó đã lựa những câu nói dối. Lòng hào hiệp của hiệp sĩ Vũ sẽ chết theo chú vành khuyên, nếu con Thúy không soi mói.
- Chim gì thế hở Vũ?
- Chim khuyên.
Thúy reo:
- A, chim khuyên! Thúy thích chim khuyên lắm.
Vũ hí hửng:
- Thật hở?
- Ừ, Thúy thích lắm. Vũ cho Thúy, nhá! Lấy ra đi, kẻo nó chết.
Vũ chỉ đợi có thế. Nó móc con chim khuyên ra, nét mặt hân hoan:
- Ừ, cho Thúy. Thúy giữ đi, kẻo nó bay mất.
Thúy ngúng nguẩy:
- Phải nhốt nó vào cái gì, chứ?
Vũ hỏi:
- Nhà Thúy có cái lồng không?
- Không.
- Có cái giỏ không?
- Không.
- Có cái làn mây nhỏ, mắt dầy không?
- Không.
- Thế lấy chỉ buộc chân nó vậy.
Thúy nhăn mặt:
- Eo ơi, đau nó chết!
Thúy nhìn chú vành khuyên nhỏ bé. Đôi mắt chim ngơ ngác, trông dễ thương tệ. Thúy bảo:
- Nhốt nó vào cái ống bơ sữa bò, được không?
- Ống bơ sữa bò bé tí, ngạt hơi, nó chết. Mấy lại nhỡ mèo nó tha đi mất.
- Thế nhốt vào cái gì?
- Nhà Thúy có cái ấm tích sứt vòi, bỏ đi, không?
- Có.
- Nhốt tạm nó vào đấy, lấy nắp đậy lại. Nó thở bằng cái vòi.
Vũ hứa hẹn:
- Rồi mai Vũ cho Thúy cái lồng bẫy.
Thúy hỏi:
- Lồng bẫy là lồng gì?
- Là lồng có năm cái cửa, bốn cái trên mặt dương bẫy mở ngỏ. Lồng kết đầy hoa, chim khuyên tham ăn, sà xuống, bị bẫy sập lại.
- Vũ có biết đánh bẫy không?
- Có chứ.
- Con chim Vũ cho Thúy, Vũ đánh bẫy được, hở?
- Ừ.
- Vũ đan lồng được à?
- Ừ.
Thúy khen:
- Vũ giỏi nhỉ.
Và con bé hỏi thêm:
- Bạn Vũ có đứa nào đan được không?
Vũ ba hoa:
- Đan khó lắm, chả đứa nào đan nổi đâu. Vũ học mãi, mới đan được. Thôi, Thúy đi lấy cái ấm tích nhốt chim đi, kẻo hơi tay, nó chết mất.
Thúy chạy xuống bếp. Một mình Vũ ngồi chờ. Tai nó, tự nhiên, hết nóng. Vũ nhủ thầm rằng, con Thúy không có gì đáng sợ. Từ nay, gặp con Thúy, nó sẽ không nhút nhát nữa. Rồi, lan man nó nghĩ lẩm cẩm, chẳng hiểu, tại sao, ông trời lại sinh ra con trai, con gái. Giá trời sinh ra con trai tuốt, nhất định con Thúy phải sợ thằng Vũ.
- Ấm tích đây, Vũ ơi!
Con Thúy cắt đứt những ý tưởng vớ vẩn của thằng Vũ. Vũ tỉnh ngay, nó lại thấy nó cứ nhút nhát. Thúy hỏi:
- Cho nó ăn cái gì?
Vũ trả lời bừa:
- Cho nó ăn hoa.
Vũ không biết chim khuyên ăn gì. Xem người ta đánh bẫy bằng hoa, nó đoán chim khuyên ăn hoa
- Cho nó ăn chuối được không?
- Được.
- Nó có hót không?
- Hót hay lắm.
- Con chim khuyên nảy là chim con trai, hay chim con gái hở, Vũ?
Vũ phá ra cười. Thúy ngạc nhiên:
- Vũ cười gì đấy?
- Cười Thúy.
- Cười Thúy sao?
- Thúy nói sai. Người ta gọi chim là con trống, con mái, chứ ai lại gọi là chim con trai, chim con gái?
Thúy im lặng, tỏ vẻ phục tài Vũ. Nó vẫn thích hỏi:
- Thế con chim Vũ cho Thúy, trống hay mái?
Vũ bí. Nó ngăm nghía con chim khuyên giây lát, rồi trả lời:
- Chắc con mái.
- Sao Vũ biết?
- Nó hiền, nó ít nhảy nhót, lông nó mượt.
- Thế con lồng sù, hay nhảy nhót, là con trống à?
- Ừ.
- Sao Vũ biết?
- Thì chim cũng như người. Đứa nào biết chơi kiếm hiệp, biết đá bóng, là con trai; đứa nào thích chơi đồ hàng, thổi cơm, làm cỗ, là con gái.
Thúy khoái chuyện của Vũ quá. Nó hỏi:
- Chim cũng chơi kiếm hiệp à?
- Ừ.
- Sao Vũ biết?
- Thúy có nhìn chim sẻ đánh nhau chí chóe không?
- Có.
- Nó chơi kiếm kiệp đấy.
- Thích nhỉ!
- Ừ.
- Nao Vũ cho Thúy con lông sù nữa, nhá!
- Ừ.
- Có con trống, Thúy cho hai đứa chơi vợ chồng!
Bây giờ, đến lượt thằng Vũ hỏi:
- Chơi vợ chồng là gì hở, Thúy?
- Chơi vợ chồng là giả vờ làm người lớn lấy nhau, có con, gọi nhau bằng cậu cậu, mợ mợ.
- Đứa nào giả làm con?
- Đứa nào cũng được, be bé một tí.
- Lạ nhỉ?
- Lạ gì mà lạ, Vũ đã chơi vợ chồng chưa?
Vũ lắc đầu. Nó không biết cái trò này. Người lớn lấy nhau mới là vợ chồng, như cha nó lấy dì nó. Chứ nhãi con, ai lại lấy nhau. Vũ ngây ngô nói:
- Chưa, Thúy ạ! Chơi có thích không?
- Vui lắm.
Ruột thằng Vũ bắt đầu cồn cào. Nó không hiểu tại sao lại cồn cào thế. Mặt nó nóng ran, chân tay nó rã rời. Vũ hỏi:
- Thúy đã chơi chưa?
- Chơi rồi!
Hai bàn tay Vũ nắm chặt. Nó nghiến răng muốn sái quai hàm. Mắt nó long lên, như đã từng long lên, khi nó nhìn trái bóng sút mạnh, mà con nhà Mai, An Tập cứ bắt dính. Vũ nhìn Thúy:
- Chơi với ai?
- Chơi với thằng Đạo.
- Nhà thằng Đạo ở đâu?
- Vũ hỏi làm gì?
- Hỏi để cho nó om đòn!
- Sao lại cho nó om đòn?
- Tại nó không dám chơi kiếm hiệp. Nhà nó ở đâu?
Thúy cười khanh khách:
- Nhà nó ở nhà quê cơ! Thúy chơi với nó dạo hè, năm ngoái.
Vũ cụt hứng. Nó vờ vĩnh, đánh trống lảng:
- Chơi vợ chồng vui không?
- Vui chứ! Vũ có muốn chơi vợ chồng với Thúy không?
Vũ đang ngần ngừ, nửa muốn chơi cái trò lạ lùng này, nửa muốn từ chối, vì không biết chơi ra sao, thì có tiếng léo nhéo bên ngoài.
Thúy ra mở cửa. Bà Thụy lễ mễ bưng gói hàng vào, theo sau là bà cả Hồng. Vũ ta chột dạ. Nó len lén lủi dần, định chuồn. Vô phúc cho hiệp sĩ Vũ, run rẩy thế nào, lại đụng phải tay bà cả Hồng, khiến bà làm rơi gói hàng. Bà cả Hồng nhận ra Vũ, bà ta gầm lên:
- Lại thằng ôn vật này, hôm nay thì mày hết trốn!
Bà cả Hồng toan túm Vũ. Như con sóc, Vũ né kịp, và co cẳng vù một mạch. Con Thúy níu bà cả Hồng, hỏi rối rít:
- Chuyện gì thế bác?
Bà cả Hồng vuốt lại mớ tóc mai, hổn hển nói:
- Vào đây bác kể cho mà nghe…
8
Vũ đi học muộn. Nó đang lo bị phạt. Cổng trường đã khóa, bạn học cùng lớp của nó hãy còn tụm năm túm ba ở sân. Tung cái cặp vào trước, Vũ trổ tài leo qua cổng vào sau. Thấy bóng dáng nó, thằng Côn hớt hơ hớt hải báo tin.
- Thầy mình bị bắt rồi…
Vũ rụng rời tay chân. Cặp sách của nó rơi xuống đất. Nó không thèm nhặt. Vũ trân trân nhìn Côn. Mặt nó cắt không còn giọt máu. Đôi môi nó mấp máy, muốn nói mà chưa nói được. Mãi, thằng Vũ mới mở miệng, run run:
- Thầy… mình… bị… bắt…. rồi… à?
Côn nghẹn ngào:
- Ừ!
- Bị bắt bao giờ hở, mày?
- Sáng nay.
- Ai bắt thầy mình?
- Lính sen đầm tây với bố thằng Huấn, học lớp nhì 2. Họ làm nhục thầy mình, mày ạ!
- Họ làm nhục thế nào?
- Bố thằng Huấn kéo tay thầy mình về đằng sau, lính sen đầm lấy khóa, khóa chặt tay thầy lại. Bố thằng Huấn đẩy thầy, dẫn đi. Lính sen đầm xà lù thầy. Thầy thất thểu bước khỏi cổng. Tao thương thầy quá. Bố thằng Huấn chửi thầy: Tiên sư chúng mày, cách mạng với cách mệnh làm các ông mệt xác. Thầy hiền thế thì tội gì, mày nhỉ? Mà cách mạng với cách mệnh là gì, hở mày?
Vũ không biết trả lời bạn thế nào. Nó cúi nhặt cái cặp sách, lững thững đi vào lớp. Côn theo chân bạn. Ngồi vào chỗ mình, Vũ nhìn lên bảng đen, bàn giấy, bản đồ, hình bộ xương người, tủ học cụ. Tất cả vẫn còn đó, không thiếu một thứ gì quen thuộc, trừ thầy Đàn, tiếng nói êm ái của thầy, và tiếng ồn ào của bạn học giờ chấm bài.
Giẻ lau bảng vừa giặt, vắt không kỹ, nước nhỏ giọt, như nước mắt thằng học trò thương thầy nhỏ giọt, trên mặt bàn lim. Vũ ngắm nghía cái thước kẻ, cái roi mây, hai tên đao phủ của học trò lười và học trò nghịch. Cái roi mây mốc thếch, mấy tháng, thầy mới dùng một lần. Cái thước kẻ dài, sắc cạnh, tưởng bị kẻ lên mu bàn tay thì đau lắm, nhưng thầy giơ cao và đánh rất khẽ. Thầy chỉ dọa thôi. Tám tháng học lớp nhì 1, Vũ chưa thấy thầy đánh đúa nào đến phát khóc.
Vũ đưa tay bưng mặt. Nó cố nhớ những kỷ niệm, trong cái xã hội lớp nhì 1 của nó, từ ngày thầy Đàn dạy chúng nó. Thầy Đàn chưa có vợ, thầy trọ nhà bà Bảo. Thầy yêu nhất thằng Ban, vì nhà nó nghèo. Tháng nào, thầy cũng cho Ban tiền mua sách vở. Một hôm, thấy tóc thằng Ban rậm quá, thầy đuổi nó ra khỏi lớp, giúi vào tay nó mấy hào, bắt nó đi
hớt tóc ngay. Buổi chiều, con nhà Ban mang cái đầu trọc lốc vào lớp, thầy lấy thước gõ, như sư cụ gõ mõ lên đầu nó, khiến cả lớp cười rúc rích.
Thầy vui vẻ, nên cả lớp mến thầy. Riêng Vũ, thầy đã ban cho Vũ nhiều ân huệ. Vũ được viết bảng giùm thầy. Thầy đọc bài cho trò chép. Vũ được nhắc lại hai lần, và hỏi xong chưa, trước khi thầy đọc tiếp. Bữa nào bận, thầy giao cho Vũ đọc ám tả, và bữa ấy, Vũ hưởng mười điểm ngon ơ.
Những ân huệ đó là niềm kiêu hãnh của Vũ, là sự thèm thuồng của các bạn nó. Vũ còn được thầy nhờ bưng chồng vở luận, lễ mễ theo thầy về tận nhà. Vũ không sợ nặng. Càng nặng càng thích. Có đứa đã đổi cho Vũ nhiều thứ, để Vũ nhường cho nó công việc bưng vở luận theo thầy. Con nhà Vũ từ chối. Nó cho rằng được gần gũi thầy, phải là học trò cừ.
Đời nào nó nhường tiếng cừ cho thằng khác. Thỉnh thoảng nó mới cho thằng Côn hưởng chung cái ân huệ ấy.
Thầy Đàn thích Vũ đá ban. Đội bóng của Vũ sở dĩ có cam, quít giải khát, là nhờ thầy cho tiền. Sau mỗi trận đá, thầy thường rời khán đài, xuống xoa đầu khen ngợi từng thằng một, dù thua hay thắng. Thầy tốt thế, mà thầy bị bắt…
Vũ bỗng ngẩn ngơ, như vừa mất một cái quí nhất trên đời. Như thằng Côn, nó cũng không biết cách mạng với cách mệnh là tội gì. Thầy nó có tội cách mạng, tội lạ quá!
Tiếng những con chim sẻ cãi nhau chí chóe trên cây soan tây, gần cửa sổ, làm Vũ sực tỉnh. Nó đưa cánh tay quệt nước mắt. Bàn dưới, thằng Côn đang gục đầu, buồn rũ rượi. Lớp bên cạnh, tiếng thước gõ lạch cạch trên bàn càng làm thằng Vũ nhớ thầy. Nó rùng mình. Lớp học sao hôm nay lạnh lẽo thế! Vũ đâm sợ sệt. Nó khoác thằng Côn ra ngoài:
- Ông Đốc bảo sao hở, Côn?
- Ông Đốc bảo hôm nay nghỉ, mai thay thầy khác.
- Nếu chưa có thầy khác thì sao?
- Thì cứ nghỉ!
Hai thằng bạn bước xuống sân trường. Bọn học trò lóp nhì 1, lác đác, đã có thằng leo cổng bỏ về.
Những thằng còn lại kê cặp sách làm gối, nằm ngửa mặt lên trời, nói chuyện lảm nhảm. Vũ dắt Côn đến nằm dưới gốc cây bàng, đợi thằng Vọng. Cả tụi cầu thủ trong đội bóng của Vũ sà tới. Thằng Long nói:
- Tiên sư thằng Huấn, lúc thầy mình bị bố nó đẩy, nó nhe răng cười hô hố, Vũ ạ!
Vũ ngồi nhỏm dậy:
- Nó cười thật à?
- Nó còn nhìn tụi tao, chỉ trỏ, có vẻ khoái chí.
Vũ xòe bàn tay trái, đấm tay phải vào, nghe cái bốp, hằn học:
- Sao tụi mày không tẩn bỏ mẹ nó đi?
Côn rụt rè:
- Đừng gây sự với nó, nó hay chơi com pa, nhỡ nó đâm vào mắt, mù thì chết.
Vũ nghiến răng ken két. Nó chưa choảng nhau với con nhà Huấn, chỉ chứng kiến những trận con nhà Huấn choảng nhau với thằng khác. Huấn là tay sừng của lớp nhì 2, ngang sức thằng Vũ. Thằng này đánh nhau hễ gần thua, là móc com pa giấu sẵn trong túi ra đâm. Nhiều thằng gờm nó, vì sợ nó liều, đâm vào mắt. Vũ không thể gờm thằng Huấn được. Nó dám cười thầy Vũ, Vũ phải cho nó biết tay. Vũ trách móc:
- Chúng mày để nó cười thầy mà đét dám làm gì! Tao moa phú com pa… Tí nữa, giờ ra chơi, tao tẩn con nhà Huấn nhừ đòn!
Côn can bạn:
- Thôi đi mày! Bố nó làm đội xếp…
Vũ cáu:
- Đội xếp bắt ăn cắp, chứ bắt học trò à? Sợ cái gì, sợ cái củ thìu biu ông đây này!
Long về hùa Côn, khuyên Vũ:
- Đừng đánh nhau với con nhà Huấn nữa mày! Tụi ta có tiền, sáng nay, thứ năm, rạp Odéon chiếu phim cao bồi mới toanh. Roy Roger, Vũ ơi! Chúng mình đi xem, rồi chiều đi tắm. Mày bằng lòng không?
- Không.
- Thế mày nhất định đánh thằng Huấn, à?
- Ừ!
- Liệu mày ăn nó không?
- Mặc kệ tao, đứa nào hèn thì cút đi!
Thấy Vũ nhất định chơi thằng Huấn, bọn nhãi con hồi hộp ngồi chờ. Chúng nó thừa hiểu pha đấu này còn sôi nổi hơn cả cao bồi đấm mọi da đỏ trên màn ảnh. Tuy tin tưởng thằng Vũ, Côn vẫn lo ngại thằng khốn nạn Huấn sẽ tung cái bửu bối com pa. Côn muốn dặn Vũ cái gì, nó nghĩ không ra. Vũ nín thinh, chẳng thèm nói năng nữa. Nó đang vẽ trận đồ, trong đầu óc.
Kẻng trường điểm ba tiếng khô khan. Học trò ào ào thoát khỏi lớp. Chớp mắt, cái đàn ong ấy vo ve khắp chỗ. Mắt Vũ long lên tìm thằng Huấn.
- Vọng, Vọng ơi!
Vọng ngơ ngác. Nhận ra Vũ, nó chạy tới mừng rỡ:
- Tưởng thấy mày bị bắt, mày về rồi?
- Mày biết thằng Huấn chạy đâu không?
- Nó ra sân sau.
Vũ hô:
- A lê hấp! Tụi mình ra hết sân sau.
Vọng hỏi:
- Làm gì thế Vũ?
Côn đáp:
- Choảng thằng Huấn!
- Sao lại choảng nó?
- Tí nữa mày biết.
Bọn trẻ đã kéo hết về phía sân sau. Con nhà Huấn vừa ở cầu tiêu bước ra, bị Vũ gọi giật:
- Huấn, Huấn!
Huấn lầm lũi tới:
- Mày gọi tao, hả?
- Ừ.
- Gọi tao có việc gì? Thầy mày bị bố tao khóa dẫn đi rồi. Sao chưa về nhà, còn ở đây?
Như bị đổ thêm dầu vào tâm hồn bốc cháy, hiệp sĩ Vũ nhổ một bãi nước miếng to tướng vào thằng Huấn, thách thức:
- Dám đánh nhau với tao không?
Huấn không phải tay vừa, nó gườm gườn nhìn Vũ:
- Lấy khăn lau sạch cho tao đi, mày!
Vũ cười khinh bỉ:
- Vào lấy giẻ lau bảng mà lau!
Và, để thằng Huấn phải đánh nhau, Vũ kẹp cái cặp sách của nó vào đùi, giơ tay chỉ trỏ, như đội xếp chỉ đường ở ngã tư. Nó huýt còi miệng toét, rồi nháy mắt, khiến tụi trẻ cười vỡ cả bụng. Vũ hỏi Huấn:
- Mày biết ai chỉ đường đấy không, Huấn? Bố mày chứ còn ai Đội xếp!
Huấn chửi lại:
- Lái buôn!
- Đội xếp!
Huấn đỏ mặt. Nó xắn tay áo đứng thủ thế. Vũ quăng cái cặp sách cho Côn giữ. Khán giả kéo về sân sau, mỗi lúc một đông. Bọn lớp nhì 2 thân với thằng Huấn cổ võ:
- Hạ nó đi Huấn!
- Cho nó miếng đòn bát bảo lường xà!
Huấn đấm một trái không khí dò đường.
- Hay, cú đia rếch ấy hay tuyệt!
Vũ đá một cái hụt.
- Trứ danh, cú song phi ấy trứ danh!
Không khí hò la vang dội:
- Cho nó sơi phật thủ đi, Vũ!
- Thưởng nó đòn mai hoa quyền đi, Huấn!
- Tặng nó đòn lục tầu xá đi, Vũ!
Hai con gà chọi hầm hè tìm nước. Khán giả xúi giục hăng quá. Chợt, Vũ lao đầu vào bụng Huấn. Sau tiếng hự, Huấn lao đao nhăn nhó. Nó đuổi theo Vũ, đá một phát sượt ngang sườn. Huấn tiến sát Vũ, chịu đòn. Nó tặng Vũ những cú đấm đau điếng người. Vũ gạt tay Huấn, né sang bên phải, tiện thể đấm móc Huấn một cú khá nặng. Huấn ôm bụng chửi bới. Nó đút tay vào túi. Côn hét lên:
- Coi chừng, nó tung bửu bối!
Huấn tung bửu bối thật. Tay phải nó nắm cái com pa nhọn. Nó dồn Vũ. Vũ lùi, lùi dần. Tới đống cát. Vũ dừng lại. Nhanh như cắt, nó bốc nắm cát ném đầy mặt Huấn. Đang lúc con nhà Huấn đưa tay dụi mắt, Vũ phóng người đá nó liên tiếp hai ba cú. Chưa hả giận, Vũ giáng một trái thật mạnh vào cánh tay phải Huấn, khiến bửu bối của nó văng ra. Côn chồm lại, lượm cái com pa.
Huấn vẫn chưa nhìn thấy gì. Vũ toan sơi nó mấy chùy nữa, Luyến đã lao vào đứng giữa, gạt hai đứa sang hai bên. Luyến nói:
- Thằng Vũ thắng rồi.
- Hoan hô Vũ!
- Vũ ba chê!
Bọn học trò reo ầm ỹ. Thằng nọ hỏi:
- Tại sao thằng Vũ đánh thằng Huấn?
Thằng kia trả lời:
- Tao không biết.
Bọn thằng Côn dìu Vũ về. Huấn chớp mắt nhìn theo. Uất ức. Nó cũng không hiểu tại sao con nhà Vũ đánh nó.
Còn tiếp
Gửi ý kiến của bạn
