Nhà báo Phạm Trần trong một bài viết mới đây đã lên tiếng báo động tình trạng Cộng Sản đã xâm nhập vào cộng đồng người Việt dưới nhan đề: “Báo chí tị nạn đã bị nhuộm đỏ chưa?” Đúng ra dùng chữ truyền thông (bao gồm báo chí, truyền thanh, truyền hình) thì đúng hơn.
Một ông mặc áo đỏ sao vàng đi trên đường Bolsa có thể bị đả thương, một tiệm phở chạy nhạc thời chống Mỹ có thể bị tẩy chay, nhưng một đài truyền hình chiếu nguyên cả phim nhiều tập, chạy nguyên những show do trong nước sản xuất thì không hề bị phản đối. Đó chính là thứ thuốc độc bọc đường mà hải ngoại đang ngậm.
Tôi không cần anh tán dương, ủng hộ chúng tôi, miễn là anh không hô hào chống Cộng, cứ làm ăn vô thưởng vô phạt là đủ. Đó phải chăng là sự yêu cầu của các tòa đại sứ, lãnh sự CSVN ở nước ngoài đối với những tờ báo, đài truyền hình ở hải ngoại, đã lui tới, liên lạc với các viên chức cộng sản đặc trách tuyên truyền. Những cơ quan này không có quyền hành động tự do, phải hoạt động trong vòng luật pháp cho phép, nhưng họ có tiền. Có tiền thì mua gì cũng được.
Cô Marie Tô, tổng giám đốc đài VietfaceTV đã nhận định: “Hiện nay, tất cả các đài truyền hình tại đây đều phát sóng các chương trình được thực hiện trong nước. VietfaceTV cũng không làm khác hơn. Chúng tôi cũng chỉ chiếu những chương trình mang tính giải trí, văn nghệ, du lịch hay ẩm thực như tất cả mọi đài truyền hình khác.”
Theo ký giả Phạm Trần, nếu sự thật “tất cả các đài truyền hình tại đây (nếu hiểu chỉ ở California) đều phát sóng các chương trình được thực hiện trong nước, thì đây là một ‘thay đổi chính trị’ đáng báo động của những người Việt tị nạn làm báo và truyền thông!”
80% đài truyền hình của người Việt (thường là nhân danh tị nạn) ở California đều thường trực chiếu phim “mua” hay “được cung cấp” của các đài truyền hình trong nước như phóng sự (ca ngợi đất nước giàu đẹp) những shows hài hước chọc cười rẻ tiền, với những “ngôi sao” hài “ăn khách” như Việt Hương, Trấn Thành, Trường Giang… bên cạnh những “danh hài” hải ngoại có cơ hội quay đầu qui cố hương… xuất hiện hằng ngày và những game shows bắt chước các shows lâu năm trên đài truyền hình Mỹ, Nhật. Chỉ thêm những bản tin địa phương và thế giới, vài phóng sự cộng đồng là đủ chương trình chiếu cho 24 giờ.
Hiện nay tại địa phương Orange County của Nam California có chừng hơn 15 đài truyền hình tiếng Việt, trong đó có bao nhiêu đài loại này? Xin để cho đồng bào hải ngoại đánh giá nội dung và đường lối của các đài truyền hình hải ngoại qua các chương trình chiếu trong ba ngày Tết Âm lịch trên các đài này!
Câu chuyện bắt đầu khi Đài Phát Thanh-Truyền Hình Vĩnh Long-VN (*) sản xuất một chương trình mang tên “Trái Tim Nhân Ái” nói về những hoàn cảnh, khó khăn, bệnh tật đáng thương ở quê nhà. Sau khi phát sóng, Vĩnh Long chuyển nhượng cho VietfaceTV ở Mỹ, đài này đổi tên phim thành “Những Mảnh Đời” để kêu gọi sự đóng góp từ thiện trong cộng đồng người Việt tại Mỹ và Canada… Để được rõ ràng, chúng tôi xin trích dẫn nguồn tin từ báo Người Lao Động trong nước: “Quỹ Từ thiện Vietface do VietfaceTV thành lập nhằm giúp đỡ những hoàn cảnh khó khăn ở Việt Nam. Trong 2 năm 2014-2015, mỗi chương trình được Vietface phát 4-6 lần trong vòng ít nhất 2 tuần. Tính đến cuối Tháng Tám, 2015, VietfaceTV phát sóng 44 chương trình, trung bình mỗi chương trình tiếp nhận $8,000-$12,000. Như vậy, với 44 chương trình, nguồn ủng hộ tiếp nhận là $352,000-$528,000 (chứ không phải $1.5 triệu).
VietfaceTV đã cải chính “Số tiền $1.5 triệu là không đúng!”
Cô Marie Tô cho biết: “VietfaceTV chỉ gây quỹ được $559,198.90 trong thời gian từ 2013 đến 2015. Sau đó, chúng tôi chuyển cho quỹ ‘Trái Tim Nhân Ái’ của đài truyền hình Vĩnh Long $467,823, số còn lại là giúp cho các tổ chức từ thiện khác. Tất cả đều có sổ sách kế toán và báo cáo sở thuế đàng hoàng.” (trích báo Người Việt, ngày 2 Tháng Hai, 2018).
Nhưng theo báo Nhân Dân, thì việc chuyển nhượng làm ăn giữa đài Vĩnh Long (Ông Lê Quang Nguyên) và Vietface-Paris by Night (Marie Tô) là chưa được sự đồng ý của Ban Giám Đốc Đài và các cấp có thẩm quyền cao hơn. “Giám đốc Đài Phát Thanh-Truyền Hình Vĩnh Long đã tự ý chuyển nhượng bản quyền phim truyền hình, chương trình giải trí với Đài Truyền Hình Vietface TV (Hoa Kỳ) mà không thông qua Ban Giám Đốc; không xin ý kiến cơ quan có thẩm quyền cấp trên; hoàn toàn không kiểm soát nội dung!”
Và cũng từ báo Nhân Dân, “Vietface chỉ mới chuyển cho đài Vĩnh Long số tiền là 8,326,305,600 đồng. Số chênh lệch còn lại khoảng 22 tỷ đồng thì chưa có cơ sở làm rõ.” (báo Nhân Dân, ngày 31 Tháng Giêng, 2018).
Mặc dầu đài Vĩnh Long chối nhẹm việc giao phim cho Vietface là chưa được sự đồng ý của cấp trên và Vietface chưa minh bạch với số tiền 22 tỷ đồng (khoảng $1 triệu) thu được từ Mỹ, nhưng qua những việc này, được tiết lộ ngay từ báo chí chính thống trong nước, chúng ta đã thấy rõ sự liên hệ như thế nào giữa Vietface-Paris by Night và đài Phát Thanh-Truyền Hình Vĩnh Long.
Chúng ta có thể không quan tâm việc tiền bạc chi thu lấm lem qua lại giữa hai cơ quan truyền thông trong và ngoài nước, nhưng trong hoàn cảnh cộng đồng hải ngoại đang có khí thế chống Cộng, một đài truyền hình hải ngoại là Vietface-Thúy Nga Paris và một đài Cộng Sản là Vĩnh Long đã làm ăn mật thiết với nhau là điều không thể chấp nhận, VietFace lấy phim của đài TT-TH Vĩnh Long, đổi tên, chiếu ở hải ngoại, gây quỹ, rồi lại gửi tiền về cho Vĩnh Long.
Đài truyền hình Vietface TV cũng đã đi Việt Nam làm phóng sự về việc chuyển quỹ “Trái Tim Nhân Ái” để chiếu ở Mỹ. Lý do Vietface đưa ra là “chiếu lại phim vì thấy hoàn cảnh bà con mình tội nghiệp quá nên ‘có xin’ đài Vĩnh Long để chiếu.” (Người Việt, ngày 2 Tháng Hai, 2018) Và vì sao Vietface ‘làm ăn’ với PT-TH Vĩnh Long mà không phải là một cơ quan truyền thông khác ở Việt Nam, đó cũng là một câu hỏi, nếu có một cuộc điều tra về sự liên hệ nguồn cội đặc biệt giữa hai cơ quan này.
Câu kết luận của ký giả Phạm Trần là: “Lần đầu tiên trong 34 năm người Việt tị nạn đến Hoa Kỳ (1975-2018) và sau 14 năm đảng Cộng Sản Việt Nam thi hành Nghị Quyết 36-NQ/TW ngày 26 Tháng Ba, 2004 của Bộ Chính Trị về công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài, một vụ hợp tác “Quốc-Cộng” trong lĩnh vực truyền thông đã được công khai. Nhưng mối quan hệ đặc biệt này nên được nhìn qua lăng kính nào để biết báo chí tị nạn đã bị “nhuộm đỏ” hay chưa?
Huy Phương
(*) Đài truyền hình tỉnh Vĩnh Long là cơ quan truyền thông đã tổ chức chương trình ca nhạc “Mừng đảng, mừng Xuân Mậu Tuất 2018, kỷ niệm 50 tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968,” có sự trình diễn của ca sĩ hải ngoại Mỹ Huyền.