BÀI ĐỌC NHIỀU NHẤT
(Xem: 73356)
(Xem: 62245)
(Xem: 39432)
(Xem: 31177)
SỐ LƯỢT XEM TRANG
0

Về hai lá thư Nguyễn Tất Thành gửi Khâm sứ Trung Kỳ

17 Tháng Giêng 201412:00 SA(Xem: 1980)
Về hai lá thư Nguyễn Tất Thành gửi Khâm sứ Trung Kỳ
53Vote
40Vote
30Vote
20Vote
10Vote
53
1. Từ thuở vắt mũi chưa sạch, đang nhảy lò cò với lũ bạn, mình đã yêu Bác Hồ nhất đời. “Ai yêu Bác Hồ Chí Minh/ Hơn các em nhi đồng”. Đến lúc đi học thì luôn luôn “phấn đấu” thành cháu ngoan Bác Hồ. Lớn chút nữa mình ngưỡng mộ Bác còn hơn con chiên với Chúa. “Con nghe Bác tưởng nghe lời non nước/ Tiếng ngày xưa và cả tiếng mai sau”. Không biết ông Tố Hữu có tin không nhưng mình thì tin vô cùng.

Học tập đạo đức hồ chí minh công an nhân dân vì nước quên thân vì dân phục vụ


Rồi đến thời đại internet, đọc chỗ này chỗ kia, có lẽ do các thế lực thù địch viết, thấy hình ảnh Bác nhem nhuốc quá. Giận mình trí lực hèn kém không cách gì bảo vệ được Bác kính yêu. Dăm năm nay, có phong trào học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, mình cảm động lắm. Bao nhiêu thời gian rảnh lại ngồi đọc về Bác.

“Kể chuyện cụ phó bảng Nguyễn Sinh Sắc”[1] mang đến cho mình một số thông tin đáng suy ngẫm.

2. Trong cuốn sách kể trên , phần tư liệu của chính quyền thuộc địa Pháp và văn bản Triều đình Huế có công bố hai lá thư của Nguyễn Tất Thành gửi Khâm sứ Trung kỳ. Khâm sứ Trung Kỳ là viên chức người Pháp đại diện cho chính quyền bảo hộ ở Trung Kỳ dưới thời Pháp thuộc. Thời đó con rồng Nguyễn Ái Quốc vẫn đang ẩn nhẫn trong hình hài gầy gò của người đầu bếp tập sự Nguyễn Tất Thành.

Lá thư đầu đề ngày 31 tháng 10 năm 1911, Nguyễn Tất Thành nhờ viên khâm sứ gửi cho cha một khoản tiền nhỏ là 15 đồng, để ông “sống trong lúc túng bấn”.

Lá thư thứ hai được gửi từ New York, ngày 15 tháng 12 năm 1912, Nguyễn Tất Thành nhờ ông khâm sứ hai việc. Thứ nhất: nhờ ông khâm sứ chuyển dùm cho cha mình khoản tiền hàng tháng. Thứ hai “tôi mạnh dạn mong muốn ông cho bố tôi một việc làm như Thừa biện các Bộ hoặc huấn đạo – giáo thụ, để ông ta có thể sống với sự nhân từ của ông”.

Các nhà soạn sách ra sức tán dương lòng hiếu thảo của Nguyễn Tất Thành đối với “người cha già không nơi nương tựa”[2].

3. Qua hai bức thư ngắn trên, mình học được một số bài học quý giá cho riêng mình.

Thứ nhất: Tài năng và tư cách của Nguyễn Tất Thành vẫn đang trong thời kỳ tiềm ẩn. Câu sau đây trong bức thư thứ nhất khá dài dòng, rối, không rõ nghĩa: “Vì nghèo đói, bố tôi và tôi xa cách nhau hơn 2 năm, tôi làm việc trên tàu Đô đốc “Latouche Treville” chạy đường Hải Phòng Dunkerque, công ty các chủ tàu, được một số tiền nhỏ là 15 đồng mà tôi muốn gửi cho bố tôi, nhưng tôi không thể gửi ngân khố trực tiếp”. Mong rằng sự rối rắm trong cách diễn đạt này (và nhiều chỗ khác trong thư) thuộc trách nhiệm của mấy nhà chuyển ngữ.

Tư cách cứng cỏi, chất “thép” trong Nguyễn Ái Quốc và nhất là Hồ Chí Minh sau này hoàn toàn chưa xuất hiện. Đây là lá thư nhờ vả, người viết thể hiện sự nhún mình đến hèn mọn. “Tôi mong rằng lòng tốt tuyệt vời của ông sẽ mở rộng tình thương của đạo làm con ra một dân tộc để chấp nhận lá đơn mà người đầy tớ hèn mọn và rất vâng lời gửi ông với sự thành kính sâu sắc”.

Những người xuất chúng không phải sinh ra đã là hơn người, là thần đồng, là vĩ đại. Hồ Chí Minh không phải ngoại lệ. Bài học có tính giáo dục sâu sắc cho thanh niên. (Tiếc thay, các “nhà truyền giáo của Đảng” cứ luôn luôn nhấn mạnh chất hơn người của Hồ Chí Minh ngay từ thuở nhỏ. Thanh niên thấy nghe oải quá, không thèm học).

Thứ hai: Ông khâm sứ quả thật là một kẻ đầy tớ của nhân dân theo đúng nghĩa đen. Thử tưởng tượng cái khoảng cách thăm thẳm của người viết là một đầu bếp vô danh và người phụ trách cả miền Trung. Đó là chưa kể Nguyễn Tất Thành có người cha “nguyên tri huyện Bình Khê, bị giáng 4 bậc và thải hồi”[3]. Hơn thế nữa, qua lời ghi của phái viên bộ nội vụ, ông Khâm sứ biết thêm về tính cách Nguyễn Sinh Huy là “tàn bạo do uống rượu”[4]. Vậy mà tiền bạc và thư từ của Nguyễn Tất Thành gửi cha, qua ông khâm sứ đều đến được tận tay người nhận[5].

Bài học thứ hai rất cay đắng. Sao quan lại người Pháp được dân chúng tin cậy như vậy? Họ có vẻ rất xứng đáng với sự tin cậy đó! Họ thực sự là những “đầy tớ của nhân dân”, ít nhất là trong trường hợp của Nguyễn Tất Thành trên đây.

Nguyễn Hoa Lư

Theo Blog Nguyễn Hoa Lư







[1] Sách do TS. Bùi Thị Thu Hà chủ biên, NXB Từ điển bách khoa, 2009.




[2] Lúc đó Nguyễn Sinh Sắc mới 49 tuổi! Những dòng trong ngoặc kép trong hai đoạn sau đều được trích từ hai bức thư trên.




[3] Thư Nguyễn Sinh Huy gửi khâm sứ Trung Kỳ, 1911.



[4] Lời ghi sau đơn của Nguyễn Sinh Huy gửi Khâm sứ Trung kỳ, tháng 1 năm 1911.

[5] Trong hồ sơ lưu trữ còn ghi rõ Văn phòng Tòa Khâm sứ trao cho Nguyễn Sinh Huy. Ông Huy đã kí biên nhận ngày 9.11.1911
Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn