BÀI ĐỌC NHIỀU NHẤT
(Xem: 72637)
(Xem: 62055)
(Xem: 39153)
(Xem: 31021)
SỐ LƯỢT XEM TRANG
0

Đọc thơ Văn Cao ký ức tôi sống dậy

27 Tháng Tám 201312:00 SA(Xem: 2260)
Đọc thơ Văn Cao ký ức tôi sống dậy
50Vote
40Vote
30Vote
20Vote
10Vote
00
Đoạn thơ này của Văn Cao khiến tôi suy ngẫm mãi:

Tôi sợ các em còn nhỏ quá

sẽ nhớ đến bao giờ

Đến bao giờ các em hết nhớ

Hình ảnh tôi bị treo trên cây ?

(ĐỒNG CHÍ CỦA TÔI)



Hóa ra tôi chính là một “em nhỏ” mà nhà thơ nhạc sĩ Văn Cao nghĩ tới trong bài thơ.

Ký ức của tôi quay về cái năm 1956 bi thảm và hài hước đó.

Bi thảm

 Năm ấy tôi khoảng 6 hay 7 tuổi, biết đi chăn bò phụ giúp gia đình rồi.

Tôi nhớ hôm ấy là ngày 5 tháng 5 âm lịch Tết Đoan ngọ, còn gọi Tết giết sâu bọ theo kiểu dân gian. Lũ trẻ chúng tôi chỉ biết thế vì nó liên quan đến ăn uống, nhất là món rượu nếp tự chế (miền Nam gọi là cơm rượu) và trái cây như mận, dâu gia, hồng bì, nói chung loại trái cây chua chát. Trẻ con mỗi năm chỉ được ăn rượu nếp một lần vào ngày tết này nên tôi nhớ rất dai (miếng ngon nhớ lâu, đòn đau nhớ đời). Nhưng tôi còn có một kỷ niệm khủng khiếp cũng đáng nhớ vào cái ngày Đoan ngọ ấy.

Trưa hôm ấy nhà tôi quây quần ăn tết Đoan ngọ, tôi được ăn bữa rượu nếp no say. Ăn uống cỗ Tết xong, tôi sửa soạn dắt bò ra đồng đi chăn. Thầy mẹ tôi dặn đi dặn lại “con dắt bò lên cánh đồng ngược, trên ấy cỏ tốt hơn, nhớ nhá”. Mọi khi tôi thường đi chăn bò ở cánh đồng xuôi, còn gọi đồng màu, cỏ tốt lắm, sao hôm nay thầy mẹ tôi lại dặn khác lạ như thế. Tôi mới 7 tuổi, chả nghĩ ngợi gì nữa, đi luôn. Ra khỏi ngõ xóm, thấy người làng lác đác đi về phía cánh đồng xuôi… phía ấy có tiếng loa điện ọ ẹ nhưng vang xa. Hơi say rượu nên tôi không chú ý lắm, tôi vẫn dắt bò lững thững đi về phiá cánh đồng ngược. Đến nơi tôi thả bò tự do ăn cỏ, kiếm chỗ cỏ dày tôi ngả lưng và lim dim ngủ. Trong mơ màng tôi nghe có vài tiếng súng nổ văng vẳng nhưng không đủ sức lay tôi dậy. Khi trời sẩm tối, gió mát thổi lên, tôi đã ngủ no, choàng thức giấc.Tôi vội dắt bò về nhà. Nghe thầy mẹ tôi hỏi “con chăn bò cánh đồng nào?”. Tôi nói “cánh đồng ngược”. Thầy mẹ tôi yên tâm thở phào. Hôm sau tôi biết tin chiều hôm qua Đội cải cách thi hành án xử bắn ông địa chủ V ở cánh đồng xuôi. Họ xử bắn vào buổi chiều, tức là “sau giờ Ngọ ba khắc” kiểu Trung Quốc, bởi đó là giờ âm, giúp cho tội nhân mau siêu thoát.

Sau này tôi học lớp tiểu học cùng với con trai của người bị bắn. Lên trung học tôi lại học cùng em gái của anh ấy. Người anh học yếu hơn, cô em gái thì học rất giỏi.

Hài hước 1

 Thầy tôi thỉnh thoảng kể chuyện “đấu tố địa chủ” cho anh em tôi nghe (nhà tôi quen gọi bố đẻ là thầy).

Hôm ấy, cán bộ Đội cải cách chuẩn bị cho buối đấu tố địa chủ V. của làng tôi.Tay đội trưởng ghé tai thầy tôi dặn trước“ông phải vạch ra cách đối xử tàn tệ của lão ta cái hồi ông xây nhà cho hắn nhá”… Trước sân đình đèn đuốc sáng trưng, dân chúng nhốn nháo đứng ngồi xung quanh, một cái bàn có Đội cải cách ngồi oai vệ, ông địa chủ V cóm róm đứng giữa. Anh đội cải cách trẻ măng gọi thầy tôi lên tố địa chủ.

Đội cải cách - Nghe nói trước kia ông hay đến sửa chữa nhà cửa cho lão V. Lão ấy đối xử tàn tệ, bóc lột ông như thế nào, ông hãy kể cho bà con nghe đi.

Thầy tôi – Vâng, tôi làm thợ xây, lâu lâu ông V. lại gọi tôi đến, đảo ngói, sửa chữa chỗ nọ chỗ kia….Khi làm thì có nước chè (trà) uống, đến trưa thì có cơm ăn…

Đội cải cách (sốt ruột)- Lão V. đối xử với ông thế nào, có tử tế không ?

Thầy tôi - ông V. đối xử cũng tử tế.

Đội cải cách (bắt đầu nổi nóng)- Tử tế thế nào, ông nói rõ ra ?

Thầy tôi – À vâng, khi tôi khát nước, tôi gọi nước, ông V. bưng chén nước đưa tận tay tôi. Khi thèm thuốc, tôi gọi, ông V. thông điếu, mồi thuốc, châm lửa cho tôi.

Đội cải cách (quát lên)- Ông nói láo ! Lão V mà chịu bưng nước với điếu đóm cho thợ hay sao?

Thầy tôi – Dạ vâng, tôi ngồi trên mái nhà. Nếu tự leo thang xuống rót nước uống thì mất thời gian, ông V. bảo tôi cứ ngồi trên đó, ông ta bưng chén nước leo thang lên đưa cho tôi. Thế thôi mà. Khi tôi thèm hút thuốc lào, tôi gọi, ông V. cũng mang điếu cày, nhồi thuốc, leo thang lên châm lửa cho tôi…Tôi cũng ngại trèo thang lên xuống mỏi lắm.

(Cả đám đông dân chúng làng tôi hiểu ra chuyện, òa lên cười.TayĐội cải cách lúng túng vì cháy kịch bản, quát “thôi ông đi xuống, người khác lên tố nào”)

Thầy tôi là người như thế. Nhà làm ruộng, thầy từng theo học chữ Nho ba năm với một cụ Tú trong vùng, thầy tôi được cử làm “trưởng tràng” (tức lớp trưởng). Mãi sau này, hàng năm thầy tôi vẫn cùng một vài bạn học làm đám giỗ cụ Tú…Thầy tôi bảo “người Việt vốn không có thói tố điêu. Người học chữ thánh hiền càng không thể a dua theo thời được”.

Tôi là con của thầy tôi, có trách nhiệm phải kể lại câu chuyện này cho hậu thế.

Hài hước 2

Tôi còn nhớ bà Đồng Hậu người cùng xóm cũng bị đấu tố là địa chủ. Tên bà là Hậu, do bà mê tín thỉnh thoảng tổ chức “lên đồng” nên dân chúng gọi luôn là bà đồng. Sau một buổi đấu tố ở sân đình làng tôi, ruộng đất, tài sản của bà bị tịch thu hết, chỉ còn một căn nhà nhỏ để ở. Khi tôi mới đi học tiểu học, thường nhìn thấy bà ấy gánh đôi quang thúng đựng rau quả, bán lẻ ở chợ… Trẻ con xóm tôi, chả biết do ai dạy dỗ, hễ gặp bà ấy là đưa tay trỏ mặt gọi “mụ đồng Hậu kia”, bà ấy cười móm mém: “Dạ, ông đi chăn bò đấy ạ”, “Thưa, ông đi học đấy ạ”… Lớn lên chúng tôi biết kính trọng bà hơn, quên đi những thói hỗn láo với bà đồng Hậu, coi bà như người già cả bình thường trong làng. Lớn nữa, tôi vẫn không hiểu tại sao bọn trẻ con chúng tôi lại hỗn láo với bà Đồng Hậu một cách vô lý thế.

Đó là một câu chuyện bi thảm và hai câu chuyện hài hước cắm sâu mãi trong ký ức của tôi.

 Hài hước 3 hoặc chuyện nghiêm túc

Nhiều năm về sau, tôi đi học cao học ở Hà Nội, ở cùng dãy nhà với một anh bạn giảng viên từ Huế ra học nghiên cứu sinh. Anh nói với tôi về đề tài tiến sĩ đang viết “Quan điểm lý luận văn học của đồng chí Trường Chinh”. Tôi hỏi anh có biết ai là tổng chỉ huy cuộc CCRĐ năm xưa không. Anh nói đó là Trường Chinh. Tôi đùa: sao anh không làm luận văn về tài năng chỉ đạo CCRĐ của ông ấy thì sẽ hấp dẫn hơn nhiều cái đề tài này. Anh nói “Làm rứa để uổng phí công sức ba năm đi học hay sao, cha nội”. Tôi còn biết nhiều luận văn tiến sĩ vô vị khác nữa, tương tự của anh bạn này. Chán quá !

Giang Nam lãng tử

19-09-2011

Theo Blog Giang Nam lãng tử
Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn