Trong Đại Nam Quốc Sử Diễn Ca có đoạn thơ nói về cuộc khởi nghĩa của hai bà Trưng, rất quen thuộc đối với người Việt Nam từ bậc Tiểu Học, đó là:
Bà Trưng quê ở Châu Phong
Giận người tham bạo thù chồng chẳng quên
Chị em nặng một lời nguyền
Phất cờ nương tử thay quyền tướng quân
Ngàn tây nổi áng phong trần
Ầm ầm binh mã xuống gần Long Biên
Hồng quần nhẹ bước chinh yên
Đuổi ngay Tô Định, dẹp yên biên thành
Kinh kỳ đóng cõi Mê Linh
Lĩnh Nam riêng một triều đình nước ta
Ba thu gánh vác sơn hà
Một là báo phục hai là Bá Vương
Uy danh động tới Bắc Phương
Hán sai Mã Viện lên đường tấn công
Hồ Tây đua sức vẫy vùng
Nữ nhi địch với anh hùng được sao!
Cẩm Khê đến lúc hiểm nghèo
Hai Bà thất thế cùng liều với sông!
Trước là nghĩa, sau là trung
Kể trong lịch sử anh hùng ai hơn.
Lê Ngô Cát
Đại Nam Quốc Sử Diễn Ca của ông Lê Ngô Cát*, là tác phẩm trường thi, diễn đạt Việt Sử bằng văn lục bát từ đời Hồng Bàng đến cuối đời Tây Sơn.
Đoạn thơ nói về Hai Bà Trưng có 20 câu. Câu thứ 16: " Nữ nhi địch với anh hùng được sao ! ".
Trong câu này, có 2 danh từ chung kép : " Nữ nhi " và " Anh hùng ". Điều chắc chắn rằng, người đọc ai cũng hiểu " Nữ nhi " chỉ Hai Bà Trưng . " Anh hùng " chỉ viên tướng Tàu tên Mã Viện.
Dưới đây là bài biên soạn có 2 phần: định nghĩa & đề nghị
Định nghĩa Anh hùng: là người lập được công trạng đậc biệt lớn lao đối với đất nước, Nguyễn Huệ là anh hùng dân tộc. ( Tự Điển Tiếng Việt )
Và tiếp theo, chúng ta thử tìm hiểu, xem cụ Nguyễn Du " phê phán " thế nào về tên Mã Viện qua bài thơ Quỷ Môn Quan của Cụ.
Dưới đây là bài thơ Qủy Môn Quan ( QMQ) :
Qủy Môn Quan*
Liên phong cao sáp nhập thanh vân
Nam Bắc quan đầu tựu thử phân
Như thử hữu danh sinh tử địa
Khả liên vô số khứ lai nhân
Tắc đồ tùng mãng tàng xà hổ
Bố dã yên lam tụ quỷ thần
Chung cổ hàn phong xuy bạch cốt
Kỳ công hà thủ Hán Tướng** quân
NGUYỄN DU
Bản dịch của Quách Tấn :
Núi trập trùng giăng đỉnh vút mây
Ải chia Nam Bắc chính là đây
Tử sanh tiếng đã vang đồng chợ.
Qua lại người không ngớt tháng ngày
Thấp thoáng quỷ đầu nương bóng khói
Rập rình cọp rắn núp rừng cây.
Bên rừng gió lạnh luồng xương trắng
Hán tướng công gì kể bấy nay ?
Quách Tấn
ẢI QUỶ MÔN
Chập chùng liên đỉnh giáp mây khơi
Nam, Bắc ải chia tự cổ thời
Tử địa dội vang nghe khắp chốn
Thương tâm qua lại biết bao đời..!!
Rình mò cọp rắn chen rừng rậm
Tụ họp quỉ thần nương khói khơi
Gió lạnh oan hồn xương trắng nhởn
Công gì Hán tướng noí nghe chơi ?!!
NGUYỄN MINH THANH dịch
Qua bài QMQ của ND, cho ta thấy Cụ xem Mã Viện là tên tướng giặc nhà Hán, không là Anh Hùng như ông Lê Ngô Cát gọi. Tiếc thay bài thơ Lịch Sử hay và rất phổ biến mà dùng từ sai, làm giảm giá trị bài thơ, và ảnh hưởng những kẻ hậu học !
Thiển nghĩ, với những tướng giặc xâm lăng nước ta, chúng ta không thể xưng tụng chúng là anh hùng. Mà là những tên giặc, ngoại tặc: Mã Viện, Lưu Long, Đoàn Chí, Tô Định, Trương Phụ, Tôn Sĩ Nghị, Mao Trạch Đông, Chu Ân Lai, Đặng Tiểu Bình ...................
Đề nghị: căn cứ theo định nghĩa của Tự Điển Tiếng Việt, căn cứ theo " phê phán " của cụ ND, kẻ hậu học trân trọng đ/n với tác giả quá cố ông Lê Ngô Cát, xin sửa lại như vầy:
" Nữ nhi xung trận ùn ùn quân reo "
Và xin chép lại toàn bài :
Bà Trưng quê ở Châu Phong
Giận người tham bạo thù chồng chẳng quên
Chị em nặng một lời nguyền
Phất cờ nương tử thay quyền tướng quân
Ngàn tây nổi áng phong trần
Ầm ầm binh mã xuống gần Long Biên
Hồng quần nhẹ bước chinh yên
Đuổi ngay Tô Định, dẹp yên biên thành
Kinh kỳ đóng cõi Mê Linh
Lĩnh Nam riêng một triều đình nước ta
Ba thu gánh vác sơn hà
Một là báo phục hai là Bá Vương
Uy danh động tới Bắc Phương
Hán sai Mã Viện lên đường tấn công
Hồ Tây đua sức vẫy vùng
[ Nữ nhi xung trận ùn ùn quân reo ]
Cẩm Khê đến lúc hiểm nghèo
Hai Bà thất thế cùng liều với sông!
Trước là nghĩa, sau là trung
Kể trong lịch sử anh hùng ai hơn.
Lê Ngô Cát
Hậu sinh cẩn bút.
Bên thềm năm mới Quý Tị. Khách xá Xuân lai ức cố hương !
Nguyễn Minh Thanh
( GA 8 - 2 - 2013 )
Lê Ngô Cát: ( 1827 - 1875 ) danh sĩ đời vua Tự Đức người huyện Chương Đức Hà Tây, đổ Cử Nhân làm việc ở Quốc Sử quán.
*Tên cửa aỉ nhỏ, trọng yếu thuộc ải Chi Lâng của VN , ở phía Nam xã Chi Lăng,tỉnh Lạng Sơn, cách Biên Ải Nam Quan về phía Nam khoảng 50km, cách HN khoảng 109Km. Địa thế hiểm trở, có núi hình giống đầu quỷ, tên là núi Hàm Quỷ, nên cửa ải có tên QMQ, nơi đây có 2 núi đá đối nhau dô ra chẹn đường cách 30 bước. Năm 1427, Tướng Liễu Thăng giặc Minh bị đại bại bởi quân của Bình Định Vương Lê Lợi ***, và đã bỏ mạng nơi đây. Người địa phương có câu:
Quỷ Môn Quan,quỷ Môn Quan ( Quỷ Môn Quan, Quỷ Môn Quan )
Thập nhân khứ, nhất nhân hoàn !! ( Mười người, hết chín tiêu tan xác hồn !! )
Người triều đình VN đi sứ có câu:
Rạng ngày đến Quỷ Môn Quan
Tiếng xưa thập khứ nhất hoàn là đây
** Chỉ tướng giặc Hán: Mã Viện, năm 43 sau Công Nguyên xâm lăng nước ta và đã đánh bại Hai Bà.Tuy đắc thắng nhưng mà quân Tàu chết quá nhiều ( Chung cổ hàn phong xuy bạch cốt ), với lại dũng tướng đi xâm lược mà đánh thắng nữ nhi thì có gì vẻ vang..!!
Tham khảo các trang VVeb: Hai Bà Trưng, Qủy Môn Quan, Tri Thức Việt
Bà Trưng quê ở Châu Phong
Giận người tham bạo thù chồng chẳng quên
Chị em nặng một lời nguyền
Phất cờ nương tử thay quyền tướng quân
Ngàn tây nổi áng phong trần
Ầm ầm binh mã xuống gần Long Biên
Hồng quần nhẹ bước chinh yên
Đuổi ngay Tô Định, dẹp yên biên thành
Kinh kỳ đóng cõi Mê Linh
Lĩnh Nam riêng một triều đình nước ta
Ba thu gánh vác sơn hà
Một là báo phục hai là Bá Vương
Uy danh động tới Bắc Phương
Hán sai Mã Viện lên đường tấn công
Hồ Tây đua sức vẫy vùng
Nữ nhi địch với anh hùng được sao!
Cẩm Khê đến lúc hiểm nghèo
Hai Bà thất thế cùng liều với sông!
Trước là nghĩa, sau là trung
Kể trong lịch sử anh hùng ai hơn.
Lê Ngô Cát
Đại Nam Quốc Sử Diễn Ca của ông Lê Ngô Cát*, là tác phẩm trường thi, diễn đạt Việt Sử bằng văn lục bát từ đời Hồng Bàng đến cuối đời Tây Sơn.Đoạn thơ nói về Hai Bà Trưng có 20 câu. Câu thứ 16: " Nữ nhi địch với anh hùng được sao ! ".
Trong câu này, có 2 danh từ chung kép : " Nữ nhi " và " Anh hùng ". Điều chắc chắn rằng, người đọc ai cũng hiểu " Nữ nhi " chỉ Hai Bà Trưng . " Anh hùng " chỉ viên tướng Tàu tên Mã Viện.
Dưới đây là bài biên soạn có 2 phần: định nghĩa & đề nghị
Định nghĩa Anh hùng: là người lập được công trạng đậc biệt lớn lao đối với đất nước, Nguyễn Huệ là anh hùng dân tộc. ( Tự Điển Tiếng Việt )
Và tiếp theo, chúng ta thử tìm hiểu, xem cụ Nguyễn Du " phê phán " thế nào về tên Mã Viện qua bài thơ Quỷ Môn Quan của Cụ.
Dưới đây là bài thơ Qủy Môn Quan ( QMQ) :
Qủy Môn Quan*
Liên phong cao sáp nhập thanh vân
Nam Bắc quan đầu tựu thử phân
Như thử hữu danh sinh tử địa
Khả liên vô số khứ lai nhân
Tắc đồ tùng mãng tàng xà hổ
Bố dã yên lam tụ quỷ thần
Chung cổ hàn phong xuy bạch cốt
Kỳ công hà thủ Hán Tướng** quân
NGUYỄN DU
Bản dịch của Quách Tấn :
Núi trập trùng giăng đỉnh vút mây
Ải chia Nam Bắc chính là đây
Tử sanh tiếng đã vang đồng chợ.
Qua lại người không ngớt tháng ngày
Thấp thoáng quỷ đầu nương bóng khói
Rập rình cọp rắn núp rừng cây.
Bên rừng gió lạnh luồng xương trắng
Hán tướng công gì kể bấy nay ?
Quách Tấn
ẢI QUỶ MÔN
Chập chùng liên đỉnh giáp mây khơi
Nam, Bắc ải chia tự cổ thời
Tử địa dội vang nghe khắp chốn
Thương tâm qua lại biết bao đời..!!
Rình mò cọp rắn chen rừng rậm
Tụ họp quỉ thần nương khói khơi
Gió lạnh oan hồn xương trắng nhởn
Công gì Hán tướng noí nghe chơi ?!!
NGUYỄN MINH THANH dịch
Qua bài QMQ của ND, cho ta thấy Cụ xem Mã Viện là tên tướng giặc nhà Hán, không là Anh Hùng như ông Lê Ngô Cát gọi. Tiếc thay bài thơ Lịch Sử hay và rất phổ biến mà dùng từ sai, làm giảm giá trị bài thơ, và ảnh hưởng những kẻ hậu học !
Thiển nghĩ, với những tướng giặc xâm lăng nước ta, chúng ta không thể xưng tụng chúng là anh hùng. Mà là những tên giặc, ngoại tặc: Mã Viện, Lưu Long, Đoàn Chí, Tô Định, Trương Phụ, Tôn Sĩ Nghị, Mao Trạch Đông, Chu Ân Lai, Đặng Tiểu Bình ...................
Đề nghị: căn cứ theo định nghĩa của Tự Điển Tiếng Việt, căn cứ theo " phê phán " của cụ ND, kẻ hậu học trân trọng đ/n với tác giả quá cố ông Lê Ngô Cát, xin sửa lại như vầy:
" Nữ nhi xung trận ùn ùn quân reo "
Và xin chép lại toàn bài :
Bà Trưng quê ở Châu Phong
Giận người tham bạo thù chồng chẳng quên
Chị em nặng một lời nguyền
Phất cờ nương tử thay quyền tướng quân
Ngàn tây nổi áng phong trần
Ầm ầm binh mã xuống gần Long Biên
Hồng quần nhẹ bước chinh yên
Đuổi ngay Tô Định, dẹp yên biên thành
Kinh kỳ đóng cõi Mê Linh
Lĩnh Nam riêng một triều đình nước ta
Ba thu gánh vác sơn hà
Một là báo phục hai là Bá Vương
Uy danh động tới Bắc Phương
Hán sai Mã Viện lên đường tấn công
Hồ Tây đua sức vẫy vùng
[ Nữ nhi xung trận ùn ùn quân reo ]
Cẩm Khê đến lúc hiểm nghèo
Hai Bà thất thế cùng liều với sông!
Trước là nghĩa, sau là trung
Kể trong lịch sử anh hùng ai hơn.
Lê Ngô Cát
Hậu sinh cẩn bút.
Bên thềm năm mới Quý Tị. Khách xá Xuân lai ức cố hương !
Nguyễn Minh Thanh
( GA 8 - 2 - 2013 )
Lê Ngô Cát: ( 1827 - 1875 ) danh sĩ đời vua Tự Đức người huyện Chương Đức Hà Tây, đổ Cử Nhân làm việc ở Quốc Sử quán.
*Tên cửa aỉ nhỏ, trọng yếu thuộc ải Chi Lâng của VN , ở phía Nam xã Chi Lăng,tỉnh Lạng Sơn, cách Biên Ải Nam Quan về phía Nam khoảng 50km, cách HN khoảng 109Km. Địa thế hiểm trở, có núi hình giống đầu quỷ, tên là núi Hàm Quỷ, nên cửa ải có tên QMQ, nơi đây có 2 núi đá đối nhau dô ra chẹn đường cách 30 bước. Năm 1427, Tướng Liễu Thăng giặc Minh bị đại bại bởi quân của Bình Định Vương Lê Lợi ***, và đã bỏ mạng nơi đây. Người địa phương có câu:
Quỷ Môn Quan,quỷ Môn Quan ( Quỷ Môn Quan, Quỷ Môn Quan )
Thập nhân khứ, nhất nhân hoàn !! ( Mười người, hết chín tiêu tan xác hồn !! )
Người triều đình VN đi sứ có câu:
Rạng ngày đến Quỷ Môn Quan
Tiếng xưa thập khứ nhất hoàn là đây
** Chỉ tướng giặc Hán: Mã Viện, năm 43 sau Công Nguyên xâm lăng nước ta và đã đánh bại Hai Bà.Tuy đắc thắng nhưng mà quân Tàu chết quá nhiều ( Chung cổ hàn phong xuy bạch cốt ), với lại dũng tướng đi xâm lược mà đánh thắng nữ nhi thì có gì vẻ vang..!!
Tham khảo các trang VVeb: Hai Bà Trưng, Qủy Môn Quan, Tri Thức Việt
Gửi ý kiến của bạn
